ડિયર નૅચર,
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના ગયા જન્મદિને એટલે કે સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૨માં નામિબિયાથી આવેલા આઠ ચિત્તાને મધ્ય પ્રદેશના કુનો નૅશનલ પાર્કમાં છોડવામાં આવ્યા. મોદીજી પોતે ત્યારે ઉપસ્થિત રહ્યા અને એમણે ચિત્તાનાં દર્શન કર્યાં એ તસવીરો અને વિડિયો જોઈ આખો દેશ ઉત્સાહિત થયો. આખરે તો જે દેશમાં એક સમયે હજારો ચિત્તા હતા અને ૧૯૫૦ના દાયકામાં સમ ખાવા પૂરતો એકેય ચિત્તો રહ્યો નહીં ત્યારે આપણે જ આ પ્રાણીને વિલુપ્ત પ્રાણી જાહેર કરી દીધું. એ પછી એટલે કે ૭૧ વર્ષ બાદ ચિત્તા ભારતમાં જોવા મળવાના હોય એનો હરખ તો હોય જ.
જો કે એ હરખ એક વર્ષ પૂરું થયું નથી ત્યાં શોકમાં બદલાવા લાગ્યો છે, કારણ કે જેટલા ચિત્તા આપણે કરોડોના ખર્ચે ભારતમાં લાવ્યા એમાંના ૩૦ ટકા મૃત્યુ પામ્યા છે.
આજની પેઢીને કદાચ ખબર નહીં હોય કે ભારતમાં એક સમયે ચિત્તાઓની સંખ્યા ખાસ્સી હતી, એને એશિયાટિક ચિત્તા તરીકે ઓળખવામાં આવતા અને રાજા-મહારાજા એનો શિકાર કરતા. જે સફળ થાય એ સારા શિકારી ગણાય, કારણ કે આ ઝડપી જાનવરનો શિકાર કરવો એ આસાન નથી હોતો. એમ તો મુગલ રાજાઓ ચિત્તા પાળતા પણ ખરા. બીજા પશુના શિકાર માટે ચિત્તાનો ઉપયોગ થતો. યુદ્ધ થાય ત્યારે દુશ્મનની સેના પર પણ એ ચિત્તા છોડવામાં આવતા. જાણીતા ફિલ્મસર્જક રાજામૌલીની આરઆરઆરમાં આવું એક દશ્ય હતું, જે બહુ વખણાયું હતું. કહે છે કે ભારતમાં છેલ્લે ૧૯૪૭માં છત્તીસગઢના રાજા રામાનુજ પ્રતાપસિંહ દેવે એકસાથે ત્રણ ચિત્તાનો શિકાર સાથે ત્રણ પિતાનો શિકાર કર્યો હતો. ૧૯૫૨નું વર્ષ આવતાં આવતાં તો ભારતમાંથી ચિત્તા અલોપ થઈ ગયાનું વિધિવત્ ઘોષિત થઈ ગયું. હવે આખી દુનિયામાં એશિયાટિક ચિત્તા માત્ર ઈરાનમાં બચ્યા છે અને ત્યાં પણ એની સંખ્યા સોથી ઓછી છે.
ભારતે પહેલાં તો ઈરાન પાસેથી જ ચિત્તા માગ્યા હતા, પણ હા, ના.. હા, ના.. કરતા ઈરાને ભારતને ચિત્તા આપ્યા નહીં. જો કે છેવટે કામ બની ગયું. ભારતે નામિબિયા પાસેથી આઠ ચિત્તા મેળવ્યા અને પછી દક્ષિણ આફ્રિકાથી પણ ચિત્તા આવ્યા. કુલ ૨૦ આવ્યા અને ચાર બચ્ચાંનું અહીં અવતરણ થયું. કુલ ચોવીસમાંથી અત્યાર સુધીમાં નવ મૃત્યુ પામ્યા છે.
રેડિયો કૉલરને કારણે થયેલું ઈન્ફેક્શન બન્યું છે ચિત્તાના મોતનું કારણ? કે કોઈ અજ્ઞાત એમને બીમારી પ્રસી રહી છે?
Denne historien er fra August 21, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent ? Logg på
Denne historien er fra August 21, 2023-utgaven av Chitralekha Gujarati.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent? Logg på
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.