વરસ નવું... વ્યાધિ જૂની...

દરેક નવો દિવસ નવી આશા સાથે ઊગે છે એમ આગલી રાત સુધીની નિરાશા પણ સાથે લઈને આવે છે. ઈસુનું નવું વર્ષ ઉજ્વળ ભવિષ્યનાં અનેક શમણાં લઈને આવ્યું હશે તો એની સાથે અમુક ન ઉકેલાઈ હોય એવી સમસ્યાનું ભાથું પણ છે જ.

- હીરેન મહેતા

નવા વર્ષનાં એંધાણ બહુ સારાં નથી.ડિસેમ્બરના છેલ્લા દિવસોમાં એવી અમુક ઘટના બની છે જે સૂચવે છે કે વૈશ્વિક સ્તરે આગામી કેટલાક મહિના કે કદાચ આખું વર્ષ શાંતિથી પાર નહીં પડે.

રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેનું યુદ્ધ આમ તો વિસ્મૃતિમાં સરી ગયું છે અને પેલેસ્ટિનના ગાઝા પટ્ટી વિસ્તાર પર શાસન કરી રહેલા સંગઠન હમસ તથા ઈઝરાયલ વચ્ચેનો સંઘર્ષ પણ હવે અખબારોનાં અંદરનાં પાને ઢંકાવા લાગ્યો છે.

જો કે હમણાં અચાનક રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધમાં ગરમાવો આવી ગયો અને હમસની પડખે ઊભેલા યમનના આતંકી જૂથ હીએ સમુદ્રમાંથી પસાર થતાં માલવાહક જહાજો પર હુમલા કરવા માંડ્યા. ડિસેમ્બરના ૧૫ દિવસમાં હુથી આતંકીઓએ પાંચ જહાજોને નિશાન બનાવ્યાં એ પછી યુરોપની એક મોટી કંપનીએ રાતા સમુદ્રમાં એનાં જહાજોની અવરજવર ગિત કરી દીધી છે. ૨૦૨૩ના વિદાય લેતા સપ્તાહમાં રશિયાએ ગણતરી ના કલાકોમાં યુક્રેન પર દોઢસોથી વધુ મિસાઈલ્સ દાગી અને એના જવાબ રૂપે યુક્રેને એની સરહદ નજીકના રશિયન શહેર પર બૉમ્બવર્ષા કરી. યુક્રેન પર આક્રમણ કર્યાને બે વર્ષ વીતવા આવ્યાં તેમ છતાં રશિયા એની પાશવી લશ્કરી તાકાત સાથે પણ નોંધપાત્ર કહી શકાય એટલો વિસ્તાર કબજે કરી શક્યું નથી. રશિયન પ્રમુખ પુતિન એમની સામે અવાજ ઉઠાવનારા લોકોને એક પછી એક કાં મરાવી રહ્યા કાં જેલભેગા કરી રહ્યા છે. જો કે યુક્રેનને થોડા જ દિવસોમાં મસળી નાખવાની એમની મનસા હજી પૂરી થઈ નથી. યુક્રેન મોરચે રશિયાએ ચાર લાખથી વધુ સૈનિકો ખડક્યા છે અને હજી વધારે જવાનોને ત્યાં તહેનાત કરવાની વાત પુતિને ઉચ્ચારી છે.

સમસ્યામાં ગૂંચવાઈ જવાની શક્યતા વધુ છે, સમાધાનની શક્યતા ઓછી.

ધારી સફળતા ન મળતાં પુતિન મરણિયા થયા છે. કોઈ પણ ભોગે જંગ જીતવાની પુતિનની જીદ એમને આગામી દિવસોમાં યુક્રેન પ્રત્યે વધુ આક્રમક બનાવશે એ નિશ્ચિત છે. પુતિન જેવા જક્કી માણસો વાર્યા તો નથી જ વળતા, હાર્યા પણ પાછા વળતા નથી. એમના માટે આબરૂ બચાવીને પારોઠનાં પગલાં ભરવાનો વિકલ્પ પણ નથી, કારણ કે યુક્રેન પર આક્રમણ કરી પુતિન કશું સિદ્ધ કરી શક્યા નથી. જો કે આ જ હકીકત પુતિનને કઠતી હશે. જેના માથે ભૂત સવાર થયું હોય એ ગાંડપણની કોઈ પણ હદે જઈ શકે. પુતિન અત્યારે ગાંડપણની એ હદની નજીક સરકી રહ્યા છે એ સ્થિતિ ચિંતા ઉપજાવનારી છે.