હિપ્પી-ટ્રેલ: હિપ્પીઓ વિશે ભ્રમ અને વાસ્તવિકતા

હિપ્પી-ટ્રેલ શીખવાડે છે કે ઍડજસ્ટમૅન્ટ કરતાં વધુ એડેપ્શન કરવું. એક્વાયર કરવા કરતાં અટેન્ડ કરવું ’ને અટેન કરવું. જ્યાં પ્રવાસ કરવા જાવ ત્યાં કબજો કે કાબૂ નથી કરવાનો. સ્થાનિક લોકો નીચા કે નોકર નથી. સ્થાનિક લોકો પર આશા 'ને વિશ્વાસ રાખી જ્યારે જ્યાં હોઈએ તે આવાસમાં નિવાસ કરી ત્યાંના વાસી થઈ શકાય

- ગૌરાંગ અમીન

સાત સમંદર પારથી સંસાર છોડી ચાલ્યા હતા

હિપ્પી-ટ્રેલર્સ સર્વથી મુક્ત થવા આવ્યા હતા

ટ્રેલ અર્થાત્ જમીન પર ખેંચાવું કે ખેંચવું. પગેરું કાઢીને પૂંઠ પકડવી, પાછળ-પાછળ ચાલવું, વેલાની પેઠે લાંબા ’ને લાંબા ફેલાવું કે વધવું. ૧૯૫૦ પછી ’ને ૧૯૮૦ સુધીમાં હિપ્પી-ટ્રેલ નામનો પ્રવાસ જગવિખ્યાત થયો હતો. યુરોપથી શરૂ કરી પશ્ચિમ ’ને દક્ષિણ એશિયા થઈ અફઘાનિસ્તાન, પાકિસ્તાન થઈને ભારત સુધી ’ને મોટે ભાગે આગળ વધી નેપાળ સુધી ’ને ઘણી વાર શ્રીલંકા, બાંગ્લાદેશ, થાઈલેન્ડ સુધી 'ને ક્યારેક ઓસ્ટ્રેલિયા સુધી. સમગ્ર પ્રવાસ સરવાળે કે સરેરાશ રીતે એક યાત્રા બની રહેતો. આજે જેને બાય રોડ કહેવાય છે તેવું એ ટ્રાવેલિંગ આજે જેને ટૂર કહેવાય છે તેવું ના હતું. એડવેન્ચર ’ને એક્સપ્લોરેશન હતું. એએચ-વન અર્થાત્ એશિયન હાઈવે નેટવર્કના સૌથી લાંબા રૂટ પર થતાં પ્રવાસ, સાઉથઇસ્ટ એશિયાના ‘બનાના પેનકેક’ ટ્રેલ યા ટ્રાવેલ કે પછી ગોરાઓના ‘ઝિંગો ટ્રેલ’ ટ્રાવેલિંગ કરતાં સાવ અલગ એવા હિપ્પી-ટ્રેલની ઘણી વાતો અનન્ય છે. સિલ્ક-રોડ ભ્રમણ ’ને ઇન્ડોમેનિયા પર્યટન સાથે થોડું સરખાવી શકાય, છતાં અપનેઆપમાં નેવર બિફોર ’ને નેવર અગેઇન.

પ્રવાસમાં પ્રરસ ધરાવનારને ‘લોન્લી પ્લેનેટ’ પબ્લિકેશન વિષે જાણ હોય એવું બને. સંસ્કૃત શબ્દ જ્ઞાન પરથી પ્રાકૃત શબ્દ જાણ આવ્યો. જ્ઞાની કરતાં પ્રજ્ઞાની ચઢે. પ્રજાણી હોય એવા પ્રવાસીને એ જાણ હશે કે ‘લોન્લી પ્લેનેટ’ પબ્લિકેશનનો જન્મ હિપ્પી-ટ્રેલમાં થયો હતો. વ્હિલર દંપતી ટોની ’ને મૌરિન પોતાના અનુભવ ’ને આનંદને ‘એક્રોસ ધ એશિયા ઓન ધ ચિપ’ નામની પ્રવાસ માર્ગદર્શિકા પુસ્તિકામાં બદ્ધ કરે છે. જુવાન યુગલે લંડનથી મેલબોર્ન વાયા એશિયાના પોતાના પ્રવાસના આધાર પર ૧૯૭૩માં એ ગાઇડ બહાર પાડી હતી, જેથી ભવિષ્યમાં હિપ્પી-ટ્રેલ પર નીકળનાર માટે ઉપયોગી બની રહે. હિપ્પી-ટ્રેલ પર વર્ષો પછી બીજી ઘણી બુક્સ લખાઈ, પણ આ બુક વિશ્વભરમાં ટ્રાવેલ-ગાઇડનો તેમ જ ‘લોન્લી પ્લેનેટ’ પબ્લિકેશનનો પાયો નાખે છે. કેટલાય પ્રવાસીઓને કામમાં આવવા સિવાય, હિપ્પી-ટ્રેલના પ્રવાસીઓએ એક નવા કામ ’ને ધંધાને દિશા આપી. બસ હિપ્પી-ટ્રેલનું આ જ યોગદાન? ના.