ANALİZ YENİ BİR KUVVET: FİZİĞİ GÜNCELLEMEMİZ GEREKEBİLİR

Manyetik alanlarla etkileşime giren atom altı parçacıkların yeni ölçümleri, Standart Model'in ötesindeki bir fiziğe işaret ediyor.

- JON BUTTERWORTH CERN

Chicago’nun eteklerindeki Fermi Ulusal Laboratuvarında (Fermilab) toplanan bilim insanları, 10 Ağustos 2023’te, müonların manyetik alanla etkileşim biçiminin yeni ve daha hassas bir ölçümünü duyurdu.

Bu güncelleme büyük bir merakla bekleniyordu çünküönceki ölçümler, parçacık fiziğinin Standart Modelinin öngörüleriyle uyuşmuyordu. Bu tutarsızlık ise olası bir beşinci doğa kuvvetinden söz edilmesine yol açmıştı. Peki bu ne anlama geliyor ve yeni ölçümler bize ne anlatıyor?

Bilinen dört temel kuvvet var: Kütle çekimi, elektromanyetik kuvvet, güçlü nükleer kuvvet ve zayıf nükleer kuvvet.

Kütle çekimi, görelilik ile tanımlanıyor, diğer üç kuvveti ise parçacık fiziğinin Standart Modeli tanımlıyor. Beşinci bir kuvvet, Standart Model’in ötesinde bir şey olacaktır. Bu yüzden de içinde yaşadığımız dünyanın ardındaki fiziği anlamamızda büyük bir atılım olacaktır.

Fizikçiler böyle bir atılıma aç çünkü Standart Model, birçok olguyu açıklamanın güzel bir yolu olsa da eksiksiz bir “Her Şeyin Teorisi” değil. Örneğin az önce belirttiğimiz gibi kütle çekimini içermiyor. Hatta görelilik ile Standart Model çok yüksek enerjilerde birbiriyle tutarsız. Mevcut teoriyle uyuşmayan her ölçüm, daha büyük ve daha iyi (daha açıklayıcı) olabilecek bir teoriye dair ipuçları olarak görülüyor.