લાલ ટમેટાંમાં લાલચોળ તેજી કેમ?
Chitralekha Gujarati|July 31, 2023
દાળ-શાક, સંભારથી લઈને પિઝા-પાસ્તામાં વપરાતાં ટમેટાંના ભાવે હમણાં ડબલ સેન્ચુરી ફટકારી. ગ્રાહકો ત્રાહિમામ્ થયા ત્યારે અમુક ખેડૂતો અને વેપારીઓને તડાકો પડ્યો. વિરોધ પક્ષોએ સરકારની ઝાટકણી કાઢી, પ્રદર્શનો કર્યાં તો સરકારે ભાવ નિયંત્રિત કરવા જેવાં-તેવાં પગલાં લીધાં. આદર્શ રીતે તો કોઈ પણ ખેતપેદાશના ભાવ માગ-પુરવઠાના આધારે નક્કી થવા જોઈએ. જો કે ભારતમાં ખાદ્ય પદાર્થોના ભાવ દલાલોની મેલી રમતથી પણ નક્કી થતા હોય છે, છતાં ટમેટાંની વર્તમાન કટોકટીનો બહુધા દોષ વીફરેલી કુદરત અને વિષાણુના ઉપદ્રવને જવો જોઈએ. ભારતમાં ટમેટાંની નવી પ્રજાતિ, નવી પ્રોડક્ટ્સ વિકસાવવાના પ્રયાસ ચાલે છે ત્યારે જાણીએ આ દક્ષિણ અમેરિકી ફળશાકનો કેવો છે પ્રભાવ?
સમીર પાલેજા (મુંબઈ)
લાલ ટમેટાંમાં લાલચોળ તેજી કેમ?

બે મહિના પહેલાં એટલે કે મે મહિનામાં નાશિકમાં ઘણા ખેડૂતોએ પોતે ઉગાડેલાં ટમેટાં રસ્તા પર ફેંકી દીધેલાં, કેમ કે મંડીમાં એમને કિલોદીઠ ફક્ત એક રૂપિયાની કિંમત ઑફર થઈ હતી. આવા ભાવમાં તો વાહનખર્ચ પણ ન નીકળે. એની પહેલાં ઓગસ્ટ, ૨૦૨૧માં નાશિક અને છત્રપતિ સંભાજી નગરના ખેડૂતોએ ટનબંધ ટમેટાં રસ્તે રઝળાવી દીધેલાં કે એમને કિલોએ બેથી ત્રણ રૂપિયાનો ભાવ ઑફર થયેલો. જો કે એ વખતે રિટેલમાં ગ્રાહકોને ૨૫-૩૦ રૂપિયે કિલો ટમેટાં મળતાં હતાં. ૨૦૧૭માં પણ આ પરિસ્થિતિ હતી.

આજે જો કે ટમેટાંના ભાવ અચાનક સેન્ચુરી, દોઢી સેન્ચુરી અને ક્યાંક ડબલ સેન્ચુરી ફટકારી રહ્યા છે ત્યારે અમુક ખેડૂતોને તડાકો પડ્યો છે, જેમ કે મહારાષ્ટ્રમાં । નજીક જુન્નરમાં ૧૨ એકરમાં ટમેટાં ઉગાડતા ગાયકરપરિવારે ત્રણ મહિનામાં ૧૩,૦૦૦ કૅરેટ ટમેટાં વેચીને દોઢ કરોડ રૂપિયાની આવક મેળવી છે. દક્ષિણ ભારતમાં ટમેટાંના મુખ્ય ઉત્પાદન કેન્દ્ર ગણાતા કર્ણાટકના કોલારમાં એક ખેડૂતે ચાલુ સીઝનમાં ૩૮ લાખ રૂપિયાનાં ટમેટાં વેચ્યાં. તેલંગણમાં તો ગજબ બન્યું. ૬૨ વર્ષના ખેડૂત નરેમ રાજશેખર રેડ્ડી પોતાનો ટમેટાંનો પાક મંડીમાં વેચીને રૂપિયા ૩૦ લાખ કમાઈને આવ્યો તો ચોરીના ઈરાદે એનું ખૂન થઈ ગયું.

મંગળવાર, ૧૮ જુલાઈની સાંજે આ લખાઈ રહ્યું છે ત્યારે મુંબઈની ગૃહિણીઓ દાળ-શાકમાં ટમેટાં નાખતી બંધ થઈ છે, કેમ કે એરિયા પ્રમાણે ટમેટાંના ભાવ સેન્ચુરીની ઉપર છે. શાકભાજીના જાણીતા વેપારી મનુભાઈ શાકવાળા ચિત્રલેખાને કહે છેઃ

‘વીસ-પચ્ચીસ દિવસ પહેલાં સુધી ટમેટાં વાજબી ભાવે મળતાં હતાં, પણ જૂનમાં પુણે, ગુજરાત, વગેરે સ્થળે મુશળધાર વરસાદ થવાને કારણે ટમેટાંના પાકને ખાસ્સું નુકસાન થયું. સમજો ૮૦ ટકા છોડ ખતમ થયા. બચેલા છોડમાં ફળ ઓછાં અને ઊતરતી ગુણવત્તાનાં આવ્યાં. પરિણામે ટમેટાંના ભાવ આસમાને ગયા. જો કે થોડા દિવસોમાં નાશિક અને બેંગલુરુનાં ટમેટાં આવવાનાં શરૂ થશે પછી ભાવ નીચે આવશે. જૂનના વરસાદમાં અન્ય શાકભાજીના ભાવ પણ વધ્યા હતા, છતાં હવે નાશિકથી નવો માલ આવતાં કોબી, દૂધી, ફ્લાવર જેવાં શાકના ભાવ ઘટવા માંડ્યા છે.

રસીલો છે ઈતિહાસ

This story is from the July 31, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

This story is from the July 31, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

MORE STORIES FROM CHITRALEKHA GUJARATIView All
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
Chitralekha Gujarati

મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.

ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
Chitralekha Gujarati

અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?

શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
Chitralekha Gujarati

ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.

રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
Chitralekha Gujarati

ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!

ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
Chitralekha Gujarati

લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?

આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
Chitralekha Gujarati

અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ

ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
Chitralekha Gujarati

મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની

દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?

time-read
2 mins  |
November 18, 2024
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
Chitralekha Gujarati

પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!

સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
Chitralekha Gujarati

વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ

ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.

time-read
1 min  |
November 18, 2024
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
Chitralekha Gujarati

હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...

વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.

time-read
5 mins  |
November 18, 2024