તમારાં બાળકો તમારાં બાળકો નથી, એ તો જીવનની પોતાની આકાંક્ષાનાં દીકરા-દીકરીઓ છે... એ તમારા દ્વારા આવે છે, પણ તમારાથી નહીં... એ તમારી પાસે રહે છે, પણ તમારાં નથી... તમે એમને તમારો પ્રેમ આપી શકો છો, પણ તમારા વિચારો નહીં, કારણ કે એમના પોતાના વિચારો હોય છે... તમે એમના શરીરને ઘર આપી શકો છો, આત્માને નહીં, કારણ કે એમનો આત્મા આવતી કાલનાં ઘરોમાં રહેતો હોય છે... તમે એમના જેવા બનવાની કોશિશ કરી શકો છો, પણ એમને તમારા જેવા ના બનાવી શકો, કારણ કે જિંદગી પાછળ નથી જતી... તમે એ કમાન છો જેમાંથી તમારાં બાળકો જીવતા તીરની જેમ છૂટીને નીકળે છે. સ્વયંને એ તીરંદાજની મરજી પર ખુશીથી વાળી દો, કારણ કે એ ઊડવાવાળા તીરને પ્રેમ કરે છે અને સ્થિર કમાનને પણ ચાહે છે.
ખલિલ જિબ્રાન
***
હમણાં બે અલગ અલગ ઈન્ટરવ્યૂમાં ફિલ્મ ઍક્ટર નસીરુદ્દીન શાહ અને ફિલ્મલેખક જાવેદ અખ્તરે એમની યુવાનીમાં પિતા સાથે બગડી ગયેલા સંબંધોની ચર્ચા કરી હતી. જે સમાજમાં પિતાને મનુષ્યમાંથી ભગવાન બનાવીને આકાશમાં બેસાડી દેવાનું ચલણ હોય ત્યાં બે જાણીતી શખસિયત પિતા-પુત્રના ત્રુટિપૂર્ણ સંબંધોનો નિખાલસ એકરાર કરે એ આવકારદાયક બાબત છે.
નસીરુદ્દીન શાહને અફસોસ હતો કે એ એમના પિતા સાથે એક તંદુરસ્ત સંબંધથી વંચિત રહી ગયા. એમના પિતા પણ એવી જ રીતે વંચિત રહી ગયા. એમણે કહ્યું હતુંઃ
‘હું એમને (અલે મોહમ્મદને) મારા જીવનના વિલન માનતો હતો. હું એમની નાની નાની ચેષ્ટા ભૂલી ગયો હતો, જેમ કે એમની દરિયાદિલી. મને સમજવાનું એમના માટે અશક્ય હતું અને એમને એનો ડર પણ લાગતો હતો. હું મારાં બાળકો માટે મારા પિતા જેવો બનવા માગતો નહોતો. હું ઈચ્છતો હતો કે મારાં બાળકો મારા ગળે વળગે અને મારી સાથે મુક્ત રીતે વર્તે. હું કેટલો સફળ રહ્યો છું એ ખબર નથી, કારણ કે ઘણી વાર બાળપણનો ગુસ્સો હાવી થઈ ગયો હશે.'
જાવેદ અખ્તરને પણ એમના મશહૂર શાયર પિતા જાં નિસાર અખ્તર સાથે બન્યું નહોતું. એમની માતા નાની ઉંમરમાં જ અવસાન પામી હતી અને પિતા ઘરથી દૂર રહેતા હતા એટલે જાવેદ પિતાની છત્રછાયા વગર જ મોટા થયા હતા. યુવાનીની એ હતાશા અને ગુસ્સાને કારણે જ એ શરાબખોરી તરફ વળી ગયા હતા. જાવેદ કહે છે:
この記事は Chitralekha Gujarati の August 26, 2024 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です ? サインイン
この記事は Chitralekha Gujarati の August 26, 2024 版に掲載されています。
7 日間の Magzter GOLD 無料トライアルを開始して、何千もの厳選されたプレミアム ストーリー、9,000 以上の雑誌や新聞にアクセスしてください。
すでに購読者です? サインイン
જસ્ટ, એક મિનિટ...
