જીએસટીની આવક વધુ કે કરચોરી વધુ?
Chitralekha Gujarati|June 12, 2023
જીએસટી (ગુડ્સ ઍન્ડ સર્વિસ ટૅક્સ)નો અમલ શરૂ થયાને સાત વરસ થયા બાદ પણ એ સ્થિર થવાને બદલે નિયમિત ગરબડ, ગોટાળા, ગેરરીતિનો ભોગ બની રહ્યો છે. જીએસટીનો લાભ લેવા કરતાં ગેરલાભ લેવાની મનોવૃત્તિ વધુ જોરથી કામ કરી રહી હોવાનું પ્રતીત થાય છે. જીએસટીની ચોરી, બનાવટી રજિસ્ટ્રેશન નંબર, ખોટી ઈનપુટ ટૅક્સ ક્રેડિટ, માલ કે સેવાની લેવડ-દેવડ વિનાનાં બોગસ ઈન્વૉઈસ અને ખોટાં વૅલ્યુએશન હજી પણ ગૂંચવણ અને વિવાદ ઊભો કરતાં રહ્યાં છે.
જયેશ ચિતલિયા
જીએસટીની આવક વધુ કે કરચોરી વધુ?

કરચોરી સામે કડક સજાની જોવાઈ પણ ગુનાહિત માનસિકતા ધરાવતા લોકોને હરાવી શકતી નથી.

જીએસટી (ગુડ્સ ઍન્ડ સર્વિસ ટૅક્સ)ના કલેક્શનના આંકડા દર મહિને સરકાર જાહેર કરે છે અને એના ઊંચા કે વધતા કલેક્શનથી રાજી રાજી થઈને ઘણા એની નોંધ પણ લે છે. દર મહિને સરકાર સરેરાશ સવાથી દોઢ લાખ કરોડ રૂપિયાનું કલેક્શન આ ટૅક્સમાંથી કરે છે. હવે એક આશ્ચર્યજનક વાત કરીએ તો તમને આશ્ચર્ય થાય કે ન થાય, પણ આંચકો તો ચોક્કસ લાગશે.

વાત એમ છે કે સરકાર જેટલી રકમની દર મહિને વસૂલી કરે છે એની સામે જીએસટીની ચોરીની રકમ પણ સતત મોટી થતી હોવાના કિસ્સા બહાર આવતા જાય છે. અલબત્ત, આ તો પકડાતી કે જાહેર થતી ચોરીની વાત છે, બાકી ન પકડાતી ચોરીની રકમ શું હશે એ તો બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ જાણે.

કમ્પ્લાયન્સની કરુણતા-કઠણાઈ

જીએસટી અમલમાં આવ્યાને સાત વરસથી વધુ સમય થઈ ગયો હોવા છતાં હજી આ કરવેરા માળખું સરળ યા સારું (ગુડ) બની શક્યું નથી એવો રંજ વ્યક્ત કરતાં ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ શાર્દુલ શાહ ચિત્રલેખાને કહે છે કે જીએસટી આટલાં વરસો બાદ પણ ગૂંચવણભર્યો જ રહ્યો છે. એમાં સતત સમયાંતરે-મહિને, ત્રણ મહિને કમ્પ્લાયન્સનાં ધોરણોના સુધારા-વધારા આવતા રહે છે, વેપારઉદ્યોગ એને પૂરા કરવામાં જ નિચોવાઈ જાય છે. ખાસ તો નાના-મધ્યમ કક્ષાના વેપાર-ઉદ્યોગની દશા બેસી જાય છે. દેશની જુદી જુદી અદાલતોમાં જીએસટી સંબંધી અનેક વિવાદ ચાલી રહ્યા છે, જેનાં જુદાં જુદાં આદેશ-રુલિંગ આવે છે. ઘણા કેસમાં આખરે એ મામલો સુપ્રીમ કોર્ટમાં પહોંચે છે. જીએસટી માટે હાલ એમ્નેસ્ટી સ્કીમ ચાલે છે, પણ લોકો બહુ આગળ આવતા નથી.

જીએસટીની એક કરુણતા કે કઠણાઈ એ પણ છે કે એનું નિલ (શૂન્ય) રિટર્ન પણ ફરજિયાત ફાઈલ કરવું પડે છે. જીએસટીના કેસોમાં કડક જોગવાઈઓને લીધે ઘણા લોકોને જેલ પણ થઈ છે. આ બાબત વેપારીવર્ગમાં ગભરાટ ઊભો કરે છે. વાસ્તવમાં જ્યાં સંભવ હોય ત્યાં સરકારે કેસો ઍટલ કરવા જોઈએ, કમ્પાઉન્ડિંગ જોગવાઈ હોવી જોઈએ. એમાં સરકારની આવક પણ વધી શકે, અન્યથા વેપાર-ઉદ્યોગવર્ગ સૌથી વધુ નિરાશા અને નિરુત્સાહ અનુભવે છે.

નાના-મધ્યમ વર્ગને અન્યાય

Denne historien er fra June 12, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.

Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.

Denne historien er fra June 12, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.

Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.

FLERE HISTORIER FRA CHITRALEKHA GUJARATISe alt
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
Chitralekha Gujarati

મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.

ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
Chitralekha Gujarati

અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?

શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
Chitralekha Gujarati

ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.

રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
Chitralekha Gujarati

ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!

ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
Chitralekha Gujarati

લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?

આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
Chitralekha Gujarati

અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ

ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
Chitralekha Gujarati

મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની

દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?

time-read
2 mins  |
November 18, 2024
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
Chitralekha Gujarati

પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!

સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
Chitralekha Gujarati

વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ

ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.

time-read
1 min  |
November 18, 2024
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
Chitralekha Gujarati

હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...

વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.

time-read
5 mins  |
November 18, 2024