વિઝા વિમર્શ

સ્થળાંતરનો નવો નિયમ

- ડો.સુધીર શાહ

સ્થળાંતર એટલે એક સ્થળેથી બીજા સ્થળે જવું. એક શહેરમાંથી બીજા શહેરમાં જવું. એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં જવું. પૃથ્વીની ઉત્પત્તિ થઈ ત્યારથી જ સ્થળાંતર થતું આવ્યું છે. આકાશમાંથી વર્ષા થાય, એનું જળ પર્વતો પર પડે. એનાં ઝરણાંઓ બને. ઝરણાંઓ ખળખળ વહેતાં નદીઓ બને. નદીઓ વહી વહીને સમુદ્રમાં ભળી જાય, આમ જળનું સ્થળાંતર થતું જ રહે છે. મનુષ્યો પણ સ્થળાંતરમાં પાછળ પડતા નથી. કંઈકેટલાંય કારણોસર માનવીઓ સ્થળાંતર કરે છે. હવામાનમાં અતિશય ઠંડી યા ભયંકર ગરમીના કારણે પશુ, પક્ષી અને માનવો સ્થળાંતર કરે છે. અતિવૃષ્ટિ અને અનાવૃષ્ટિ પણ સ્થળાંતરનું કારણ હોય છે. સ્વદેશમાં જો હાડમારી પડતી હોય, યોગ્ય શિક્ષણનો અભાવ હોય, નોકરી-ધંધાની ત્રુટિ હોય, ધર્મના કારણે, રાજકીય વિચારોને કારણે કે આર્થિક અવસ્થાના કારણે તકલીફો પડતી હોય, જોરજુલમ થતાં હોય અને એનાથી રાજ્યના રખેવાળો રક્ષણ આપતા ન હોય કે આપી શકતા ન હોય, આવાં આવાં કારણોસર લોકો સ્થળાંતર કરે છે.