૨૦૨૩નું વિશ્વ: વિવિધ ક્ષેત્રોની વિરાટ સંભાવનાઓ

ટ્રમ્પે જેને ચીની વાઇરસ તરીકે ઓળખાવ્યો હતો તે વાઇરસ કરતાં વધુ રહસ્યમય ચીનના પ્રમુખ જિનપિંગ છે. વાઇરસ એમને છોડતો નથી કે વાઇરસને એ છોડતા નથી તે નક્કી કરવું મુશ્કેલ છે

- આદિત્ય સિદ્ધાર્થ

અગાઉના સમયમાં નવા વર્ષના પ્રારંભે ચૂંદડિયા બ્રાહ્મણો ગામના ચોરા પર આવી જાહેરમાં એ વર્ષનું ફળકથન સંભળાવતાં. કેટલીક નહીં, મોટા ભાગની આગાહીઓ નરો વા કુંજરો વા સમાન હતી. જેમ કે રાતી ચીજોના ભાવ વધશે, પણ સફેદના ઘટશે. લોકોને એ કાલ્પનિક આગાહીઓમાં હવે શ્રદ્ધા બેસતી નથી તે સ્વાભાવિક છે, પરંતુ દુનિયાના નિષ્ણાતો, તેઓની સંસ્થાઓ નક્કર ડેટા અને તેના વિશ્લેષણોને આધારે, બુનિયાદી કારણોને સમજીને વરસમાં બનનારી ઘટનાઓની આગાહીઓ કરતા થયા છે અને જો આસમાની સુલતાની (જેમ કે ઉલ્કાપાત થાય અને ડિનાસર્સ મરી ગયા) ન થાય તો એ આગાહી સાચી પડવાની સંભાવના મોટી રહે છે. આગામી ૨૦૨૩ના વરસની સંભાવનાઓ રસપ્રદ એટલા માટે છે કે હાલમાં દુનિયા અનેક તકલીફોમાં ઘેરાઈ ગઈ છે. પૃથ્વી એક ગામ બની (ગ્લોબલ વિલેજ) બની ગઈ છે ત્યારે ગામની ઘટના વૈશ્વિક બને છે. એકની નાની-મોટી અસર બીજાને થયા વગર રહેતી નથી. હાલમાં જગત યુક્રેન યુદ્ધ, ત્રાસવાદ, કોરોના, ઊર્જાના સ્રોત અને પર્યાવરણની ગંભીરતમ સમસ્યાઓ સામે ઝઝૂમી રહી છે. વસતિ પણ નવા વિક્રમો સર કરે છે. તો શું થશે બે હજાર ત્રેવીસના વરસમાં?

આવતા એપ્રિલમાં વસતિની બાબતમાં ચીન કરતાં ભારત આગળ વધી જશે. જોકે ભારત માટે આ કોઈ ગૌરવ લેવા જેવી બાબત ન ગણાવી જોઈએ. છતાં ભારત દુનિયાનો સૌથી વધુ, ૧૪૩ કરોડ (૧ અબજ ૪૩ કરોડ)ની આબાદી ધરાવતો દેશ બની જશે. આર્થિક ત્રેવડ અને ક્ષેત્રફળની દૃષ્ટિએ આ સારી વાત નથી. ચીન ભારત કરતાં ત્રણ ગણું મોટું છે અને આર્થિક રીતે દસ ગણું બળવાન છે. વસતિ વધારાના ગેરફાયદા ચીને સમજી લીધા હતા અને તેથી સમયસર બ્રેક મારી. ભારતના નેતાઓને આ બાબત હજી સમજાતી નથી અને વસતિના નામે સંકીર્ણ રાજનીતિ રમી રહ્યા છે. ચૂંટણી ૨૦૨૪માં આવવાની છે. રાજ્યોની ચૂંટણી ટાણે કોમન સિવિલ કોડનાં વચનો આપી રાખ્યાં છે જે લાગે છે કે ૨૦૨૩માં તેમાં પ્રગતિ સાધવામાં આવે. અન્યથા ૨૦૨૪માં પ્રજા પાસે કેવી રીતે જવાશે? નિષ્ણાતોના કહેવા મુજબ ૨૦૨૩માં પણ ભારતની રાજકીય અને સામાજિક નીતિઓમાં હિન્દુત્વનું જોર રહેશે અને દેશ એવી અમુક બાબતોમાં આગળ વધશે જે કદાચ લઘુમતીઓને પસંદ ન પણ હોય. તેમાંનો એક મુદ્દો વસતિ નિયંત્રણ ધારાનો હોઈ શકે.