સમયસર નિદાન અને સારવારના અભાવે અનેક દરદીએ પીડા સહેવી પડે કે ખોડ રહી જાય એવાં અનેક પાત્રો આપણી આસપાસ જોવા મળે. અમદાવાદના બાપુનગરમાં રહેતાં પંચાવન વર્ષનાં શર્મિષ્ઠા પટેલની કરુણ કથની તો એવી છે કે અમદાવાદની બબ્બે સરકારી હૉસ્પિટલમાં જુનિયર ડૉક્ટરોની હડતાળના લીધે એમના દુખાવાનું સમયસર નિદાન ના થયું, એને લીધે એમનું અર્ધું અંગ ખોટકાયું...
…અને એના પરિણામે આજે અઢી દાયકાથી એ પથારીવશ છે. પથારીવશ એ પણ એ રીતે કે શર્મિષ્ઠાબહેન સીધાં, સામાન્યતઃ આપણે સૂઈએ એમ સૂઈ પણ શકતાં નથી. હા, એમણે ઊંધાં સૂવું પડે છે! વિશ્વ નારી દિવસની પૂર્વસંધ્યાએ ચિત્રલેખાએ એમની મુલાકાત લીધી ત્યારે નાના રૂમમાં પલંગ પર એ ચત્તાપાટને બદલે ઊંધાં સૂતાં હતાં. બે હાથની કોણી પર માથું ટેકવીને અમને આવકાર્યા. એમનો જુસ્સો જોઈને સલામ કર્યા વગર રહેવાય નહીં.
શર્મિષ્ઠાની આ સ્થિતિ સમજવા આપણે જવું પડશે ૧૯૮૬માં. અમદાવાદ જિલ્લાના સરોડા ગામમાં રહેતી અને કૉલેજમાં પ્રથમ વર્ષમાં ભણતી સત્તર વર્ષની શર્મિષ્ઠાને પડખામાં દુખાવો ઊપડ્યો એટલે માતા સવિતાબહેન એને અમદાવાદની સિવિલ હૉસ્પિટલે લઈ ગયાં. એ વખતે (૧૯૮૬ના ડિસેમ્બરમાં) ત્યાં જુનિયર ડૉક્ટરોની હડતાળ હતી એટલે બીજા દિવસે એને વી.એસ. હૉસ્પિટલમાં લઈ જવામાં આવી. ત્યાં પણ હડતાળ. ત્યાં જો કે એક ડૉક્ટરે ઈન્જેક્શન-દવા આપ્યાં, પણ એનાથી શર્મિષ્ઠાને રાહત બિલકુલ ન થઈ. ઊલટું થયું એવું કે ઘરેથી ચાલીને આવેલી શર્મિષ્ઠાને પૅરાલિસિસ થવાથી વ્હીલચૅરમાં પરત જવું પડ્યું!
એ દિવસો યાદ કરતાં શર્મિષ્ઠાબહેન કહે છે: મને ટ્રાન્સવર્સ માયલેટિસ (Transverse Myelitis) થવાથી કમરથી નીચેનું અંગ નિશ્ચેતન બની ગયું. પગ ઊપડે નહીં તથા સંડાસ-બાથરૂમ થવાની ખબર સુદ્ધાં ના રહે.
この記事は Chitralekha Gujarati の March 18, 2024 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です ? サインイン
この記事は Chitralekha Gujarati の March 18, 2024 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です? サインイン
મિડલ ચાઈલ્ડ સિન્ડ્રોમઃ ન અહીંના... ન ત્યાંના
પરિવારના સૌથી મોટા અને સૌથી નાના બાળકને ઘણા ‘વિશેષાધિકાર’ મળે છે, પણ...
નવું વર્ષ... નવી શરૂઆાત
બીજાનું જોઈ જોઈને સંકલ્પ લેતાં હો તો પણ કમ સે કમ જાત માટે લીધેલાં વચન પૂરાં કરો... કોઈ ભાર રાખ્યા વગર
ગરમાવો અને બાર ર્માહનાની ઊર્જા મેળવવી છે?
શિયાળામાં શરીરને નીરોગી રાખે છે આ પાક અને વસાણાં.
