કોણ અસલી.. કોણ નકલી?

લક્ષ્મીબાબુની દુકાનોનું એક લક્ષણ છે. દુકાન ખુલ્લી હોય ત્યારે પણ દુકાનના દરવાજા પાસે લોખંડની મજબૂત પટ્ટી હોય છે. લક્ષ્મીબાબુના વંશજોની દુકાનોમાં પણ આવી ઝીણવટભરી સુરક્ષા વ્યવસ્થા હંમેશાં જોવા મળે છે

- મુકેશ ઠક્કર

કોલકાતામાં કાલીપૂજા વર્ષે એકવાર યોજાય, પણ મા કાલી રોજ પૂજા! તેમાં પણ શણગાર અને સિંદૂર તો મુખ્ય ગણાય. અસલી પંડા અને અસલી ઝવેરીઓનો તોટો નથી. કોલકાતામાં સોના અને ચાંદીનાં ઘરેણાં વેચતાં દુકાનદારોની એક વિશેષતા છે. લગભગ દરેક દુકાનનાં પાટિયાં પર ‘લક્ખીબાબુ કા અસલી સોના ચાંદી કા દુકાન’ એવું લખાણ અચૂક જોવા મળે. કોણ છે આ લક્ષ્મીબાબુ અને ઝવેરીઓ શા માટે એમનું નામ વટાવવા માગે છે? આ કોયડો ઘણીવાર ઉકેલાયો છે છતાં પાટિયાં પર ભરોસો હજી પણ છે. લક્ષ્મીબાબુ કોણ છે તેની ખબર જ ન પડે.

ભારતનાં દરેક શહેર કે નગરની એક ખાસિયત છે. એક તો એવો વિસ્તાર હોય, જ્યાં ઝવેરીઓની અસંખ્ય દુકાનો હોય. મુંબઈમાં ઝવેરી બજાર છે, અમદાવાદમાં રતનપોળ વિસ્તારમાં છે, માણેકચોક છે, વડોદરામાં અંબામાતાની પોળ, અલ્કાપુરી કે રાઉપુરા મેઇન રોડ કે પછી ભુજનું શરાફ બજાર હોય.

આ બધા વિસ્તારમાં ઘણા બધા ઝવેરી હોય અને દરેકની વિશેષતા અલગ-અલગ હોય. બીજું મોટા ભાગની પેઢી દાયકા જૂની અને વિશ્વસનીય હોય એટલે કયા સોનાર પાસેથી દાગીના ઘડાવવા એ પસંદગી પણ બધાંની અલગ-અલગ હોય છે!