PİSTLERİN GÖZÜ

UÇAK PİSTLERİNE DÜŞEN YABANCI CİSİMLERİN, GLOBAL HAVACILIK SEKTÖRÜNE MALİYETİ YILLIK 19 MİLYAR DOLAR CİVARINDA. ANKARA MERKEZLİ YAPAY ZEKA ŞİRKETİ ARGOSAI, İSTANBUL HAVALİMANI VE LONDRA GATWICK'TEN SONRA ROMA HAVALİMANI'NDA DA PİSTLERİ TARAMAYA BAŞLADI. ŞİRKET ALTI YIL İÇİNDE DÜNYADA 30 BÜYÜK HAVALİMANINDA ÇALIŞMAYA VE O KADAR BEKLEMEDEN UNICORN OLMAYA HAZIRLANIYOR.

- NİLGÜN BALCI ÇAVDAR

Bundan 24 yıl önce, 25 Temmuz 2000'de, Paris'te büyük bir felaket yaşandı. Charles de Gaulle Havalimanı'ndan New York'a gitmek üzere havalanan Air France'a ait bir uçak, kalkış sırasında alev alarak bir otelin üzerine düştü. Uçaktaki 109 yolcu ve mürettebatın yanı sıra oteldeki dört kişinin de yaşamını yitirdiği kazanın nedeni, Concorde'un kalkışından hemen önce başka bir uçaktan piste düşen küçük bir parçaydı. Kalkış sırasında Concorde'un arka tekerleğine takılıp parçaladı. Tekerleğin bir parçası benzin deposuna çarparak sızıntıya neden oldu ve uçak alev aldı.

Bu olay, Concorde için de bir dönüm noktası oldu ve kazadan sadece iki yıl sonra son uçuşunu gerçekleştirdi.

Havalimanı pistlerindeki yabancı cisimler (Foreign Object Debris - FOD), uçakların kalkışları sırasında yaşanan kazaların en önemli nedenlerin biri. 2015 yılında ODTÜ Teknopark'ta Merih Alphan Karadeniz tarafından kurulan ArgosAI, bu soruna yapay zeka ile çözüm sunan ilk şirket.

Bugüne kadar, KOSGEB ve TÜBİTAK'tan aldığı desteklerle birlikte Murat Vargı'nın sahibi olduğu MV Holding ve MV Holding Başkan Vekili Muzaffer Akpınar gibi yatırımcılardan toplam 4 - 5 milyon dolar yatırım alan şirket, havalimanlarının dahaönce manuel olarak (araçlara binip pisti gözle tarayarak) yaptığı yabancı cisim tespitini, yapay zeka destekli görüntü taramasıyla gerçekleştiriyor. Karadeniz "Bir pistten 3,5 milyar piksel görüntü topluyor, bu görüntülerin içindeki 50 - 100 piksel küçüklüğünde, 1 - 2 cm boyuttaki yabancı maddeleri tespit ediyoruz" diye özetliyor yaptıkları işi ve ekliyor: "Havalimanları için uçuş emniyeti, başka her şeyden önce gelir.