ગીરના જંગલમાં મોડી રાત્રે ઓચિંતા જ હરણાંઓમાં દોડાદોડી થઈ પડે અને સૂમસામ જંગલ પક્ષીઓના ચિત્કારથી કંપી ઊઠે એટલે સમજવાનું કે કોઈ પ્રાણી શિકારે નીકળ્યું છે. એ પછી થોડી વારમાં પક્ષી કે પ્રાણીની ચીસ સંભળાય એટલે સમજો કે શિકાર થઈ ગયો અને ઘણુંખરું એ શિકાર ચપળ અને લુચ્ચા પ્રાણી દીપડાનો જ હોય.
પાછળના મજબૂત પંજા સાથે ઘાત લગાવી શિકાર કરતા ખૂનખાર અને અતિ ચપળ એવા દીપડાની બિલાડીકુળનાં પ્રાણીઓમાં એક અલાયદી ઓળખ છે. મારણને અન્ય હિંસક પશુથી બચાવવા માટે મજબૂત જડબાં અને તીક્ષ્ણ નખના સહારે મૃતદેહ સાથે સડસડાટ ઝાડ પર ચઢી જવામાં દીપડો માહેર છે. આ એક પ્રાણી એવું છે, જે દેશનાં લગભગ દરેક જંગલમાં મોજૂદ છે. તેમ છતાં એ ભાગ્યે જ જોવા મળે છે.
અત્યારે ભારતમાં બારથી ૧૪ હજાર દીપડા (લેપર્ડ) હોવાનો અંદાજ છે. હાથી અને વાઘની વધુ વસતિ દક્ષિણનાં રાજ્યોમાં છે તો દીપડા સૌથી વધુ મધ્ય પ્રદેશમાં છે અને એ પછી ગુજરાતનો ક્રમ છે.
જો કે ગુજરાતમાં સિંહની જેમ એક સમયે દીપડા પણ લુપ્તતાના આરે હતા. એ પછી એને વન્યપ્રાણી અધિનિયમ હેઠળ રક્ષણ મળ્યું એટલે ૮૦ના દાયકા પછી દીપડાની સંખ્યા વધી. બિલાડીકુળનાં શિકારી પ્રાણીઓમાં સિંહ સાથે સ્પર્ધા કરતો દીપડો આખા સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતમાં વિસ્તર્યો એનું કારણ એની શિકારની વિશિષ્ટ આદત તથા જંગલ-ખડકાળ કોતરોમાં લપાઈ રહેવાની ચતુરાઈ પણ છે. ગીર-ગિરનારનાં જંગલોથી માંડી સમુદ્રના આછા જંગલવિસ્તાર તથા ઓઝત, ભાદર, મધુવંતી જેવી બીજી નદીઓની કોતરોમાં પડ્યા રહીને રાત્રે માનવવસતિમાં કૂતરા, વાછરડાં કે એ ન મળે તો મરઘાંના મારણ માટે પહોંચી જવાનો એને છોછ નથી.
Denne historien er fra May 15, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent ? Logg på
Denne historien er fra May 15, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent? Logg på
ઋતુપલટોઃ ભ્રમ ને ભય ફેલાવવાનું શસ્ત્ર?
જાણકારો કહે છે કે ભારત તથા આફ્રિકન રાષ્ટ્રોને વિકાસની દૃષ્ટિએ પોતાના સમોવડિયા બનતાં રોકવા માટે વિકસિત દેશોનું પાછલાં ૧૦૦ વર્ષનું સૌથી મોટું સૅમ એટલે ક્લાઈમેટ ચેન્જ.
ગુજરાતમાં પણ છે વક્કના વિવાદ
રાજ્યમાં જૂની વર્ક્સ મિલકતોની તકરાર અને નવી વક્ત મિલકત માટે દાવા અચાનક વધ્યા છે. અલ્લાહને સમર્પિત મિલકત માટે નૈતિક અને કાનૂની આચરણ સામે હવે સવાલ કેમ ઊભા થાય છે?
આમ રચાયો પેરિસમાં ઈતિહાસ!
પૅરાલિમ્પિક્સ-૨૦૨૪ ૧૭મા સમર પૅરાલિમ્પિક્સમાં ભારતનું પ્રદર્શન શાનદાર રહ્યું. આ વખતે પૅરાલિમ્પિક્સમાં ૮૪ રમતવીર ગયેલા, જેમણે દેશ માટે સાત ગોલ્ડ સહિત કુલ ૨૯ મેડલ જીત્યા.
કલાઈમેટ ચેન્જ ચૂંટણીનો મુદ્દો બને છે!
પૃથ્વીનો ગોળો ધગધગી રહ્યો છે. વાતાવરણ દિવસે દિવસે બગડી રહ્યું છે. જાગ્રત નાગરિક તરીકે હમણાં લોકસભા ચૂંટણી વખતે ભારતીયોએ આ મુદ્દો રાજકારણીઓ સામે મૂકવાની જરૂર હતી. આપણે તો એ કામ ન કર્યું, પરંતુ અમેરિકામાં ટ્રમ્પ-હેરિસ વચ્ચેના જંગમાં ગ્લોબલ વૉર્મિંગ મામલો ઊખળશે ખરો.
સહાનુભૂતિની પાઠશાળા બીજાના પેંગડામાં પગ ઘાલવો
સંવેદના વ્યક્તિને એની સાથેના પ્રત્યેક માણસ સાથે એક સાર્થક અને વિશ્વાસનો સંબંધ સ્થાપિત કરવામાં મદદ કરે છે. માણસો હોય ત્યાં ગેરસમજ, નારાજગી, ટકરાવ થવાં સહજ છે. એ વખતે જવાબદાર વ્યક્તિ તરીકે તમારે દરેકનાં વિચાર અને લાગણીને સમજીને સંબંધોની નૌકા તોફાનમાં ઊંધી ન વળી જાય એ જોવું પડે. એનું નામ જ સંવેદનશીલ નેતૃત્વ.
મણિપુરને ફરી સળગવા ન દો.
શાંતિ ભ્રામક હોય એમ પૂર્વોત્તરના અતિ સંવેદનશીલ સ્થિતિ ધરાવતા રાજ્યમાં ચરુ પાછો ઊકળ્યો છે. બે વાડામાં વિભાજિત પ્રજા વચ્ચે વધુ ખટરાગ થાય એ આપણી માટે નુકસાનકારક છે અને એટલે જ મામલો વધુ બગડે એ પહેલાં સમાધાન જરૂરી છે.
જસ્ટ, એક મિનિટ...
કુદરતનું કોઈ સર્જન શુકન કે અપશુકન કરાવતું નથી હોતું. એ તો આપણે જેવું વિચારીએ અને જોઈએ એવું આપણને લાગે
કરપીણ, દયનીય, અમાનવીય
ખબર નહોતી કે આપસમાં લડ્યા કરશું ને આખરમાં આ તારું, મારું, સહિયારું બધું આમ જ વીતી જાશે.
વિવાદનું ઈમર્જન્સી હૅન્ડિંગ...
બે સત્ય ઘટનાનો એક ને એ પણ સેમ-ટુ-સેમ વિવાદ... 'ઈમર્જન્સી', 'આઈસી-૮૧૪’.
બૅન્ક ધિરાણ સુવિધા હવે આવશે આંગળીનાં ટેરવે
‘યુપીઆઈ’ને ગ્લોબલ સ્તરે વ્યાપક બનાવવાના લક્ષ્ય બાદ બૅન્કિંગ જગતમાં ‘યુએલઆઈ” નામે ક્રાંતિના શ્રીગણેશ થશે.