અવરોધો ઊભા કરવાની કળા

ચાહે છે કે આંબા ઊગી નીકળે કિન્તુ જ્યાં ને ત્યાં વાવી બેઠા છે બાવળ બાવળ. - બાલકૃષ્ણ સોનેજી

- હિતેન આનંદપરા

જેવું વાવો તેવું લણો... આ કહેવત ચોટદાર છે, પણ અસરદાર નથી, કારણ કે આપણે માત્ર મર્મ જાણીએ છીએ, અનુસરણ કરવામાં માનતા નથી. સ્વભાવ કદાચ મોટો દુશ્મન બની જાય છે. આંબાને જતનથી ઉછેરવો પડે છે, એના માટે કાળજી આવશ્યક છે. બાવળ સહેલાઈથી જ્યાં-ત્યાં ઊગી નીકળે છે. આ સહજતા ઉપયોગિતા સિદ્ધ કરી શકતી નથી.

કેટલાક લોકોનો સ્વભાવ વિઘ્નસંતોષી હોય છે. પહેલાંના સમયમાં રાક્ષસો હવનમાં હાડકાં નાખી ઋષિઓના યજ્ઞને અપવિત્ર કરતા. હવે સ્વરૂપ બદલાયું છે, મિજાજ એ જ રહ્યો છે. સામેવાળાના કામમાં અવરોધ સર્જીને કે એને નિષ્ફળ બનાવવાની પેરવી કરવામાં આવે છે. રાજકારણમાં તો આ હાડકાં હરક્યુલિસ કદનાં જોવા મળે છે. જીતવા માટે નીતિને નાયગ્રામાં નાખી દે અને રીતિને રૂમાલમાં છરીની જેમ સંતાડેલી રાખે.