જગન્નાથ સ્વામી નયનપથ ગામી ભવતુ મે..
Chitralekha Gujarati|June 26, 2023
આદિ શંકરાચાર્ય રચિત જગન્નાથ અષ્ટકમાં પ્રભુની લીલાનાં ગુણગાન સાથે ભક્તોની આસ્થા પણ આબાદ ઝિલાઈ છે. કૃષ્ણના એક વિસ્મયકારી સ્વરૂપ ગણાતા જગન્નાથજીનું પ્રમુખ મંદિર ઓડિશાના પુરી શહેરમાં છે સાથે ગુજરાતમાં પણ એમનાં અનેક મંદિર છે. અષાઢી બીજના દિવસે જગન્નાથપુરીની સાથે અમદાવાદમાં પણ રથયાત્રા નીકળે છે. આ વર્ષે ૧૪૬મી રથયાત્રામાં મુખ્ય આકર્ષણ ભગવાનનો નવો રથ હશે. ૭૨ વર્ષ પછી પહેલી વાર નિર્માણ પામેલા નવા રથવૈભવની નવા-જૂની સાથે જાણીએ રાજકોટમાં નીકળતી બે રથયાત્રામાં વપરાનારા રથના નિર્માણ-સજાવટ પાછળની રોચક કથા.
હેતલ રાવ (અમદાવાદ) દેવેન્દ્ર જાની (રાજકોટ)
જગન્નાથ સ્વામી નયનપથ ગામી ભવતુ મે..

કૃષ્ણ-સુભદ્રાજી અને બલરામ માટેના નવા રથ.

અમે તો ભગવાન જગન્નાથજીના નવા રથનું નિર્માણ જોવા આવ્યા છીએ. સાંભળ્યું છે કે સાત દાયકા પછી આ વર્ષે ભગવાન નવા રથમાં બેસીને નગરચર્યાએ નીકળશે.

- હા.. હા, મેં પણ સાંભળ્યું હતું માટે હું પણ જોવા આવી કે આ નવા રથ કેવા હશે? અમદાવાદના સુપ્રસિદ્ધ જગન્નાથ મંદિરના પ્રાંગણમાં ઊભી રહીને બે મહિલા વાત કરી રહી હતી. જો કે આવી વાત તો સમગ્ર ગુજરાતમાં ચાલી રહી છે અને ખાસ કરીને અમદાવાદમાં, કારણ કે ૭૨ વર્ષ પછી જગન્નાથ મંદિરના રથનું નવનિર્માણ થયું છે. આમેય અમદાવાદીઓ માટે રથયાત્રાનું પર્વ કોઈ મહાઉત્સવથી જરાય ઊતરતું નથી. એમાંય હવે ભગવાનના નવા રથે લોકોમાં ઉત્સુકતા વધારી છે ત્યારે ચિત્રલેખાએ રથ બનાવનારા કારીગર, રંગારા અને મંદિરના મહંત સાથે વિશેષ વાત કરી.

અમદાવાદમાં રથયાત્રાની શરૂઆત મહંત નરસિંહદાસજી મહારાજે ૧૮૭૮માં કરી હતી, જે આજે પણ ભવ્ય રીતે ઊજવાય છે. ભગવાન જગન્નાથ (કૃષ્ણ) પોતાનાં બહેન સુભદ્રાજી અને ભાઈ બલભદ્ર (બલરામ) સાથે દર વર્ષે નગરચર્યાએ નીકળીને નગરજનોને દર્શન આપે છે.

જગન્નાથ મંદિરમાં છેલ્લા પાંચ મહિનાથી નવા રથ બનાવવાનું કાર્ય ચાલી રહ્યું હતું. અમદાવાદના ઘાટલોડિયા વિસ્તારમાં રહેતા રથ બનાવનારા કારીગર જયંતિભાઈ સુથાર ચિત્રલેખાને કહે છેઃ ‘અમે રોજના દસથી બાર કલાક કામ કરતા. મારી સાથે આઠ-દસ કારીગરની ટીમ હતી. બધુંય કામ સમયસર પૂર્ણ થઈ ગયું એનો આનંદ છે.’

