સાબરમતી આશ્રમ

ગાંધીજી માનતા હતા કે વ્યક્તિગત વિકાસ અને સામાજિક પરિવર્તન માટે સત્યાગ્રહ આવશ્યક છે અને તેમણે સાબરમતી આશ્રમને સત્યાગ્રહીઓની પ્રયોગશાળા બનાવ્યો. આથી તેનું નામ ‘સત્યાગ્રહાશ્રમ’ રાખવામાં આવ્યું

- મણિલાલ પટેલ

૧૯૧૫માં ગાંધીજી હિન્દુસ્તાન પરત ફર્યા બાદ અમદાવાદમાં આશ્રમ માટે જમીન જોવા ગયા હતા. તેમણે અમદાવાદમાં જ આશ્રમ સ્થાપવાનું નક્કી કર્યું. કેમ કે હું ગુજરાતી હોવાથી ગુજરાતી ભાષામાં જ લોકોની સારી સેવા કરી શકીશ. વળી અમદાવાદ હાથવણાટનું મથક હોવાથી રેંટિયાનું કામ પણ સારી રીતે થઈ શકશે. વળી, ગુજરાતનું પાટનગર હોવાથી અહીં ધનાઢ્ય માણસો વધુ હોવાથી સેવાકાર્ય માટે ધન પણ વધુ મળી શકશે. આથી ૧૯૧૫માં પાલડી પાસેના કોચરબ ગામમાં જીવણલાલ દેસાઈના મકાનમાં સૌ પ્રથમ આશ્રમની સ્થાપના થઈ.