સામાન્ય રીતે ૧ જૂને કેરળના દરિયાકિનારે સીઝનનો પહેલો વરસાદ સા થાય એ પછી ધીરે ધીરે ભારતમાં ચોમાસું જામવા માંડે. જો કે પાછલાં કેટલાંક વર્ષોથી ચોમાસાની પૅટર્ન બદલાઈ રહી છે. આ વર્ષે જ જોઈએ તો મે મહિનાના ત્રીજા સપ્તાહે તો ઘણા વિસ્તારોમાં ચોમાસા જેવો વરસાદ ખાબક્યો. ચોમાસાની વિધિવત્ શરૂઆત પહેલાં આવાં ઝાપટાં પડે છે, પરંતુ આ વખતે વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ તરીકે ઓળખાતી હવામાનની સ્થિતિને કારણે માહોલ એકદમ ચોમાસા જેવો જ જામી ગયો.
વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ એ આમ તો યુરોપ, આફ્રિકા અને એશિયા એ ત્રણ ખંડ વચ્ચે ઘેરાયેલા ભૂમધ્ય (મેડિટરેનિયન) સમુદ્રના માથે સર્જાતા વાવાઝોડા જેવું તોફાન છે, પણ એની અસર ભારતના ઉત્તર અને પશ્ચિમ ભાગથી માંડી છેક બાંગ્લાદેશ સુધી જોવા મળે છે. વરસાદની સીઝન વગર મુખ્યત્વે ભૂમધ્ય અને કૅસ્પિયન સમુદ્ર પર સર્જાતાં આ વરસાદી તોફાનોને વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ વખતે આ કુદરતી રમખાણને લીધે ઉતાવળે શરૂ થયેલું ચોમાસું સરેરાશથી નબળું રહેવાની શક્યતા નિષ્ણાતો જોઈ રહ્યા છે. ચોમાસું માથે છે ત્યારે વરસાદ વિશેની કેટલીક એવી વાત અહીં કરવી છે, જે સામાન્યપણે લોકોના ધ્યાનબહાર રહી જતી હોય છે.
વેધર ફોરકાસ્ટિંગ-હવામાનના વરતારામાં ભારત પણ દુનિયાના અન્ય દેશની જેમ જ સેટેલાઈટ ઈમેજ, વાદળોની રચના, હવાના દબાણ, વગેરેનું નિરીક્ષણ કરીને ડેટા તૈયાર કરે છે. સરકાર હસ્તકના ભારતીય હવામાન વિભાગ ઉપરાંત સ્કાયમેટ જેવી કેટલીક પ્રાઈવેટ કંપની પણ વાતાવરણનો અભ્યાસ કરે છે. ગુજરાતમાં આ વખતે વહેલું ચોમાસું બેઠું એનું કારણ જણાવતાં દિલ્હીસ્થિત સ્કાયમેટ વેધર સર્વિસના મુખ્ય હવામાનશાસ્ત્રી મહેશ પલાવત ચિત્રલેખાને કહે છેઃ
‘ચોમાસાની અનિયમિતતા પાછળ વેસ્ટર્ન ડિસ્ટર્બન્સ મુખ્ય કારણ છે. આ વર્ષે એપ્રિલ અને મે એ બન્ને મહિનામાં આ પ્રકારની સ્થિતિ સર્જાતાં ખેતીવાડીને અસર કરે એવાં માવઠાં થયાં છે. એ માટે ક્લાઈમેટ ચેન્જ જવાબદાર હોવાની પણ શક્યતા છે. જો કે જ્યાં સુધી એકસાથે સતત સાત-આઠ વર્ષ સુધી આ રીતની પરિસ્થિતિ ન સર્જાય ત્યાં સુધી એને ક્લાઈમેટ ચેન્જનું નામ આપવું યોગ્ય નથી.’
ભૂમધ્ય અને કૅસ્પિયન સમુદ્ર પર સર્જાતાં વરસાદી તોફાનોની અસર છેક ભારત સુધી પહોંચે છે. હમણાં આપણે એનો અનુભવ કર્યો.
Denne historien er fra July 17, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent ? Logg på
Denne historien er fra July 17, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent? Logg på
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.
