ഗുജറാത്തിലെ അഡാലജ് നി വാവ്

ജല ദൗർലഭ്യമുള്ള ഉത്തരേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളിലൊക്കെ ധാരാളം പടിക്കി ണറുകളുണ്ട്. ചിലതൊക്കെ നൂറ്റാണ്ടുകളുടെയും സഹസ്രാ ബ്ദങ്ങളുടെയും ചരിത്രം പറയു ന്നവയാണ്. ഗുജറാത്തിൽ ത്തന്നെ നൂറ്റിയിരുപത്തില ധികം പടിക്കിണറുകളുണ്ട്. ഗു ജറാത്തിലും രാജസ്ഥാനിലെ മാർവാഡിലും വാവ് എന്നാണ് ഇവ അറിയപ്പെടുന്നത്.

- മിനി മോഹൻ

ഗുജറാത്ത് സന്ദർശനവേളയിലാണ് ഏതാനും പടിക്കിണറുകൾ സന്ദർശിക്കാൻ അവസരം ലഭിച്ചത്. നമ്മുടെ നാട്ടിൽ അത്ര പരിചിതമല്ലാത്ത ഒന്നാണ് പടിക്കിണറുകൾ. അപൂർവ്വമായി ചില ക്ഷേത്രക്കുളങ്ങൾ ഈ രീതിയിൽ നിർമ്മിച്ചിട്ടുണ്ട്. (പെരളശ്ശേരിയിലെ സുബ്രഹ്മണ്യ സ്വാമിക്ഷേത്രത്തിന്റെ കുളം ഇത്തരത്തിൽപ്പെട്ടതാണ്. സാധാ കിണറിൽ നിന്നു കപ്പിയും കയറും തൊട്ടിയും ഉപയോഗിച്ച് വെള്ളം കോ രിയെടുക്കുമ്പോൾ പടിക്കിണറുകളിൽ താഴെയുള്ള ജലനിരപ്പിലേക്ക് നാലു ഭാഗത്തുനിന്നും പടിക്കെട്ടുകൾ നിർമ്മിച്ചിരിക്കുകയാണ്. കുളത്തിൽ നിന്നെന്നതു പോലെ ഇറങ്ങി വെള്ളമെടുക്കാം. ഹിന്ദുമതവിശ്വാസപ്രകാരം, കൃത്യമായ സ്ഥാനവും അളവുകളും വാസ്തുശാസ്ത്രനിയമങ്ങളുമൊക്കെ അവലംബമാക്കിയാണ് ഇവയുടെയൊക്കെ നിർമ്മാണം നിർവ്വഹിച്ചിരിക്കുന്നത്. ജലദൗർലഭ്യമുള്ള ഉത്തരേന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങ ളിലൊക്കെ ധാരാളം പടിക്കിണറുകളുണ്ട്. ചിലതൊക്കെ നൂറ്റാണ്ടുകളുടെയും സഹസ്രാബ്ദങ്ങളുടെയും ചരിത്രം പറ യുന്നവയാണ്. ഗുജറാത്തിൽത്തന്നെ നൂറ്റിയിരുപതിലധികം പടിക്കിണറുകളുണ്ട്. ഗുജറാത്തിലും രാജസ്ഥാനിലെ മാർവാഡിലും വാവ് എന്നാണ് ഇവ അറിയപ്പെടുന്നത്. രാജസ്ഥാനിലെ മറ്റുഭാഗങ്ങളിൽ ബാവ്ഡി, ബാവ് രി, എന്നൊക്കെയും മറ്റു സംസ്ഥാനങ്ങളിൽ ബവോലി, ബാവടി എന്നൊക്കെയും ഈ പടിക്കിണറുകൾ അറിയപ്പെടുന്നു.

അഹമ്മദാബാദിൽനിന്ന് ഇരുപതുകിലോമീറ്ററിൽ താഴെ ദൂരമേയുള്ളൂ അഡാലജ് പടിക്കിണറിലേക്ക്. ഗാന്ധിനഗർ ജില്ലയിലെ അഡാലജ് എന്ന ഗ്രാമത്തിലാണ് ഈ ചരിത്രസ്മാരകം സ്ഥിതിചെയ്യുന്നത്. പാതയും പരിസരങ്ങളുമൊന്നും അത്ര മികച്ചതായിരുന്നില്ല. ആദ്യം വാവിനടുത്തുള്ള ഒരു ദുർഗ്ഗാക്ഷേത്രത്തിൽ ദർശനം നടത്തി.

1498ലാണ് ദണ്ഡയ്ദേശ് എന്ന കൊച്ചുരാജ്യത്തിലെ അന്നത്തെ രാജാ വായിരുന്ന വഘേലരാജവംശത്തിലെ റാണാ വീർ സിങ് തന്റെ പ്രജകളുടെ ജലസമ്പാദനത്തിനുള്ള കഷ്ടപ്പാടുകള റിഞ്ഞ് ഈ കിണറിന്റെ നിർമ്മാണം ആരംഭിച്ചത്. പക്ഷേ താമസിയാതെത ന്നെ അദ്ദേഹം അയൽരാജ്യത്തെ ഭര ണാധികാരിയായിരുന്ന മുഹമ്മദ് ഗഡയുമായി ഉണ്ടായ ഒരു യുദ്ധത്തിൽ വീരചരമം പ്രാപിച്ചു. പിന്നീട് മുഹമ്മദ് ബേഗഡ ഈ കിണറിന്റെ നിർമ്മാണം തുടരുകയും 1499 ൽ പൂർത്തീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. അതിനിടയിൽ ഹൃദയസ്പൃക്കായൊരു ജീവത്യാഗത്തിന്റെ കഥയുമുണ്ട്.