దక్షిణాఫ్రికాలో గాంధీజీ

అక్టోబర్ 2, మన దేశంలోని ఇద్దరు మహానుభావుల జన్మ దినం. మహాత్మాగాంధీ, లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిల ఇద్దరిది ఒకే రోజు పుట్టిన రోజన్న విషయం చాలామందికి తెలియదు.

- కథ • కుసుమ్ అగర్వాల్

అక్టోబర్ 2, మన దేశంలోని ఇద్దరు మహానుభావుల జన్మ దినం. మహాత్మాగాంధీ, లాల్ బహదూర్ శాస్త్రిల ఇద్దరిది ఒకే రోజు పుట్టిన రోజన్న విషయం చాలామందికి తెలియదు. పియా, పాఖీలకు ఆ రోజు పాఠశాలకు సెలవు ఇచ్చారు. అంతేకాదు వారి నాన్నకి కూడా సెలవు.

“నాన్నగారూ దయచేసి మన జాతిపిత మహాత్మా గాంధీ గురించి ఏదైనా చెప్పగలరా?" పియా, పాఖీ తండ్రిని అడిగారు.

“ఢిల్లీలోని రాజఘాట్లో గాంధీజీ స్మారకాన్ని మీరు మాకు చూపించారు. మీరు అతని చిన్ననాటి కథలు కూడా చెప్పారు. అందులో గాంధీజీ తన బాల్యంలో ఎప్పుడూ ఎవరినీ మోసం చేయలేదన్న విషయం ఇప్పటికీ గుర్తుంది మాకు”.

దాంతో “పిల్లల్లారా, రాజ్ ఘాట్తో పాటు ఉత్తరప్రదేశ్లోని రాంపూర్లో మహాత్మాగాంధీ స్మారక చిహ్నం కూడా ఉంది. బాపూ చితాభస్మాన్ని ఫిబ్రవరి 11, 1948న రాంపూర్కు తీసుకు వచ్చారు. ఆయన అస్తికల్లో కొన్నింటిని తీసి నదిలో నిమజ్జనం చేయగా, మిగిలిన వాటిని వెండి పాత్రలో వేసి భూమిలో ఉంచారు. ప్రస్తుతం ఆ ప్రదేశంలో అద్భుతమైన గాంధీ సమాధి కట్టారు కూడా. మనం రాబోయే సెలవు రోజుల్లో రాంపూర్ వెళ్లాం సరేనా" అన్నాడు వాళ్ల నాన్న.

“చాలా ఇంట్రెస్టింగ్ గా ఉంది నాన్నగారు. బాపు దక్షిణాఫ్రికా వెళ్లారని మా టీచర్ చెప్పారు. అతను అక్కడికి ఎందుకు వెళ్లాడో చెప్పగలరా? అక్కడ గాంధీజీ అను భవం ఏమిటి? అతను అక్కడ ఎందుకు ఎక్కువ సమయం గడిపాడు?" పాఖీ ఆత్రంగా అడిగింది.

“సరే, ఆ కథను ఈ రోజు మీకు వివరిస్తాను.

భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం రాక ముందు మోహన్దాస్ కరంచంద్ గాంధీ న్యాయవాదిగా ప్రసిద్ధి చెందారు.

అబ్దుల్లా & కో కోసం ఒక కేసును అబ్దుల్లా వాదించడానికి భారతదేశం నుంచి దక్షిణాఫ్రికాకు వెళ్లారు".

“ప్రయాణం సుదీర్ఘమైనది. అతను మే 1893 చివరిలో నాటల్ నౌకాశ్రయానికి చేరుకున్నారు. అతను దక్షిణాఫ్రికాకు చేరుకోగానే అక్కడ స్థానిక ఆఫ్రికన్లు భారతీయులపై జాతి వివక్షను చూపారు. డర్బన్ చేరిన వారంలోపే అతను అబ్దుల్లా & కో కి చెందిన అబ్దుల్లా సేత్తో కలిసి కోర్టుకు వెళ్లారు".

“అతను కోర్టులో కూర్చున్నప్పుడు మేజిస్ట్రేట్ అతనివైపు చూపిస్తూ “నీ తలపాగా తీసి వేయాలి" అని డిమాండ్ చేసాడు".

"ఈ డిమాండ్ గాంధీజీని ఆశ్చర్యపరిచింది.చుట్టూ చూసేసరికి చాలా మంది ముస్లింలు, పార్సీలు తలపాగా ధరించడం గమనించాడు. తన ఒక్కడినే తలపాగా ఎందుకు తీయమంటున్నాడో అర్థం కాలేదు"