પાલી સોલંકી: મુશ્કેલીને વીણી વીણીને સાફ કરી.. અનેકનાં જીવન કંચન બનાવ્યાં!
Chitralekha Gujarati|July 24, 2023
એક સમયે ડમ્પિંગ સાઈટ પર કચરામાંથી કાગળ વીણતી આ નારીએ પોતાના જેવી સેંકડો મહિલાને સ્વમાનભેર જીવતાં શીખવ્યું. ઈરાદા મક્કમ હોય તો દરેક મુશ્કેલીનો સામનો કરીને લક્ષ પ્રાપ્ત કરી શકાય એનં જ્વલંત ઉદાહરણ છે પોતાની જાતને ‘કાગળવાળી’ તરીકે ઓળખાવવામાં ગર્વ લેનારાં આ મહિલા.
હેતલ રાવ
પાલી સોલંકી: મુશ્કેલીને વીણી વીણીને સાફ કરી.. અનેકનાં જીવન કંચન બનાવ્યાં!

લગભગ ચાર દાયકા પહેલાંની વાત. અમદાવાદની કાળઝાળ ગરમી અને ગંદકીથી ખદબદતા બહેરામપુરા અને પીરાણા ડમ્પિંગ સાઈટ પર ૧૧-૧૨ વર્ષની એક છોકરી કચરામાંથી કાગળ વીણી રહી હતી. ક્યારેક કાગળ વીણતાં હાથમાં કાચ વાગે તો ક્યારેક કેમિકલયુક્ત વસ્તુનો સ્પર્શ થતાં હાથમાં બળતરા થવા લાગે, પણ ઘરમાં ગરીબી એવી કારમી કે આ કામ કર્યે જ છૂટકો. પાલી પરમાર નામની એ બાલિકાને ક્યારેક તો થતું કે એનું જીવન આમ જ કચરો વીણતાં વીણતાં વીતી જશે..

આજે એ ગભરુ છોકરી સાતસો કરતાં પણ વધારે મહિલાઓને સ્ટેશનરી બનાવવાની તાલીમ આપી એમને પગભર કરનારાં બાવન વર્ષી પાલીબહેન સોલંકી તરીકે પ્રખ્યાત છે. એમનું નામ અને એમનાં કામ કંઈકેટલી મહિલાઓ માટે પ્રેરણારૂપ બન્યાં છે. જો એક મહિલા પગભર થાય તો અનેક જીવન કંચન બની જાય, જ્યારે અહીં તો સેંકડો મહિલાની વાત છે. અડગ નિર્ધાર, મહેનતથી કંઈ પણ કરી શકાય એનું આ જીવતુંજાગતું ઉદાહરણ છે.

ગુજરાતના મહેસાણા જિલ્લાના વસઈ ગામમાં પરિવારમાં જન્મેલાં પાલીબહેન સાવ સામાન્ય ભાઈ-બહેનોમાં બીજા નંબરનાં. માતા-પિતાએ એક વર્ષની પાલીને નિઃસંતાન ભાઈ-ભાભીને સોંપી. વસઈથી પાલી પોતાનાં કાકા-કાકી-દાદી સાથે રહેવા અમદાવાદ આવી. કાકા-કાકીની મિલમાં નોકરી, પરંતુ અચાનક મિલ બંધ પડી અને પરિવારની પરિસ્થિતિ બદલાઈ ગઈ. દસ વર્ષની પાલી ઘરમાં આવી પડેલી અણધારી મુશ્કેલીનો સામનો કરવા કામે વળગી.

આ કામ એટલે કચરામાંથી કાગળ વીણવાના અને કિલોદીઠ રૂપિયાના ભાવે ભંગારવાળા અને પીઠાવાળાને વેચવાના. આ માટે વહેલી સવારથી મોડી સાંજ સુધી કામ કરે ત્યારે માંડ બે-પાંચ રૂપિયા મળે, પણ આટલાથી શું વળે? એમ વિચારીને પાલીએ સુઝ ફાર્મ અને આસપાસના વિસ્તારોમાંથી છાણ ઉપાડવાનું કામ ચાલુ કર્યું. છાણ અથવા ગોબર ભેગું કરી એનાં છાણાં બનાવવાનાં, ૧૦ પૈસાનું એક છાણું વેચવાનું. ત્યાર બાદ કાપડની કતરણમાંથી ચીંદી વીણીને એની સિલાઈ કરી અવનવી વસ્તુ બનાવીને વેચવાની. આવાં પરચૂરણ કામ કરીને પાલી પરિવારને મદદ કરે. રોજ સવારે ઊઠીને કચરામાંથી કાગળ વીણવા, છાણાં થાપવાં, ચીંદીમાંથી સિલાઈ કરવી, વગેરેમાં જ પાલીનો દિવસ પૂરો થાય. નાની આંખો સપનાં જોવે અને રોજ રોતી આંખો સપનાંને ભીનાં કરે.

This story is from the July 24, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

This story is from the July 24, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

MORE STORIES FROM CHITRALEKHA GUJARATIView All
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
Chitralekha Gujarati

મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.

ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
Chitralekha Gujarati

અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?

શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
Chitralekha Gujarati

ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.

રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
Chitralekha Gujarati

ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!

ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
Chitralekha Gujarati

લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?

આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
Chitralekha Gujarati

અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ

ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
Chitralekha Gujarati

મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની

દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?

time-read
2 mins  |
November 18, 2024
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
Chitralekha Gujarati

પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!

સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
Chitralekha Gujarati

વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ

ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.

time-read
1 min  |
November 18, 2024
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
Chitralekha Gujarati

હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...

વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.

time-read
5 mins  |
November 18, 2024