'సాహితీమేఖల'కు 90 యేళ్లు

సాహిత్యం

మాతృభాష తెలుగుకు అంధయుగం ప్రాప్తించి నిజాం పాలనలో, తీవ్ర నిరాదరణకు గురి అవుతున్న రోజులలో కవిరత్న అంబటిపూడి వెంకటరత్నం శాస్త్రి, 1934లో 'సాహితీ మేఖల'ను స్థాపించి తెలంగాణలో, తెలుగు వెలుగు దివ్వె వెలిగించారు. తిరుగుబాటు పోరాట ఉద్యమాలకు ఖిల్లా నల్లగొండ జిల్లా చండూరు గ్రామంలో సాహితీవేత్తగా మాతృభాషా వికాసానికి సాంస్కృతిక పునరుజ్జీవానికి అంబటిపూడి ఏర్పాటు చేసిన సంస్థకు ఆయన వెన్నెముక అయితే పులిజాల హనుమంతరావు, ధవళా శ్రీనివాసరావు, సిరిప్రెగడ భార్గవరావు, మద్దోజు సత్యనారాయణ, పులిజాల గోపాలరావు, తాడిశెట్టి నర్సింహ్మగుప్త తదితర శిష్య అనుయాయులు, తెలంగాణలోని సాహితీ, సాంస్కృతిక చైతన్యమూర్తులు, ఎందరో తోడ్పాటు అందించారు.

1908 జులై 15న ప్రకాశం జిల్లాలో జన్మించిన అంబటిపూడి జీవితకాలం అంతా చండూరులోనే గడిచింది.రాయప్రోలువారి భావ కవితోద్యమం తెలంగాణలోని కవి, పండితులను ఆకర్షిస్తున్న రోజులవి. నిజాం పాలనలో తెలుగుభాష దీన స్థితిలో వున్నా, శతాబ్దాలనాటి తెలంగాణ సీమలో తెలుగు ప్రాచీన సాహితీ ఘనచరిత్ర ఉజ్వల వైభవోపేతమైన వెన్నెల వెలుగులు ప్రసరింపచేసిన శతాబ్దాల నేపథ్యం వుండనే వుంది. అణువణువునా భాషాభిమానంతో జీవించిన మహాకవులకు తెలంగాణ పుట్టిల్లుగా ఎంతో సాహితీ చరిత్ర నెలకొని వుంది.మాతృభాష పట్ల ప్రేమానురాగాలు శ్వాసగా జీవించే అంబటిపూడి వంటి సాహితీవేత్తలకు నాటి నైజాం ప్రభుత్వ అణచివేతలు ఆవేదన కలిగించాయి.నాటి 'తెలుగు బ్రతుకు' రచనలో ఇలా అంటారు..