પારાવાર સંઘર્ષ બન્યો અખૂટ શક્તિનો સ્રોત!
જન્મથી જ નિઃસહાય આ મહિલા બીજાનો સહારો બનવાનો નિશ્ચય કરીને બેઠી. શરીરથી દિવ્યાંગ, પણ મનથી મક્કમ એવાં ૬૨ વર્ષનાં આ સન્નારી અન્યોનાં સપનાં સાકાર કરવા જહેમત ઉઠાવી રહ્યાં છે.
જડીબુટ્ટીના જાણતલ કરે છે ઉપચાર
જંગલની કીમતી વનસ્પતિથી પ્રાચીન પદ્ધતિએ આરોગ્ય સારવાર કરતા આદિવાસી વૈદું ભગતનાં નામ-કામ બહુ અજાણ્યાં નથી.એમની સસ્તી અને કારગત ઔષધિય ચિકિત્સાકળાને હવે સરકારી પીઠબળ પણ મળી રહ્યું છે.
ત્રીજી રાજકીય ઈનિંગ્સમાં બાપુ કેટલા સફળ થશે?
૮૪ વર્ષના શંકરસિંહ વાઘેલા હવે ‘પ્રજાશક્તિ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી' નામે નવો રાજકીય પક્ષ લઈને ફરી વાર ગુજરાતના રાજકીય રણમેદાનમાં કૂદ્યા છે. બાપુનો આ રાજકીય દાવ ખરેખર છે શું?
લેભાગુ ભૂવા-તાંત્રિક હજી કેટલાને ખુવાર કરશે?
ચમત્કાર અને પરચાની વાતો પ્રસરાવી પૈસા, પદ, પ્રતિષ્ઠા અપાવવાનો તથા અસાધ્ય બીમારીની સારવાર કરી આપવાનો દાવો કરતા તાંત્રિક અને ભૂવા ગુજરાતમાં વધતા જાય છે. આવી અંધશ્રદ્ધા ડામવા કાયદો છે, તેમ છતાંય લોકો એમની જાળમાં ફસાયા જ કરે છે. હદ તો એ છે કે હમણાં આવો એક ભૂવો અમદાવાદની હૉસ્પિટલમાં એક દરદીના ‘ઈલાજ’ માટે પહોંચી ગયો!
પાનખરનું પ્લાનિંગ અને એકલતાના કિનારા
આપણે ત્યાં વૃદ્ધોની વસતિ સામાન્ય રીતે મોટી છે અને આરોગ્યસંભાળ ને સુવિધાને કારણે એમાં ઉમેરો થઈ રહ્યો છે. લોકોની આવરદા તો વધી છે, પરંતુ અનેક શારીરિક, મનોવૈજ્ઞાનિક અને સામાજિક પરિવર્તનોનો સામનો કરવો પડતો હોવાથી બધા પોતાની ભાવના અને ખુશીથી જીવી શકતા નથી. એમાંના ઘણા લોકો વૃદ્ધાવસ્થામાં એકલતા અને હતાશાનો અનુભવ કરે છે.
માનું દૂધ પણ અમૃત સમાન રહ્યું નથી!
નવજાત શિશુનો પહેલો આહાર એટલે એની જનેતાનું દૂધ. એ દૂધ જે બાળક માટે અનેક વ્યાધિ સામેનું ટૉનિક પણ છે. જો કે હવે એવો દાવો કરી શકાય એમ નથી. હવા અને પાણીમાં ઠલવાતાં વિષારી તત્ત્વો તથા કેમિકલ્સ કોઈ ને કોઈ રીતે આપણા શરીરમાં પહોંચે છે. એ પ્રમાણ એટલું વધી ગયું છે કે એનાથી તો હવે માતાનું દૂધ સુદ્ધાં અભડાઈ ગયું છે.
સંવેદનશીલ સાહિત્યકારના મનોજગતમાં ડોકિયું
સામાજિક નિસબત સાથે લલિત સાહિત્યનું સંતુલન જાળવી સાતત્યથી સર્જન કરતાં હિમાંશી શેલતને પ્રતિષ્ઠિત ‘કુવેમ્પૂ રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર' જાહેર થયો છે ત્યારે આ...