પણ એકધારા સુસંગત પ્રયાસો છેવટે સુંદર પરિણામનું નિર્માણ કરે છે.
સમયના ખેલ છે ન્યારા
સફળતા, વિફળતા, સમય પાર છું અકળ મન, હૃદય, રક્તસંચાર છું હકીકતમાં છું, પણ હકીકત નથી હું ઢેબે ચઢી કોઈ વણઝાર છું.
મિડલ ચાઈલ્ડ સિન્ડ્રોમઃ ન અહીંના... ન ત્યાંના
પરિવારના સૌથી મોટા અને સૌથી નાના બાળકને ઘણા ‘વિશેષાધિકાર’ મળે છે, પણ...
નવું વર્ષ... નવી શરૂઆાત
બીજાનું જોઈ જોઈને સંકલ્પ લેતાં હો તો પણ કમ સે કમ જાત માટે લીધેલાં વચન પૂરાં કરો... કોઈ ભાર રાખ્યા વગર
ગરમાવો અને બાર ર્માહનાની ઊર્જા મેળવવી છે?
શિયાળામાં શરીરને નીરોગી રાખે છે આ પાક અને વસાણાં.
પારાવાર સંઘર્ષ બન્યો અખૂટ શક્તિનો સ્રોત!
જન્મથી જ નિઃસહાય આ મહિલા બીજાનો સહારો બનવાનો નિશ્ચય કરીને બેઠી. શરીરથી દિવ્યાંગ, પણ મનથી મક્કમ એવાં ૬૨ વર્ષનાં આ સન્નારી અન્યોનાં સપનાં સાકાર કરવા જહેમત ઉઠાવી રહ્યાં છે.
જડીબુટ્ટીના જાણતલ કરે છે ઉપચાર
જંગલની કીમતી વનસ્પતિથી પ્રાચીન પદ્ધતિએ આરોગ્ય સારવાર કરતા આદિવાસી વૈદું ભગતનાં નામ-કામ બહુ અજાણ્યાં નથી.એમની સસ્તી અને કારગત ઔષધિય ચિકિત્સાકળાને હવે સરકારી પીઠબળ પણ મળી રહ્યું છે.
ત્રીજી રાજકીય ઈનિંગ્સમાં બાપુ કેટલા સફળ થશે?
૮૪ વર્ષના શંકરસિંહ વાઘેલા હવે ‘પ્રજાશક્તિ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી' નામે નવો રાજકીય પક્ષ લઈને ફરી વાર ગુજરાતના રાજકીય રણમેદાનમાં કૂદ્યા છે. બાપુનો આ રાજકીય દાવ ખરેખર છે શું?
લેભાગુ ભૂવા-તાંત્રિક હજી કેટલાને ખુવાર કરશે?
ચમત્કાર અને પરચાની વાતો પ્રસરાવી પૈસા, પદ, પ્રતિષ્ઠા અપાવવાનો તથા અસાધ્ય બીમારીની સારવાર કરી આપવાનો દાવો કરતા તાંત્રિક અને ભૂવા ગુજરાતમાં વધતા જાય છે. આવી અંધશ્રદ્ધા ડામવા કાયદો છે, તેમ છતાંય લોકો એમની જાળમાં ફસાયા જ કરે છે. હદ તો એ છે કે હમણાં આવો એક ભૂવો અમદાવાદની હૉસ્પિટલમાં એક દરદીના ‘ઈલાજ’ માટે પહોંચી ગયો!
પાનખરનું પ્લાનિંગ અને એકલતાના કિનારા
આપણે ત્યાં વૃદ્ધોની વસતિ સામાન્ય રીતે મોટી છે અને આરોગ્યસંભાળ ને સુવિધાને કારણે એમાં ઉમેરો થઈ રહ્યો છે. લોકોની આવરદા તો વધી છે, પરંતુ અનેક શારીરિક, મનોવૈજ્ઞાનિક અને સામાજિક પરિવર્તનોનો સામનો કરવો પડતો હોવાથી બધા પોતાની ભાવના અને ખુશીથી જીવી શકતા નથી. એમાંના ઘણા લોકો વૃદ્ધાવસ્થામાં એકલતા અને હતાશાનો અનુભવ કરે છે.