રથની વિશેષતા અંગે જયંતિભાઈ ઉમેરે છે કે ૩૫ વર્ષથી આ કાર્ય સાથે સંકળાયેલો છું. હા, ભગવાન જગન્નાથજીના રથ બનાવવાનું કામ પ્રથમ વખત મળ્યું છે, પરંતુ જૈન મંદિરના ઘણા રથ, દેરાસરના દરવાજા, સિંહાસનોનું કામ કર્યું છે. સાચું કહું તો રથ બનાવીને અમને જાણે અલૌકિક આનંદની અનુભૂતિ થઈ. મંદિરની પરંપરા જળવાઈ રહે એ રીતે નવા રથ બનાવવામાં આવ્યા છે. રથનિર્માણમાં વલસાડી સાગનો ઉપયોગ કર્યો છે, જ્યારે પૈડાં સીસમનાં લાકડાંથી બનાવ્યાં છે. ૪૦૦ ઘનફૂટ સાગનું અને ૧૫૦ ઘનફૂટ સીસમનું લાકડું વપરાયું છે.

هذه القصة مأخوذة من طبعة June 26, 2023 من Chitralekha Gujarati.

ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.

هذه القصة مأخوذة من طبعة June 26, 2023 من Chitralekha Gujarati.

ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.

المزيد من القصص من CHITRALEKHA GUJARATI مشاهدة الكل
નોમિનીના સરળ બનેલા નિયમ સમજી લેવામાં સાર
Chitralekha Gujarati

નોમિનીના સરળ બનેલા નિયમ સમજી લેવામાં સાર

ઈન્વેસ્ટમેન્ટમાં નોમિનીનું મહત્ત્વ વધ્યું છે, ખાસ કરીને કોવિડ બાદ આનો અહેસાસ અનેક પરિવારોને તેમ જ સરકાર અને નિયમન સંસ્થાઓને થયો છે. આર્થિક વ્યવહારો સરળ બનાવવાના ભાગ રૂપે સેબીએ આ નિયમોને વધુ હળવા અને વ્યવહારુ બનાવવાનો નિર્ણય લીધો છે, જેને સમજવા અનિવાર્ય છે.

time-read
2 mins  |
October 28, 2024
બોલો... આ રમતમાં હાર-જીત સ્પર્ધકના જ હાથમાં!
Chitralekha Gujarati

બોલો... આ રમતમાં હાર-જીત સ્પર્ધકના જ હાથમાં!

પંજા-કુસ્તી તરીકે ઓળખાતી બળાબળની સ્પોર્ટની ૧૭ દિવસની પહેલી ‘પ્રો પંજા લીગ' ગયા વર્ષે યોજાઈ ને આ વર્ષે પણ યોજાશે. આ મહિનાની ૧૯થી મુંબઈમાં એશિયન ઈન્ટરનૅશનલ કપ તથા ૨૦મીથી વડોદરાની પાદરે આવેલા પાદરામાં પંજા-કુસ્તી ચૅમ્પિયનશિપ યોજાઈ રહી છે ત્યારે જાણીએ, બાવડાંનાં બળની રમતની જાણી-અજાણી વાત.

time-read
4 mins  |
October 28, 2024
સ્ત્રી રાતના સમયે બહાર ન નીકળી શકે?
Chitralekha Gujarati

સ્ત્રી રાતના સમયે બહાર ન નીકળી શકે?

‘ઘરની આબરૂ’ માટે પુરુષો ઘરબહાર પણ સલામત વાતાવરણ નિર્માણ કરે અને પોતાનું વર્તન બદલે એ વધુ જરૂરી છે.

time-read
3 mins  |
October 28, 2024
દિવાળીમાં બનાવો સૌને ભાવતાં આ વ્યંજન
Chitralekha Gujarati

દિવાળીમાં બનાવો સૌને ભાવતાં આ વ્યંજન

બધાં પર્વોમાં શિરમોર એવો તહેવાર આવી રહ્યો છે, તમે છો તૈયાર એને સ્વાદિષ્ટ આવકાર આપવા?

time-read
3 mins  |
October 28, 2024
એ દિવસોમાં આવી ભૂખ કેમ લાગે છે?
Chitralekha Gujarati

એ દિવસોમાં આવી ભૂખ કેમ લાગે છે?

