ડૉલરની દાદાગીરીનાં કારણ શું?
Chitralekha Gujarati|October 17, 2022
ભારતીય રૂપિયો ડૉલર સામે નબળો પડ્યો છે, પણ એમ તો મોટા ભાગના દેશોની કરન્સી આપણા રૂપિયા કરતાં ડૉલર સામે વધુ ઘસાઈને તૂટી છે. કમ સે કમ ભારત એ બાબતે બહેતર છે. અમેરિકા ગંભીર આર્થિક કટોકટીમાં હોવા છતાં ડૉલર આટલો ઉપર જવાનું કારણ છે અમેરિકાનું મજબૂત કરન્સી મૅનેજમેન્ટ.
જયેશ ચિતલિયા
ડૉલરની દાદાગીરીનાં કારણ શું?

ફાઈનાન્સિયલ પ્લાનર કલ્પેશ આશરે ડૉલર બાબતે સ-રસ વ્યંગ કરતો ફોટો સોશિયલ મિડિયામાં મૂક્યો હતો. ડૉલર બ્રાન્ડના ગંજીનો ફોટો મૂકીને એમણે લખ્યું હતું કે આપણા અર્થશાસ્ત્રીઓ કરતાં આપણા ગંજીને બહુ પહેલાં ખબર પડે છે કે ડૉલર હજી પણ બિગ બૉસ જ રહેશે.

જો કે હવે આ બિગ બૉસ સામે પડકાર ઊભા થઈ રહ્યા છે અને એ હજી વધવાની શક્યતા નકારી શકાય નહીં. આમ થતાં હજી સમય અવશ્ય લાગશે. ચીન અને રશિયા તો અમેરિકા સામે ઊભાં જ છે, ભારતને હજી વાર લાગશે. ભારત પોતાના અર્થતંત્રની મજબૂતીને આધારે ઊભું થવા સક્ષમ બની રહ્યું છે. જો કે આ હકીકત સામે આવતાં ઘણી ચડ-ઊતરમાંથી પસાર થવાનું આવશે.

ગ્લોબલ ઈકોનોમીનો ઊંડો અભ્યાસ ધરાવનારા ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ રશ્મિન સંઘવી ચિત્રલેખા સાથેની વાતચીતમાં ડૉલર અને અમેરિકાની દાદાગીરી બાબતે ચોંકાવનારાં અને વિચારપ્રેરક નિવેદન કરતાં કહે છેઃ ‘અમેરિકા વરસોથી ડૉલરનું રાજકારણ રમે છે, જેમાં એ કરન્સીનું મૅનેજમેન્ટ એ રીતે કરે છે કે વેપારમાં અર્થાત્ ટર્મ્સ ઑફ ટ્રેડમાં એ પોતે જ સૌથી વધુ લાભમાં રહે. અમેરિકા પોતે જે જે દેશમાંથી આયાત કરે એ દેશોની કરન્સીને દબાવી રાખે છે. તમે આજે પણ વર્લ્ડ બૅન્કની ડેવલપમેન્ટ રિપોર્ટની વાર્ષિક યાદી જુઓ તો ૧૦૦ દેશોમાંથી ૭૦ દેશોની કરન્સી અન્ડરવૅલ્યૂ જોવામાં આવશે. અમેરિકા જગતની તમામ મોટી બૅન્કો પર પોતાનું દબાણ કરી શકતું હોવાથી બધા એની વાતને માન્ય રાખે છે, એનો સામનો કરી શકતા નથી.’

