AHŞAP UYDULAR: LIGNOSAT PROJESİ UZAY ÇÖPLERİNİ AZALTABİLİR

ABD ve Japon uzay ajansları uzay çöplerini azaltmak amacıyla uzaya kereste fırlatacak.

- DR SARA WEBB

Uzaya başarıyla fırlatılan ilk insan yapımı nesne, 1957 yılında Dünya'nın yörüngesine yerleşti. Sovyet yapımı Sputnik 1, sadece dört anteni olan, son derece basit, küre şeklinde bir uyduydu. Ancak bu tarihi olayla birlikte başka bir ilk daha yaşanmıştı: İnsanlık ilk uzay enkazını yaratmıştı. Sputnik'i fırlatan 267 ton ağırlığında ve 30 metre yüksekliğindeki roketin bir parçası yörüngede sıkışıp kalmıştı. Birdenbire, o ana kadar üzerinde pek düşünülmeyen bir sorun ortaya çıktı: Uzayın kirlenmesi.

Neyse ki hem Sputnik hem de roket kalıntısı, fırlatıldıktan kısa bir süre sonra atmosferimizde yanarak yok oldu. Ancak durum her zaman böyle olmuyor. 66 yıllık uzay araştırmaları süresince Dünya'nın yörüngesine büyük miktarda kalıntı bırakıldı.

NASA ve JAXA (Japonya Havacılık ve Uzay Araştırma Ajansı) bu sorunu çözebilecek bir fikir geliştirdi: Uyduları kolay bulunan ve biyolojik olarak parçalanabilen bir malzemeden yapmak. O malzeme ise ahşap.

Çözülmesi hedeflenen sorun epey büyük ve karmaşık. O yüzden projenin ilk aşaması sorunun ne kadar büyük olduğunu bulmaktı.

Dünya'nın yörüngesinde en az 130 milyon insan yapımı enkaz parçasının döndüğünü biliyoruz. Bunlar çoğu 7km/sn'nin üzerinde bir hızla (mermiden sekiz kat daha hızlı) dönüyor.