આખિર ઈસ દર્દ કી દવા ક્યા હૈ?

વૃદ્ધાવસ્થામાં ઉપેક્ષા, અવહેલના, એકલતાને નાથવાના શું છે ઉપાય?

- કેતન મિસ્ત્રી (મુંબઈ)

માંડ પખવાડિયું થયું હશે આ ઘટનાને. મુંબઈનો જ કિસ્સો. શહેરના પશ્ચિમી પરા કાંદિવલીમાં ૭૯ વર્ષી વિષ્ણુકાંત ૭૬ વર્ષી પોતાની પત્ની શકુંતલાની હત્યા કરે છે ને પછી પોતાના જીવનનો અંત આણવાનો પ્રયાસ કરે છે. સદ્ભાગ્યે બન્નેને તત્કાળ હૉસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવે છે. એક મલ્ટિનૅશનલ કંપનીના નિવૃત્ત સીઈઓ એવા વિષ્ણુકાંતે પોલીસને કહ્યું કે એ પોતે બીમાર, પથારીવશ પત્નીની સંભાળ લઈને કંટાળી ગયા છે..

– અને દંપતીનો પુત્ર પચ્ચીસેક વર્ષથી વિદેશમાં વસે છે. કદાચ એ પણ વિદેશની કોઈ કંપનીનો સીઈઓ હશે. હવે મુંબઈ પોલીસને એ ખબર નથી પડતી કે વિષ્ણુકાંતની અરેસ્ટ કરવી કે એમને તથા પત્ની શકુંતલાને કોઈ સારી જગ્યાએ મૂકવાં.

બાળકને જન્મ આપવો, માવતર બનવું એને આ સૃષ્ટિની સૌથી મધુર અનુભૂતિ ગણવામાં આવે છે. તમારા પોતાનાં રક્ત-હાડમાંસમાંથી સર્જાયેલો એક માનવદેહ તમારા હાથમાં છે. એ તમને તમારું બાળપણ નવેસરથી અનુભવવાની સુવર્ણ તક આપે છે. કહેવાય છે કે એક બાળકના જન્મ સાથે એક માતા અને એક પિતાનો પણ જન્મ થાય છે. સંતાનોની મુશ્કેલી, એમની ઈચ્છા-આકાંક્ષાની પૂર્તિ કરતાં પેરન્ટ્સ પોતાના જીવનમાં ચડાવ-ઉતારનો સામનો કરતાં રહે છે. એ સંતાનોને ઉછેરે છે, ભણાવે-ગણાવે છે. એમને સ્થિર કરવામાં પોતે અસ્થિર થઈ જાય છે. પછી પેટનાં જણ્યાં સ્વતંત્ર થઈ જાય છે, સફળતા મેળવે છે. જો કે કો'ક વાર કો’ક કિસ્સામાં એ લાડલા-લાડલી પાસે મા-બાપ સાથે વિતાવવા સમય નથી હોતો, એમની પાછળ પૈસા ખર્ચવાની દાનત હોતી નથી.

આવાં સંતાનો વડીલોને તજી દે ત્યારે કાયદો એમની વહારે આવે છે. ક્રિમિનલ પ્રોસિજર કોડની કલમ ૧૨૫ પેરન્ટ્સને ભરણપોષણનો અધિકાર આપતી હતી. એ પછી ૨૦૦૭માં મેઈન્ટેનન્સ ઍન્ડ વેલ્ફર ઑફ પેરન્ટ્સ ઍન્ડ સિનિયર સિટિઝન ઍક્ટ અસ્તિત્વમાં આવ્યો અને ૨૦૧૯માં એમાં સુધારા-વધારા થયા. હવે એ જાણીએ-સમજીએ આવા કાયદાની ઉપયોગિતા વિશે..