માણસ માત્ર ‘ભૂલવાને' પાત્ર!

ઓફિસેથી ઘેર આવ્યો - હજી તો ઘરમાં દાખલ જ થાઉં છું કે તરત જ મારા મોટા દીકરાએ આશ્ચર્યથી પૂછ્યું: ‘ પપ્પા, આ કોની હેન્ડબેગ ઉપાડી લાવ્યા?!'

- હર્ષદ પંડ્યા ‘શબ્દપ્રીત’

અમેરિકન હાસ્ય લેખક માર્ક ટ્વેઇનના જીવનનો એક પ્રસંગ છે. એક દિવસ એ વરસતા સ્નોરેઇનમાં ભીંજાઈને ઘરે આવ્યા. વાઇફે (અલબત્ત માર્ક ટ્વેઇનની વાઇફે) ક્રોસ આર્ગ્યુમૅન્ટ કરીઃ “અરે, છત્રી લઈને જવું’તું ને? છત્રી લઈ ગયા હોત તો આટલા ભીંજાઈ ગયા ન હોત ને?’’ ત્યારે માર્ક ટ્વેઇને ઍવરેજ હસબન્ડની જેમ ગુનાઇત નમ્રતાથી કહ્યું: ‘છત્રી તો હું લઈને જ ગયેલો, પણ.…'

‘ક્યાંક ભૂલીને આવ્યા, ખરું ને?’ વાઇફે રિમાન્ડ શરૂ કર્યા, ‘મને ખબર જ હતી અને એટલે હું તમને કહેતી હોઉં છું કે છત્રીને બદલે રેઇનકોટ લઈને જાઓ. રેઇનકોટ પહેરેલો હોય એટલે ભૂલાઈ જવાની શક્યતા જ ન રહેને?’ માર્ક ટ્વેઇને ધીરેથી કહ્યું, ‘તો પછી હું ખુદ જ ક્યાંક ભૂલાઈ ગયો હોત.’ ‘બહાના ન બનાવો,’ રિમાન્ડ ચાલુ જ હતા, ‘કેટલી મોંઘી છત્રી હતી..’ માર્ક-ટ્વેઇને આશ્વાસન લેતાં અને આપતાં કહ્યું, ‘છત્રી મોંઘી હતી, નો ડાઉટ, પણ આપણી ખરીદેલી ક્યાં હતી? એ પણ ક્યાંકથી મને મળેલી જ હતી ને? કોઈક ભૂલી ગયું હશે ત્યારે જ એ છત્રી મને મળી હશે ને? ટેઇક ઇટ ઇઝી ઍન્ડ ફર્ગેટ ઇટ!’

આમ તો એવું કહેવાય છે કે – માણસ માત્ર ભૂલને પાત્ર, પણ હવે મોબાઇલ યુગ શરૂ થતાં એવું કહેવાનું શરૂ કરી દેવું જોઈએ કે, ‘માણસ માત્ર ભૂલવાને પાત્ર!’

‘ભૂલથી પણ ભૂલવું નહીં' એવું બાબુ બૉસે જ્યારે કહ્યું હશે ત્યારે એનાથી એવું તે શું ભુલાઈ ગયું હશે કે આટલી ઊંચી સલાહ આપવાનું એને મન થયું? વાત જાણે એમ હતી કે એક દિવસ બાબુ એની વાઇફનો બર્થ ડે ભૂલી ગયો. ભૂલી તો ગયો, પણ એના પરિણામે એ દિવસે એને જે અવિસ્મરણીય અનુભવ થયો ત્યારથી, એણે એક જ મંત્રને જીવનમંત્ર બનાવી દીધો કે-

‘ભૂલો ભલે બીજું બધું. વાઇફનો બર્થ ડે ના ભૂલો.’

'ભૂલ થઈ જવાનાં' પરિણામો અને ‘ભૂલી જવાનાં’ પરિણામો - આ બંનેમાં ફરક છે. ભૂલ થઈ જાય, તો ક્યારેક સુધારી પણ લેવાય; પણ ‘કશુંક’ અથવા ‘કોઈક’ને ભૂલી જવાય તો એને સુધારી લેવાના ચાન્સીસ બહુ જ ઓછા છે.