SUPER VANARDAĞLAR
Popular Science - Türkiye|Ekim - Kasım 2024
Gezegenimiz çeşit çeşit yanardağlarla dolu. Yanardağların hepsi yüzeyin altında işleyen devasa kuvvetlerin işareti olsa da yalnızca bir çeşidi bu kuvvetleri tamamen açığa çıkaracak kadar büyük. .
BILL MCGUIRE
SUPER VANARDAĞLAR

Italya'nın Napoli şehri yakınlarında volkanik bir şeyler kıpırdanıyor ve bunun heybetli Vezüv Yanardağı'yla hiçbir ilgisi yok. Yakınlarda, fark edilmesi çok daha zor ama Vezüv'den çok daha tehlikeli olma potansiyeli taşıyan bir başka yanardağ pusuda bekliyor ve giderek huzursuzlaşıyor...

Campi Flegrei Yanardağı aslında bir "dağ" değil, tarih öncesi çağlardaki devasa patlamaların ardından oluşan 13 km genişliğinde dev bir krater (kaldera). Napoli'nin hemen batısındaki liman şehri Pozzuoli'nin tam altında yer alan Campi Flegrei, Avrupa'da bir süper yanardağa en yakın olan şey.

Campi Flegrei'nin 36.000 yıl önce meydana gelen en büyük patlaması "süper" olarak nitelendirilecek kadar büyük değildi ama yine de Avrupa'nın son 200.000 yıl içindeki en büyük volkanik patlamasıydı. Akdeniz bölgesine kül yağdırdı ve doğu Avrupa'da sıcaklıkların 9 °C'a kadar düştüğü sert bir volkanik kışa yol açtı.

15.000 yıl önceki son büyük patlamadan bu yana çok sayıda küçük patlama oldu. En sonuncusu 1538'de yaşandı. Bölge günümüzde küçük kraterler, bacalar, kaplıcalar ve fokurdayan havuzlarla dolup taşıyor. 1950'li yıllardan bu yana kaldera da huzursuz. Şehri 4 metre yükselten endişe verici yükselme olayları ve deprem aktivitesinin arttığı dönemler yaşanıyor.

Hâliyle, 360.000 nüfuslu şehir halkı gergin ve her geçen dakika daha da geriliyor.

Bu yüzyılın ilk yıllarından beri kaldera tabanı ve şehir, periyodik küçük depremler eşliğinde yılda 3-4 cm yükseliyor.

Bu yılın Mayıs ayında bölge 4,4 büyüklüğünde bir depremle sarsıldı. Bu deprem, son 40 yılın en büyük depremiydi ve depremden önceki haftalarda meydana gelen 1.200'den fazla sismik olayın sonuncusuydu. Bölge sakinleri evlerini terk etti ve birçoğu artçı sarsıntıların korkusuyla dışarıda konakladı.

هذه القصة مأخوذة من طبعة Ekim - Kasım 2024 من Popular Science - Türkiye.

ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.

هذه القصة مأخوذة من طبعة Ekim - Kasım 2024 من Popular Science - Türkiye.

ابدأ النسخة التجريبية المجانية من Magzter GOLD لمدة 7 أيام للوصول إلى آلاف القصص المتميزة المنسقة وأكثر من 9,000 مجلة وصحيفة.

المزيد من القصص من POPULAR SCIENCE - TÜRKIYE مشاهدة الكل
KÖTÜ HABER İYİ HABERİ DÖVER
Popular Science - Türkiye

KÖTÜ HABER İYİ HABERİ DÖVER

lyi haberlere hasret olabilirsiniz ama beyniniz ortalığın cehennem yeri olduğunu söyleyen manşetlerden zevk alıyor.

time-read
2 mins  |
Ekim - Kasım 2024
KÜTLE ÇEKİMİ NELERDEN "OLUŞUYOR"?
Popular Science - Türkiye

KÜTLE ÇEKİMİ NELERDEN "OLUŞUYOR"?