બાળજન્મ પછી પૂરતું દૂધ ન આવતું હોય તો આ ઉપાય અજમાવી શકાય...

time-read
3 mins  |
October 28, 2024
લડત પતિના હત્યારાને સજા અપાવવાની...લડત પતિની નિશાનીને જનમ આપવાની...
Chitralekha Gujarati

લડત પતિના હત્યારાને સજા અપાવવાની...લડત પતિની નિશાનીને જનમ આપવાની...

નજર સામે પતિની હત્યા થતી જોઈ આ મહિલા ઍડ્વોકેટનો ગર્ભપાત થઈ ગયો. એ પછી એની જિંદગીમાં બે જ લક્ષ્ય હતાંઃ ગુનેગારોને જેલ અને પરિવાર આગળ વધારવા એક બાળક! ‘આઈવીએફ’ ટેક્નિકની મદદ મેળવી પતિનાં જાળવી રાખેલાં સ્પર્મથી એમણે એ શક્ય બનાવ્યું.

time-read
4 mins  |
October 28, 2024
ભવ્ય ભૂતકાળના વારસાનું કરો જતન
Chitralekha Gujarati

ભવ્ય ભૂતકાળના વારસાનું કરો જતન

મહારાષ્ટ્રના દમદાર દુર્ગ મેઘરાજાએ વિદાય સાથે વેરેલાં સૌંદર્ય સાથે મહારાષ્ટ્રના ભવ્ય કિલ્લાઓની વિરાસત જોવા માટે તૈયાર છો?

time-read
1 min  |
October 28, 2024
ફૂલના ગરબા, બાધા-માનતાના ગરબા, હરખના ગરબા...
Chitralekha Gujarati

ફૂલના ગરબા, બાધા-માનતાના ગરબા, હરખના ગરબા...

નવરાત્રિમાં તો બધે ગરબા રમાય, પરંતુ ઉત્તર ગુજરાતનાં ઘણાં ગામમાં તો છેક કાળી ચૌદશ અને દિવાળી સુધી કે ક્યાંક તો ખાસ એ બે રાત્રે જ ગરબા થાય, એ પણ કાગળ કે પ્લાસ્ટિકનાં ફૂલના, ખાસ્સા વજનદાર ગરબા. એ માથે લઈને ગામની સ્ત્રીઓને ગરબે રમતી જોવી એ પણ એક લહાવો છે.

time-read
4 mins  |
October 28, 2024
એક ફોન કૉલ ને માણસ કંગાળ..
Chitralekha Gujarati

એક ફોન કૉલ ને માણસ કંગાળ..

સાઈબર ફ્રૉડની તમામ હદ વટાવી દેતી ડિજિટલ અરેસ્ટ વિક્ટિમથી લઈને કાયદોવ્યવસ્થા, સિસ્ટમને નિર્વસ્ત્ર કરી દેતી આ તે કેવી સાઈબર ઠગાઈ?

time-read
7 mins  |
October 28, 2024
પાણી ભલે ઓસરી ગયાં, પૂરની અસર વડોદરાની દિવાળી બગાડશે...
Chitralekha Gujarati

પાણી ભલે ઓસરી ગયાં, પૂરની અસર વડોદરાની દિવાળી બગાડશે...

અતિ ભારે વરસાદ અને ઉપરવાસમાં જમા થયેલું પાણી છોડવામાં થયેલી ક્ષતિએ વડોદરાને ડુબાડ્યું હતું. આટલા દિવસો પછી હજી અત્યારે પણ એનાં પરિણામ દેખાઈ રહ્યાં છે ખાલીખમ બજાર રૂપે.

time-read
4 mins  |
October 28, 2024