આ તો છે સાવ નાદાર દેશ

અમેરિકાને સ્પષ્ટ શબ્દોમાં એક નાદાર દેશ ગણાવતાં રશ્મિન સંઘવી ઉમેરે છે કે અમેરિકા એની આવક કરતાં ખૂબ વધુ ખર્ચ કરે છે. હકીકતમાં એ પોતે જ પોતાનો ખર્ચ મૅનેજ કરી શકતું નથી. થોડાં વરસ પહેલાં એક સમય એવો પણ આવ્યો હતો કે અમેરિકા પાસે એના કર્મચારીઓને પગાર આપવાનાં પણ નાણાં નહોતાં. વાસ્તવમાં અમેરિકા પોતે ફાઈનાન્સિયલ ક્રાઈસિસમાં છે, પરંતુ આઘાતજનક બાબત એ છે કે અમેરિકાની આર્થિક પરિસ્થિતિ ખરાબ હોવા છતાં આજે પણ એ સંપત્તિવાન અને સમૃદ્ધ ગણાય છે, કારણ કે એ બધા દેશોને ડૉલર ખર્ચવા પર મજબૂર કરે છે. એનું ફોરેન એક્સચેન્જ મૅનેજમેન્ટ એટલું પાવરફુલ છે. દુનિયાની મોટી બૅન્કો-નાણાં સંસ્થાઓ પર એનું પ્રભુત્વ છે. એની ખાધ ગંભીર હદે વધારે છે, પણ ડૉલર છાપતાં રહીને એ વિશ્વને ગુમરાહ કરવાની હોશિયારી ધરાવે છે.

Bu hikaye Chitralekha Gujarati dergisinin October 17, 2022 sayısından alınmıştır.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

Bu hikaye Chitralekha Gujarati dergisinin October 17, 2022 sayısından alınmıştır.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

CHITRALEKHA GUJARATI DERGISINDEN DAHA FAZLA HIKAYETümünü görüntüle
ઈન્ફોર્મેશન ઈ ઓવરલોડઃ આપણે જાણકાર મૂર્ખ બની રહ્યા છીએ...
Chitralekha Gujarati

ઈન્ફોર્મેશન ઈ ઓવરલોડઃ આપણે જાણકાર મૂર્ખ બની રહ્યા છીએ...

સમાચાર ચૅનલો, સોશિયલ મિડિયા, સિરિયલો અને ફિલ્મોનું કામ લોકોને ચોંકાવવાનું છે. લોકો ચોંકે તો એમાં વધુ ચોંટે. લોકો વધુ ચોંટે તો ઍડ્વર્ટાઈઝમેન્ટ્સ વધુ આવે. આપણા ચોંકવા અને ચોંટવા પાછળ અર્થશાસ્ત્ર કામ કરે છે. આપણે ચોંકવાને બદલે વિચાર કરતાં થઈએ એમાં આ ‘અર્થશાસ્ત્રી’ને રસ નથી.

time-read
1 min  |
December 23, 2024
આ તો બકરું કાઢતાં ઊંટ પેસી જવાનું છે!
Chitralekha Gujarati

આ તો બકરું કાઢતાં ઊંટ પેસી જવાનું છે!

કશ્મીર મુદ્દે ભારતની પડખે ઊભા રહેનારા ગણ્યાગાંઠ્યા મુસ્લિમ દેશોમાંના એક એવા સિરિયામાં સત્તાપલટો થયો છે. વર્ષો સુધી એક પરિવારે એની જોહુકમીથી તાબામાં રાખેલી પ્રજા અત્યારે તો ઉન્માદે ચડી છે, પણ ‘અલ-કાયદા’ જેવી જડ માનસિકતા ધરાવતા સંગઠન પાસેથી સિરિયન નાગરિકો શું અપેક્ષા રાખી શકશે?

time-read
3 dak  |
December 23, 2024
જસ્ટ એક મિનિટ...
Chitralekha Gujarati

જસ્ટ એક મિનિટ...

ખરેખર, આપવાનો આનંદ (joy of giving) એ કોઈ પણ માણસની સર્વશ્રેષ્ઠ અનુભૂતિ છે.

time-read
1 min  |
December 23, 2024
લૂંટવા માટે બધા તૈયાર છે
Chitralekha Gujarati

લૂંટવા માટે બધા તૈયાર છે

લૂંટાવે છે બે હાથે, એ ઈશ્વર લૂંટી ગયા અકબંધ રાખી ખોળિયું જીવતર લૂંટી ગયા મારી કને જે કંઈ હતું, મારું સ્વમાન માત્ર વીંટી’તી એક માત્ર એ, ચાદર લૂંટી ગયા.

time-read
2 dak  |
December 23, 2024
કેવી હશે અમેરિકાની સંભવિત વેપારનીતિ અને એની અસર?
Chitralekha Gujarati

કેવી હશે અમેરિકાની સંભવિત વેપારનીતિ અને એની અસર?