Kütle çekimi kuvvetini taşıyan şey parçacıklarsa bu parçacıkların tespit edilebilmesi gerekir. En azından teoride öyle...

time-read
4 mins  |
Ekim - Kasım 2024
ATEŞ PÜSKÜRTEN EJDERHALAR VAR OLABİLİR Mİ?
Popular Science - Türkiye

ATEŞ PÜSKÜRTEN EJDERHALAR VAR OLABİLİR Mİ?

Cevap, lise kimya derslerinde ve ateşe dayanıklı malzemelerde saklı.

time-read
2 mins  |
Ekim - Kasım 2024
DERİN ISI
Popular Science - Türkiye

DERİN ISI

JEOTERMAL ISITMA, EDEN PROJESİ'NDEKİ BİTKİLERİN BÜYÜMESİNE YARDIMCI OLUYOR. YENİ VE GELİŞMİŞ TEKNOLOJİLER, PROJEYİ HERKES İÇİN TEMİZ VE ÇEVRECİ BİR ENERJİ KAYNAĞINA DÖNÜŞTÜREBİLİR.

time-read
7 mins  |
Ekim - Kasım 2024
SUPER VANARDAĞLAR
Popular Science - Türkiye

SUPER VANARDAĞLAR

Gezegenimiz çeşit çeşit yanardağlarla dolu. Yanardağların hepsi yüzeyin altında işleyen devasa kuvvetlerin işareti olsa da yalnızca bir çeşidi bu kuvvetleri tamamen açığa çıkaracak kadar büyük. .

time-read
6 mins  |
Ekim - Kasım 2024
EVRENİN BAĞLARI
Popular Science - Türkiye

EVRENİN BAĞLARI

KOZMİK SİCİMLER KOZMOS BOYUNCA UZANAN VARSAYIMSAL \"YARA İZLERİDİR”. GERÇEKTEN VAR OLUP OLMADIKLARINI BİLMİYORUZ AMA VARSALAR EVREN HAKKINDA BİLDİĞİMİZ HER ŞEYİ TEK BİR TEORİDE BİR ARAYA GETİREBİLİRLER. ÜSTELİK GÖK BİLİMCİLER VARLIKLARINA DAİR İLK KANITI BULMUŞ OLABİLİR.

time-read
7 mins  |
Ekim - Kasım 2024
EVREN MODELİMİZDE YANLIS BİR SEYLER VAR!
Popular Science - Türkiye

EVREN MODELİMİZDE YANLIS BİR SEYLER VAR!

EVRENİN İNANILMAZ DERECEDE DETAYLI BİR RESMİNİ ÇİZEBİLİYORUZ AMA BU RESİM KESİNLİKLE TAMAMLANMIŞ DEĞİL. KOZMİK YAPBOZDA EKSİK OLAN ÇOK ÖNEMLİ PARÇALAR VAR VE ONLAR OLMADAN RESİM ANLAMSIZ KALIYOR.

time-read
8 mins  |
Ekim - Kasım 2024
KAYALAR HAZIR FAKAT...
Popular Science - Türkiye

KAYALAR HAZIR FAKAT...

Perseverance'in Mars'tan topladığı kayalar, gezegendeki yaşam belirtilerinin taşıyor olabilir. Ama ne yazık ki onlara uzun bir süre ulaşamayacağız.

time-read
4 mins  |
Ekim - Kasım 2024
DÜNYA ISINDIKÇA AĞAÇLAR "NEFES ALMAKTA❞ ZORLANIYOR
Popular Science - Türkiye

DÜNYA ISINDIKÇA AĞAÇLAR "NEFES ALMAKTA❞ ZORLANIYOR

Yeni bir araştırmaya göre daha sıcak ve kuru iklimlerde ağaçlar, ısıyı hapseden karbondioksidi tutmakta zorlanıyor.

time-read
3 mins  |
Ekim - Kasım 2024
ANALIZ Vücudu şekillendiren giysilerin içine sıkışmanın gizli sağlık riskleri var
Popular Science - Türkiye

ANALIZ Vücudu şekillendiren giysilerin içine sıkışmanın gizli sağlık riskleri var

Şekillendirici iç çamaşırları daha hızlı incelmenizi sağlarken sorunlara da yol açabiliyor.

time-read
3 mins  |
Ekim - Kasım 2024