આજથી ૩૫-૪૦ વર્ષ પહેલાંનાં ગામોમાં મહિલાઓ માટે દિવસની શરૂઆત સવારના ૪ વાગ્યાથી થઈ જતી હતી. તેનું કારણ હતું કે અજવાળું થતાં પહેલાં તેમણે શૌચ વગેરે પતાવવાનું રહેતું હતું. તે સમય સુધી ગામના પુરુષો ઊંઘી રહેતા હતા.
હકીકતમાં તે દિવસોમાં ગામના ઘરોમાં શૌચાલય નહોતાં રહેતાં. જો કોઈ મહિલાને દિવસે શૌચની જરૂર રહેતી હતી, તો તેને કેટલીય મુશ્કેલીનો સામનો કરવો પડતો હતો. ઘણીવાર તે શૌચને રોકવાનું કામ કરતી હતી, જે પાછળથી તેની હેલ્થ પર વિપરીત અસર કરતું હતું.
તેના પગલે મહિલાઓને અનેક પ્રકારના પેટના રોગ થતા હતા. સૌથી મોટી સમસ્યા વરસાદના દિવસોમાં થતી હતી, જ્યારે ખેતરોમાં પાણી ભરેલું રહેતું હતું. શૌચ કરવા ઝાડીઓની વચ્ચે જવું પડતું હતું, જ્યાં સાપ-વીંછી વગેરેનું જોખમ અલગથી રહેતું હતું.
આ કહેવું ખોટું નહીં કહેવાય કે તેમના દિવસની શરૂઆત જ ખૂબ સંઘર્ષથી થતી હતી. પરંતુ હવે ગામની મહિલાઓએ અનેક કુપ્રથાઓ, બંધન અને રૂઢિઓને છોડીને પોતાના ઘરના ‘ઊમરા’ની બહાર ડગ મૂકી દીધા છે, જેથી તેમની જિંદગીમાં પરિવર્તન દેખાઈ રહ્યું છે.
મુસીબત ઓછી થઈ
પહેલાં ગામમાં લોટ તૈયાર કરનારી ચક્કી ઓછી રહેતી હતી. ધાનમાંથી ચોખા કાઢવાનું કામ પણ ઘરની મહિલાઓએ જાતે જ કરવું પડતું હતું. ઘર-ઘરમાં હાથથી ઘઉં દળનારી ચક્કી અને ધાન કૂટીને ચોખા તૈયાર કરનારી ચક્કી રહેતી હતી. ગરીબી એટલી હતી કે ઘરોમાં એટલું અનાજ નહોતું રહેતું કે મશીનવાળી ચક્કીમાંથી લોટ અને ચોખા કાઢી શકાય.
લોકો પાસે દુધાળું પશું રહેતા હતા. તેમના દૂધમાંથી ઘી તૈયાર થતું હતું. કેટલાંક ઘરમાં પ્રાણીઓને ઘાસ ખવડાવવું અને તેમનું દૂધ કાઢવાનું કામ પણ મહિલાઓએ જ કરવું પડતું હતું. આ કામ કર્યા પછી જમવાનું બનાવવાનો નંબર આવતો હતો.
ચૂલા પર ભોજન બનાવવું કોઈ પડકારથી ઓછું નહોતું. અમીર લોકોના ઘરમાં ચૂલો બાળવા માટે લાકડાનો ઉપયોગ થતો હતો, બાકી લોકો છાણમાંથી બનેલા છાણાથી ચૂલો બાળીને ભોજન બનાવતા હતા.
ભોજન બનાવવામાં જે ધુમાડો નીકળતો હતો, તે મહિલાઓની આંખોને જલદી ખરાબ કરી દેતો હતો. કેટલીય મહિલાઓને તો લાંબા સમય પછી દેખાવાનું બંધ થઈ જતું હતું.
This story is from the August 2022 edition of Saras Salil - Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the August 2022 edition of Saras Salil - Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
વર્મા સાહેબનું આવી બન્યું
વર્મા સાહેબનું રિટાયરમેન્ટ ધામધૂમથી થયું. ઘરે દાવત આપવામાં આવી, પરંતુ ત્યાર પછી તેમની પત્નીએ એવો બોમ્બ ફોડ્યો કે વર્મા સાહેબના પગ નીચેથી જમીન સરકી ગઈ..
મહિલા માટેના કોન્ડોમ છે જાદૂઈ રબર
ફિમેલ કોન્ડોમનો સેક્સ દરમિયાન ઉપયોગ કરીને મહિલાઓ પોતાને એસટીડી અને અનિચ્છિત ગર્ભ રહી જવાથી સુરક્ષિત રહી શકે છે. મેલ કોન્ડોમની સરખામણીમાં ફીમેલ કોન્ડોમ એસટીડી જેવી બીમારીથી બચાવવામાં વધારે અસરકારક સાબિત થયા છે
સમાજ મહિલાને દબાવે છે - રિદ્ધિ ડોગરા
રિદ્વિ ડોગરા છેલ્લા ૧૫ વર્ષથી એક્ટિંગ કરી રહી છે, પરંતુ તે હીરોઈન બનવા ઈચ્છતી નહોતી. તે શામક ડાવર પાસેથી ડાન્સની ટ્રેનિંગ લઈ રહી હતી. ત્યાર પછી તેને એક ચેનલમાં નોકરી મળી ગઈ
બોલ્ડ સીનની રાણી રાજસી વર્મા
રાજસી વર્માએ ‘ચરમસુખ’, ‘પલંગતોડ’ અને ‘ડબલ ધમાકા’ જેવી અનેક વેબ સીરિઝમાં મસ્ત અદાઓનો જાદૂ ચલાવ્યો છે
સલમાનને ગેંગસ્ટરની ધમકી
સલમાન ખાનને કાળા હરણ મામલા માટે બિશ્નોઈ સમાજની માફી ન માંગવા પર ગંભીર પરિણામ ભોગવવાની ચેતવણી આપી
ખાખી વર્દીમાં મર્દાની યામિની સિંહ
આ ફોટો યામિની સિંહની આગામી ફિલ્મ ‘અવૈધ’નો છે, જેમાં તે એક પોલીસવાળીના રોલમાં અનૈતિક કારોબાર કરનારા લોકો પર કેર બનીને વરસશે
શ્રદ્ધાનું હોડ બોડી
શ્રદ્ધા કપૂરે લગભગ ૩ વર્ષ પછી એન્ટ્રિ કરી
ખયાલી પર રેપનો આરોપ
પોલીસે હોટલના રિસેપ્શન પરથી આઈડી કાર્ડ અને ત્યાં લાગેલા સીસીટીવી કેમેરાના ફૂટેજ પોતાના કબજામાં લસઈને તપાસ શરૂ કરી
‘હેરાફેરી 3'માં સંજૂ
સંજય દત્ત એક અંધ ડોનની ભૂમિકામા જોવા મળશે
ખોટા છે મોહનભાગવત
મોહન ભાગવત આજે ઈચ્છે છે કે ગીતાની માન્યતા પણ રહે, રામાયણ, મહાભારત અને એવા સેંકડો ગ્રંથ પણ રહે અને તે પહેલાંની જેમ પછાત, નિમ્ન તથા અસ્પૃશ્ય જાતિ પર રાજ કરવાની યુક્તિ આ ગ્રંથના આધારે નક્કી કરતા રહે