લોકો શું કહેશે?
એક માણસ ટટ્ટુ પર બેસીને એક ગામથી બીજા ગામ જતો હતો. રસ્તામાં સામેથી એક માણસ આવ્યો. એણે ટટ્ટુ પર બેઠેલા માણસને જોઈને કહ્યુંઃ ‘ભલા માણસ, હટ્ટોકટ્ટો થઈને આ માયકાંગલા ટટ્ટુ પર બેઠો છે? શરમ નથી આવતી?’
આગળ જઈને એ ટટ્ટુ પરથી નીચે ઊતરી ગયો અને એની બાજુમાં ચાલવા લાગ્યો. થોડ દૂર ગયો અને સામેથી બીજો એક માણસ આવ્યો. એણે ટટ્ટુને દોરીને ચાલતા માણસને જોઈને કહ્યું: ‘તું અક્કલ વગરનો છે. ટટ્ટ સવારી કરવા માટે છે અને તું એને દોરીએ જાય છે.’
થોડે દૂર જઈને પેલા માણસે ટટ્ટુને ખભા પર ઊંચકી લીધું અને ચાલતાં ચાલતાં બબડ્યોઃ હવે કોઈને કશું કહેવાપણું નહીં રહે.
***
તમને ક્યારેય વિચાર આવ્યો છે કે ભારતીય લોકો લગ્નો પાછળ આટલા બધા પૈસા કેમ ખર્ચે છે? એવું નથી કે માત્ર અંબાણીપરિવારે જ એમના દીકરા પાછળ અધધધ રૂપિયા (સમાચારપત્રોનાં અનુમાન પ્રમાણે ૫૦૦૦ કરોડ રૂપિયા) ખર્ચ્યા છે. ભારતમાં એક ગરીબ ખેડૂતથી લઈને એક ઉદ્યોગપતિ સુધીના તમામ નાના-મોટા લોકો જરૂર હોય એના કરતાં પણ વધુ પૈસા લગ્ન પાછળ ખર્ચે છે.
કદાચ દુનિયામાં ભારતીય સમાજ એક માત્ર એવો સમાજ છે જે લગ્ન પાછળ આટલા પૈસા ખર્ચે છે. ભારતમાં ખાવા-પીવા પછીનો બીજો સૌથી મોટો ઉદ્યોગ લગ્નસમારોહનો છે. ભારતમાં ઔસત લગ્ન પાછળ ૧૨.૫ લાખ રૂપિયા ખર્ચાય છે.
એ એક આશ્ચર્ય લાગે કે ભારત જેવા દેશમાં કે જ્યાં બેરોજગારી અને ગરીબી સૌથી ગંભીર સમસ્યા છે ત્યાં લોકો શિક્ષણ પાછળ પૈસા ખર્ચવાને બદલે લગ્ન જેવા ઔપચારિક રિવાજમાં પૂરા જીવનની મૂડી ફૂંકી દે છે અથવા દેવું કરીને પણ ધામધૂમથી વિવાહ કરે છે.
એક સર્વે અનુસાર, ભારતમાં છોકરા-છોકરીને પરણાવતા પરિવારો એમણે નક્કી કરેલા બજેટ કરતાં ૬૦ પ્રતિશત વધુ ખર્ચો કરે છે. ૩૦ પ્રતિશત પરિવારો ઉછીના પૈસાથી લગ્ન કરે છે અને ૨૦ પ્રતિશત લોકો હાથ છુટ્ટો ન હોવાથી લગ્ન મુલતવી રાખે છે.
પહેલી નજરે આવો વ્યવહાર બેવકૂફી લાગે. બધા એ જાણતા હોય છે કે પૈસાની આ બરબાદી જ છે, છતાં એ હોંશે હોંશે બરબાદી કરે છે. દરેક માણસે એના જીવનમાં એવાં દસેક લગ્ન જોયાં હશે, જેમાં ગાંડાની જેમ (અથવા પાણીની જેમ) પૈસા વહાવવામાં આવ્યા હશે.
この記事は Chitralekha Gujarati の August 12, 2024 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です ? サインイン
この記事は Chitralekha Gujarati の August 12, 2024 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です? サインイン
મિડલ ચાઈલ્ડ સિન્ડ્રોમઃ ન અહીંના... ન ત્યાંના
પરિવારના સૌથી મોટા અને સૌથી નાના બાળકને ઘણા ‘વિશેષાધિકાર’ મળે છે, પણ...
