મોદીઃ ત્રીજી મુદતની તૈયારી

ધારણા હતી એમ જ કોંગ્રેસે આંતરિક ખેંચતાણને કારણે રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢમાં શિકસ્ત મેળવી છે તો ધારણાથી વિપરીત ભાજપે મધ્ય પ્રદેશમાં સત્તા જાળવી રાખી છે. લોકસભા ચૂંટણીમાં એનું પુનરાવર્તન થાય એ જરૂરી નથી, પણ... નરેન્દ્રમોદી: २०१४... २०१८ અને હવે २०२४ ?

- હીરેન મહેતા

છ એક મહિના અગાઉ કર્ણાટક વિધાનસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસના હાથે મળેલા પરાજયનું સાટું ભાજપે વાળી લીધું છે. કોઈ એક રાજ્યની તુલના બીજા સાથે ન થાય તો પણ કહેવું પડે કે ભાજપે કર્ણાટકના બદલામાં કોંગ્રેસ પાસેથી રાજસ્થાન અને છત્તીસગઢ આંચકી લીધાં છે. જો કે ભાજપને સૌથી વધુ આનંદ મધ્ય પ્રદેશ જેવું મોટું રાજ્ય લાગલગાટ જાળવી રાખવાનો હશે.

આગવું મહત્વ હમણાં પૂરા થયેલા ક્રિકેટ વર્લ્ડ કપને ધ્યાનમાં રાખી ઘણાએ પાંચ રાજ્યોની વિધાનસભા ચૂંટણીને લોકસભા અગાઉની સેમિ-ફાઈનલ ગણાવી છે.

આમ તો દરેક વિધાનસભા ચૂંટણીનું આગવું મહત્ત્વ હોય એટલે એવી સરખામણી ન થવી જોઈએ, કારણ કે મતદારો વિધાનસભા અને લોકસભામાં જુદા જુદા મુદ્દાના આધારે એમનો અભિપ્રાય આપે છે, પણ રાજકીય ધ્રુવીકરણ અત્યારે એ સ્તરે પહોંચ્યું છે કે લોકો આવાં જાતજાત નાં સમીકરણ બાંધતાં થઈ ગયા છે. એટલું નિશ્ચિત છે કે આ પરિણામ પછી ભાજપ લોકસભા ચૂંટણીમાં વધુ આત્મવિશ્વાસ સાથે ઝંપલાવશે તો વિરોધ પક્ષો માટે નેતૃત્વશક્તિ માટે કોંગ્રેસ પર ભરોસો રાખવો કે કેમ એ સવાલ હવે વધુ પેચીદો બનશે.

પાછલા દાયકાથી ભાજપના જમા ખાતે સૌથી મોટી પૂંજી છે એની સબળ-સક્ષમ નેતાગીરી. ૨૦૧૨ની ગુજરાત વિધાનસભા ચૂંટણી વખતથી નરેન્દ્ર મોદી માત્ર ગુજરાત નહીં, પણ આખા દેશના રાજકીય નકશામાં છવાઈ ગયા અને એ સાથે ભાજપને નેતૃત્વના પ્રશ્નનો ઉત્તર મળી ગયો.  પરિણામની કોઈ પૂર્વધારણા ન બાંધીએ તો પણ લોકસભા ચૂંટણીમાં ભાજપનું નેતૃત્વ નરેન્દ્ર મોદી જ કરવાના છે એ પાડ્યું છે. આમ પણ મોદી વડા પ્રધાન બન્યા એ પછી ભાજપે નાનામાં નાની ચૂંટણી સુદ્ધાં એમના નામે જ લડી છે. એમાં ક્યારેક મોદીના માથે અપજશ પણ આવ્યો છે. ચૂંટણીવિજયનાં વધામણાં એમણે લીધાં છે તો પરાજયને કારણે અળખામણા થવાનું જોખમ પણ મોદીએ સ્વીકાર્યું છે.

રાષ્ટ્રીય સ્તરે મોદીના ઉદય સાથે યોગાનુયોગ કોંગ્રેસના પતનના દિવસો પણ શરૂ થઈ ગયા હોય એમ દેશમાં સૌથી લાંબા સમય સુધી શાસન કરનારો આ પક્ષ છેલ્લી બે લોકસભા ચૂંટણીમાં તદ્દન સંકોચાઈ ગયો છે અને ડૂબતી નાવડીનું સુકાન સંભાળવા કોઈ આગળ ન આવે એવી એની હાલત થઈ છે. સોનિયા ગાંધીની નાદુરસ્ત તબિયત અને રાહુલ ગાંધીની નાદાનિયતના અરસા પછી પ્રમુખ બનેલા મલ્લિકાર્જુન ખરગેનું પક્ષમાં કેટલું ઊપજે છે એ વિશે કશું બોલવા જેવું નથી.