વરસ ૨૦૨૪ પૂર્ણતાના આરે છે ત્યારે આપણી નજર આવતા વરસ પર હોય એ સહજ છે. એમાંય વિશેષ ધ્યાન અમેરિકા અને પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ પર હશે. આ વખતે ટ્રમ્પ કંઈક વિશેષ આક્રમકતા સાથે સત્તા પર આવ્યા છે અને એમની નવી નીતિની અસર વિશ્વ-વેપાર પર થવાની શક્યતા ઊંચી છે, જેમાં ભારત માટે ક્યાંક ચિંતા અને ક્યાંક રાહતની ધારણા પણ છે.

time-read
3 dak  |
December 16, 2024
બિઝનેસમાં સેફ રહેવું હોય તો એક રહો...
Chitralekha Gujarati

બિઝનેસમાં સેફ રહેવું હોય તો એક રહો...

પ્રાચીન ભારતમાં શ્રેષ્ઠી તરીકે ઓળખાતા સનાતની વેપારીઓનો વિશ્વ-વેપારમાં ૩૫ ટકા હિસ્સો હતો, જે કાલાંતરે ઘટીને એક ટકો થઈ ગયો. વૈશ્વિક વેપારમાં ચીન છવાતું ગયું અને વેપાર-ધંધા કરતી પરંપરાગત હિંદુ જ્ઞાતિના પ્રતિભાસંપન્ન યુવાનો મલ્ટિનૅશનલ કંપનીઓના કર્મચારી બનવા માંડ્યા. આ વાસ્તવિકતા વચ્ચે ૧૪ વર્ષ પહેલાં સ્થપાયેલી ‘વર્લ્ડ હિંદુ ઈકોનોમિક ફોરમે’ દુનિયાઆખીના હિંદુ ધંધાર્થી, આન્ત્રપ્રેન્યૉર્સ, ઉદ્યોગપતિ વચ્ચે સાથ-સહકાર વધારવાનું કામ સફળતાથી કર્યું છે.

time-read
5 dak  |
December 16, 2024
સ્ત્રીને માતા બનાવતા આ કૌભાંડની જાણ છે તમને?
Chitralekha Gujarati

સ્ત્રીને માતા બનાવતા આ કૌભાંડની જાણ છે તમને?

સંતાનવિહોણી મહિલા અપમાનથી બચવા અજાણતાં અંધશ્રદ્ધાનો આશરો લે ત્યારે...

time-read
3 dak  |
December 16, 2024
રોનોર્મલ યુટેરાઈન બ્લીડિંગઃ ચાલીસીની સમસ્યા
Chitralekha Gujarati

રોનોર્મલ યુટેરાઈન બ્લીડિંગઃ ચાલીસીની સમસ્યા

પંદરથી પચાસ સુધીની કોઈ પણ સ્ત્રીને આ પીડા થઈ શકે, પણ મેનોપોઝ નજીક આવે એમ એની શક્યતા વધે છે.

time-read
3 dak  |
December 16, 2024
શિયાળામાં માણો, લાજવાબ સ્વાદની મજા
Chitralekha Gujarati

શિયાળામાં માણો, લાજવાબ સ્વાદની મજા

ઠંડી જામવામાં છે ત્યારે કરકરી લીલવાની કચોરીની લહેજત લેવા જેવી છે.

time-read
2 dak  |
December 16, 2024
આ ગુજ઼રાતી અભિનેત્રી તો છે ખરી નીલમ
Chitralekha Gujarati

આ ગુજ઼રાતી અભિનેત્રી તો છે ખરી નીલમ

ફિલ્મકલાકારોની અંગત જિંદગીમાં ડોકિયું કરીએ તો સમજાય કે એમનાં સંઘર્ષ, સપનાં અને આવશ્યકતા આપણા જેવા કૉમન મૅનથી કંઈ બહુ જુદાં હોતાં નથી. અમદાવાદમાં એક વિધવાની ચારમાંથી સૌથી નાની દીકરી જીદ કરીને ઑડિશન આપવા માટે દૂરના સ્થળે ચાલીને ગઈ. કામ મળે તો પરિવારને આર્થિક ટેકો રહે એ ગણતરી. કામ મળ્યું પણ ખરું અને એ દીકરીએ અભિનયની દુનિયામાં નવાં કીર્તિમાન પણ રચ્યાં.

time-read
3 dak  |
December 16, 2024