નવું વર્ષ... નવી શરૂઆાત
બીજાનું જોઈ જોઈને સંકલ્પ લેતાં હો તો પણ કમ સે કમ જાત માટે લીધેલાં વચન પૂરાં કરો... કોઈ ભાર રાખ્યા વગર
ગરમાવો અને બાર ર્માહનાની ઊર્જા મેળવવી છે?
શિયાળામાં શરીરને નીરોગી રાખે છે આ પાક અને વસાણાં.
પારાવાર સંઘર્ષ બન્યો અખૂટ શક્તિનો સ્રોત!
જન્મથી જ નિઃસહાય આ મહિલા બીજાનો સહારો બનવાનો નિશ્ચય કરીને બેઠી. શરીરથી દિવ્યાંગ, પણ મનથી મક્કમ એવાં ૬૨ વર્ષનાં આ સન્નારી અન્યોનાં સપનાં સાકાર કરવા જહેમત ઉઠાવી રહ્યાં છે.
જડીબુટ્ટીના જાણતલ કરે છે ઉપચાર
જંગલની કીમતી વનસ્પતિથી પ્રાચીન પદ્ધતિએ આરોગ્ય સારવાર કરતા આદિવાસી વૈદું ભગતનાં નામ-કામ બહુ અજાણ્યાં નથી.એમની સસ્તી અને કારગત ઔષધિય ચિકિત્સાકળાને હવે સરકારી પીઠબળ પણ મળી રહ્યું છે.
ત્રીજી રાજકીય ઈનિંગ્સમાં બાપુ કેટલા સફળ થશે?
૮૪ વર્ષના શંકરસિંહ વાઘેલા હવે ‘પ્રજાશક્તિ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી' નામે નવો રાજકીય પક્ષ લઈને ફરી વાર ગુજરાતના રાજકીય રણમેદાનમાં કૂદ્યા છે. બાપુનો આ રાજકીય દાવ ખરેખર છે શું?
લેભાગુ ભૂવા-તાંત્રિક હજી કેટલાને ખુવાર કરશે?
ચમત્કાર અને પરચાની વાતો પ્રસરાવી પૈસા, પદ, પ્રતિષ્ઠા અપાવવાનો તથા અસાધ્ય બીમારીની સારવાર કરી આપવાનો દાવો કરતા તાંત્રિક અને ભૂવા ગુજરાતમાં વધતા જાય છે. આવી અંધશ્રદ્ધા ડામવા કાયદો છે, તેમ છતાંય લોકો એમની જાળમાં ફસાયા જ કરે છે. હદ તો એ છે કે હમણાં આવો એક ભૂવો અમદાવાદની હૉસ્પિટલમાં એક દરદીના ‘ઈલાજ’ માટે પહોંચી ગયો!
પાનખરનું પ્લાનિંગ અને એકલતાના કિનારા
આપણે ત્યાં વૃદ્ધોની વસતિ સામાન્ય રીતે મોટી છે અને આરોગ્યસંભાળ ને સુવિધાને કારણે એમાં ઉમેરો થઈ રહ્યો છે. લોકોની આવરદા તો વધી છે, પરંતુ અનેક શારીરિક, મનોવૈજ્ઞાનિક અને સામાજિક પરિવર્તનોનો સામનો કરવો પડતો હોવાથી બધા પોતાની ભાવના અને ખુશીથી જીવી શકતા નથી. એમાંના ઘણા લોકો વૃદ્ધાવસ્થામાં એકલતા અને હતાશાનો અનુભવ કરે છે.
માનું દૂધ પણ અમૃત સમાન રહ્યું નથી!
નવજાત શિશુનો પહેલો આહાર એટલે એની જનેતાનું દૂધ. એ દૂધ જે બાળક માટે અનેક વ્યાધિ સામેનું ટૉનિક પણ છે. જો કે હવે એવો દાવો કરી શકાય એમ નથી. હવા અને પાણીમાં ઠલવાતાં વિષારી તત્ત્વો તથા કેમિકલ્સ કોઈ ને કોઈ રીતે આપણા શરીરમાં પહોંચે છે. એ પ્રમાણ એટલું વધી ગયું છે કે એનાથી તો હવે માતાનું દૂધ સુદ્ધાં અભડાઈ ગયું છે.
સંવેદનશીલ સાહિત્યકારના મનોજગતમાં ડોકિયું
સામાજિક નિસબત સાથે લલિત સાહિત્યનું સંતુલન જાળવી સાતત્યથી સર્જન કરતાં હિમાંશી શેલતને પ્રતિષ્ઠિત ‘કુવેમ્પૂ રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર' જાહેર થયો છે ત્યારે આ...
