પ્રકૃતિ, પાણી, પર્યાવરણનું આમ કરો જતન...

સ્વાર્થી માનવની વિધ્વંસક પ્રવૃત્તિને કારણે પૃથ્વી રસાતળ જઈ રહી છે ત્યારે દેશ-દુનિયાના વિચારવંત લોકોએ ધરતીને બચાવવા કમર કસી છે. જળ, જમીન ને વાયુ જેવાં કુદરતી પરિબળોને પૂરતો આદર આપ્યા વિના આ કામ થાય એમ નથી. મુંબઈ–ગુજરાતના કેટલાક પર્યાવરણવીરો જ નહીં, પણ અમુક સરકારી વિભાગો પણ જોમ-જુસ્સાથી અવનિને આબોહવાની વિષમતામાંથી ઉગારવાના પ્રયાસોમાં લાગેલા છે. એક ઝલક એમની ભગીરથ ઝુંબેશની.

- અરવિંદ ગોંડલિયા (સુરત) । સમીર પાલેજા (મુંબઈ) । સુનીલ માંકડ (ભુજ) દેવેન્દ્ર જાની (રાજકોટ)

૪૦ અંશ સેલ્સિયસ તાપમાનની ભઠ્ઠીમાં આખું સુરત શેકાઈ રહ્યું હતું ત્યારે એક પોલીસસ્ટેશનમાં એકથી દોઢ ડિગ્રી સેલ્સિયસ ઓછું ટેમ્પરેચર હતું. અંદર પ્રવેશ્યા ત્યારે લાગ્યું કે આ પોલીસસ્ટેશન નહીં, પણ કોઈ ગાર્ડન છે. ઘેઘૂર વૃક્ષોથી ઘેરાયેલા આ પોલીસસ્ટેશનની મુલાકાત તન-મનને શીતળતા પ્રદાન કરે એવી છે. આ છે સુરતનું કાપોદ્રા પોલીસસ્ટેશન, જેણે નાગરિકોની સાથે સાથે પર્યાવરણની સુરક્ષાનું પણ બીડું ઝડપ્યું છે.

વરાછા રોડ પર કામરેજથી સ્ટેશન આવતા ડાબે હાથે વૃક્ષોનું ઝુંડ દેખાય તો સમજી લેવું કે એ કાપોદ્રા પોલીસસ્ટેશન છે. એમ તો અહીં વર્ષોથી લીમડા, પીપળા, આસોપાલવનાં વૃક્ષો અડીખમ જોગીની જેમ ઊભાં છે, પણ હવે સરગવો, ચંપો, કરેણ, કેળ, ટ્રાવેલર પામ, પેન્ડેન્ટ, એક્લિફા, જાસૂદ, તિલક તુલસી, સ્પાઈડર પ્લાન્ટ્સ, બોરસલ્લી સહિત વિવિધ વનરાજી જૂના જોગીને સાથ આપવા રોપવામાં આવી છે.

ખાખી પોલીસનું લીલું મિશન

સમજો કે મુખ્ય મકાનની ચારેકોર વૃક્ષોનું ઍર કન્ડિશનર રચાયું છે એટલે ગરમીમાં તાપમાન પ્રમાણમાં ઠંડુ રહે એ સ્વાભાવિક છે. પર્યાવરણપ્રેમી એમ.બી. ઔસુરાએ અહીં પોલીસ ઈન્સ્પેક્ટર તરીકે ચાર્જ લીધો ત્યારથી તો પોલીસમથક વધુ હરિયાળું બની રહ્યું છે. સોનામાં સુગંધ ભળે એમ આ પોલીસ અધિકારીની મુલાકાત સુરતના ગ્રીન મૅન તરીકે ઓળખાતા વિરલ દેસાઈ સાથે ગ્રીન મૅન વિરલ દેસા થઈ. વિરલભાઈ ભારતના ત્રણ રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા સમ્માનિત છે અને એમને પર્યાવરણ સંરક્ષણ માટે છ રાષ્ટ્રીય સમ્માન મળ્યાં છે.

વિરલભાઈ સાથેની પહેલી મુલાકાતમાં જ કાપોદ્રા પોલીસસ્ટેશનને ગ્રીન પોલીસસ્ટેશન બનાવવાનું નક્કી થયું અને એ જ સપ્તાહમાં કામ પણ ચાલુ કરી દેવાયું. નવસોથી વધુ વૃક્ષો અને છોડવા રોપવામાં આવ્યાં. એક મહિનામાં તો ખિસકોલી, પતંગિયાં, પક્ષીઓની આવન-જાવન વધી ગઈ. ચકલીને આશરો આપવા પચ્ચીસથી વધુ માળા પણ મૂક્યા છે.

આગામી એક મહિનામાં અહીં સોલાર, રેઈન વૉટર હાર્વેસ્ટિંગ તેમ જ બાયો-ડાઈવર્સિટીનાં કામ થશે. દીવાલો પર પર્યાવરણ જાગૃતિનાં મેસેજ અને પેન્ટિંગ હશે. અરે, લૉકઅપમાં પણ પર્યાવરણ શરૂ કૉકસ ધામો માય અને પ્રકૃતિ સંરક્ષણને લગતાં ચિત્રો બનાવાયાં છે.