ચૂંટણીના એ ચાદગાર નારા, જે છવાઈ ગયા જનમાનસમાં!

થોડામાં ઝાઝું... ચૂંટણીપ્રચારના કેન્દ્રમાં જે મુદ્દો હોય એને બહુ જ ઓછા શબ્દોમાં, પણ મતદારોનાં દિમાગમાં સોંસરવો ઊતરી જાય એ રીતે પહોંચાડવાનું કામ કરે છે જુદાં જુદાં ઈલેક્શન સ્લોગન.

- રાધિકા રાઓલ (અમદાવાદ)

યે દિલ માંગે મોર..., કુછ મીઠા હો જાયે..., નયે ભારત કી નયી તસવીર..., ક્યોંકિ હર એક ફ્રેન્ડ જરૂરી હોતા હૈ... આ કેટલીક અતિ જાણીતી બનેલી ટીવી કે પ્રિન્ટ જાહેરાતોની કૅચલાઈન ઓછા શબ્દોમાં લાગણી વ્યક્ત કરતી છે. બહુ હોવાને કારણે જ આવી ચોટડૂક પંક્તિ આપણામાંથી ઘણાને આજેય યાદ હશે. 

ચૂંટણીસૂત્રોનું પણ એવું જ છે. ભલે હોય એ શબ્દોની રમત, પણ મતદારો પર એ જબરો જાદુ કરી જાય છે. સૂત્રોની પોતાની એક ઊર્જા હોય છે, જે મતદારોને આકર્ષે છે. આ વાત રાજકીય પક્ષો ખૂબ સારી રીતે સમજે છે અને એટલે જ ચૂંટણીપ્રચાર શરૂ થતાંની સાથે જ રાજકીય પક્ષો એના કાર્યકરો અને મતદારોને નવાં સૂત્રો દ્વારા ઉત્સાહિત કરવાનું શરૂ કરી દે છે.

૧૯૮૪માં તત્કાલીન વડા પ્રધાન ઈન્દિરા ગાંધીની હત્યા પછી યોજાયેલી લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે જુદાં જુદાં સ્લોગન અને જાહેરાતો દ્વારા જ દેશભરમાં સહાનુભૂતિનો એવો માહોલ જમાવી દીધેલો કે એના આધારે પક્ષને ૫૪૨માંથી ૪૦૦થી વધુ બેઠકો મળી. ભાજપે પણ આ વખતે ૪૦૦ પાનું જ ટાર્ગેટ રાખ્યું છે ને? ભાજપનું પ્રચારકાર્ય સંભાળનારા આમ પણ આ બાબતમાં બહુ હોશિયાર  છે. એમને ખબર છે કે અત્યારે પણ મોદીના નામના સિક્કા પડે છે એટલે ભાજપ તરફથી આવતાં મોટા ભાગનાં સ્લોગન મોદી-કેન્દ્રિત જ હોય છે, જેમ કે મોદી કી ગારન્ટી!

 ૨૦૧૪ અને ૨૦૧૯ની જેમ આ વર્ષે પણ ભાજપે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નામ પર સ્લોગન તૈયાર કર્યાં છે. ૨૦૧૪માં ભાજપે સૂત્ર આપ્યું હતું: અબ કી બાર મોદી સરકાર... જે કામ પણ કરી ગયું. (બીજી તરફ કોંગ્રેસનું સૂત્ર હતું: હર હાથ તરક્કી, હર હાથ શક્તિ). ૨૦૧૯માં ભાજપે સૂત્ર આપ્યું: મોદી હૈ તો મુમકિન હૈ તથા અબ કી બાર ફિર મોદી સરકાર. હવે ૨૦૨૪ની લોકસભા ચૂંટણી માટે ભાજપનું સૂત્ર છેઃ તીસરી બાર મોદી સરકાર, અબ કી બાર ૪૦૦ પાર. ભાજપનો દાવો છે કે આ વખતે સૌથી વધુ સીટ્સ મેળવીને એ કોંગ્રેસનો રેકૉર્ડ તોડીને દેશમાં સ્પષ્ટ બહુમતી મેળવશે.