એડવાન્ટેજ સિટીઝન્સ, શું પરિણામ આવશે?

ચૂંટણીમાં મત આપી આપણે ઉમેદવાર ચૂંટીએ છીએ, એ સાથે જ કઈ સાઇડના મતદાર જોડે ડિસએગ્રી થઈએ છીએ એ પણ સિલેક્ટ કરીએ છીએ. ૭ ભારતીય લોકશાહીનું સૌથી બળવાન પાસું એ છે કે લોકો પોતાને નકામો લાગે એ પક્ષને સત્તા પરથી ઉતારી મૂકી શકે છે. સૌથી નબળું પાસું એ છે કે વિપક્ષ બનાવ્યો હોય એ પક્ષ વિપક્ષ તરીકે નબળો લાગે તો તેને તેઓ વિપક્ષના પદ પરથી ઉતારી શકતા નથી.

- ગૌરાંગ અમીન

ચૂંટણી આવી ગઈ. ઘણી જગ્યાએ પૂર્ણ થઈ ગઈ. સુરતમાં ચૂંટણી ના થઈ. હવે બાકીની ચૂંટણી માટે બહુમતી લોકોએ કોને મત આપવો કે કોને ના આપવો એ નક્કી કરી લીધું હશે. નોટા દબાવવા અને ગેરહાજર રહેવાનો નિર્ણય પણ ઘણાએ કર્યો હશે. સવાલ એ છે કે પરંપરાગત ભાજપ તરફી અને ભાજપ વિરોધી મતદાર સિવાયના નાગરિકો માટે આ ચૂંટણી માં મેળવવા જેવું શું રહ્યું? આવા પ્રશ્નના જવાબ વિચારવા કોઈ નવરું નથી, કેમ કે એ બે જૂથ સિવાયનાં લોકો પરચૂરણ ગણાય કે દૂધપાક ગણાય. એમને અવેજીમાં રમાડવા ક્યારેક કોઈ પક્ષ તૈયાર થાય તો થાય. ના, એ જાતે રમી શકે એવું નથી. બંને ધ્રુવ પોતપોતાની સ્ટ્રેટેજી કેવી રીતે ચૂંટણી જીતવી અને કેવી રીતે પોતાની પાર્ટી વત્તા ભવિષ્યની રાજનીતિ સાચવવી એ નક્કી કરી બેઠા છે, જેમાં સો ટકા મતદાન નહીં જ થાય તેની ખાતરી છે અને અમુક લોકો વોટ આપશે અને તમુક નહીં આપે એ અંકશાસ્ત્ર એમણે ગણી કાઢ્યું છે. લોકોમાં એવી કોઈ આવડત નથી કે એ બેઉ બાજુના રાજકારણીઓ નાં પાસાં ઊંધા પાડી શકે. માલધારીને ભાન હોય છે કે તેનું પાલતુ પ્રાણી ક્યાં ક્યાં જઈ શકે છે, એટલે તેની આવડત અને સક્રિયતાને ખોટી પાડી પાલતુ પ્રાણી પોતે જ્યાં જવું હોય અને જે કરવું હોય તે દિશામાં પોતાના માલિકને દોરી શકતું નથી.

ગઈ ચૂંટણીમાં મત આપી અને આ ચૂંટણી સુધી જીવવા ના પામ્યાં હોય એવાં ઘણાં ભારતીય હતાં. આ ચૂંટણીમાં પ્રથમ વાર મત આપનારાં ઘણાં છે. તમામ ખેલ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ વગર સમજની નીચેથી જોનારા અપુખ્તજન શું શું શીખશે? આવા સ્ટડી કરવામાં આપણને રસ નથી. આવા અભ્યાસ કે સંશોધન વિદેશી પરિબળો કરે અને તેમાં આપણને સોય કે સોયા ઘોંચે ત્યારે આપણને તકલીફ થાય છે. આપણને ખાલી મત આપવામાં રસ. એથી વિશેષ આપણને પરિણામમાં રસ. કેમ કે આપણે પોતે ચૂંટણી લડતા નથી. આપણે શું? આપણે શું નથી? લોકો ફટાફટ કે સીધા નેક્સ્ટ સ્ટેપ પર કૂદી જાય છે. લોકશાહીમાં લોકો ચૂંટણી નથી લડતા અને લોકો નથી જીતતા. ક્રાંતિ કે ઊથલપાથલ પ્રકારના આંદોલન દરમિયાન કે પછીની ચૂંટણીમાં પણ લોકોને એવું લાગતું હોય છે કે અમે લડ્યા અને જીત્યા. બાકી લોકોનો ઝોન છે ગ્રાહકનો કે દર્શકનો. એવું નથી? તો પ્રેક્ટિકલી સાબિત કરો કે લોકો લડે છે.