નવા વર્ષથી અજવાળો આર્થિક જ્ઞાનદીપ..

સ્ત્રીનું આર્થિક અજ્ઞાન કેવી મુશ્કેલી સર્જી શકે એના અનેક કિસ્સા, ખાસ કરીને કોરોનાના કપરા કાળમાં જોવા મળ્યા. ફાઈનાન્સિયલ એક્સ્પર્ટ્સનું કહેવું છે કે પતિ-પત્ની જો એક રથનાં બે પૈડાં હોય તો બન્ને ચક્ર એકસમાન ગતિએ ચાલવાં જોઈએ..

- કેતન મિસ્ત્રી

પ્રિયંકા ચાલીસીમાં પ્રવેશેલી હૅપ્પી હોમમેકર છે, બલકે હતી. હા, ૨૦૨૧ના જૂન સુધી એ મોજમાં જીવતી, પણ કોવિડ-૧૯ની બીજી લહેરમાં પ્રિયંકાના પતિના શરીરનો વાઈરસે કબજો લીધો. એને હૉસ્પિટલમાં ઍડ્મિટ કરવાનો સમય આવ્યો. અચાનક પ્રિયંકાને ભાન થયું કે હૉસ્પિટલમાં ભરવા માટેના પૈસાનું શું? ઍડ્વાન્સ ઉપરાંત હૉસ્પિટલવાળા દરરોજ દવા-મોંઘાં ઈન્જેક્શન મગાવે. સાસરિયાં-પિયરિયાં બધાં ઉત્તર ગુજરાતના ગામમાં. પતિના પૈસા કયા બૅન્ક એકાઉન્ટમાં છે, ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ કઈ, ક્યાંથી તોડાવવી, વગેરે વિશે એને કશી ખબર નહીં. પ્રિયંકા સાવ દિશાવિહીન થઈ ગઈ.

એ પ્રિયદર્શિનીને કહે છેઃ ‘છતે પેસે અમે, ખાસ તો હું દુ:ખી થઈ. મને મારા પતિની કમાણી, ઈન્વેસ્ટમેન્ટ વિશે કંઈ જ ખબર નહોતી. મારા પતિ મને સમજાવવાનો પ્રયત્ન કરતા ત્યારે હું એમને કહેતી કે આ બધાંની મારે શું જરૂર છે? મને પસ્તાવો થયો, એમની વાત માની હોત તો છતે પૈસે ઊંચા વ્યાજે પૈસા લેવાનો વારો આવ્યો ન હોત. એ હૉસ્પિટલમાંથી સંપૂર્ણ સાજા થઈને ઘરે આવ્યા ત્યાર બાદ મેં પહેલું કામ બૅન્ક, ઈન્સ્યોરન્સ, રોકાણ, વગેરે વિશે સમજવાનું કર્યું.’

મુંબઈના પરા અંધેરીમાં રહેતાં ગીતાબહેન જો કે પ્રિયંકા જેટલાં નસીબદાર નહોતાં. એમના પંચાવન વર્ષી પતિનું ૨૦૨૧માં કોવિડથી મૃત્યુ થયું. ગીતાબહેન કહે છેઃ ‘એ આમ અચાનક જતા રહેશે એની કોને ખબર હતી આથી જ વિલ બનાવ્યું નહોતું, જેને લીધે મિલકત, શૅર્સ, વગેરે માટે પરિવારમાં સતત ને સખત ઝઘડા થવા લાગ્યા. અધૂરામાં પૂરું, અમુક લેણિયાતો ઊભા થઈ ગયા ને મોટી રકમની માગણી કરવા લાગ્યા.’

ખ્યાતિ મશરૂ વસાણીઃ રોકાણ વિશેની ચર્ચા પતિ-પત્ની બન્નેએ સાથે મળીને કરવી જોઈએ.

આ લખાય છે ત્યારે (સોમવાર, ૭ નવેમ્બરે) સમાચાર આવે છે કે મુંબઈના એક સજ્જનના દેહાંત બાદ ખબર પડી કે એ આશરે ૩૧ લાખ રૂપિયાના સાઈબર ઠગાઈનો શિકાર બનેલા. આ વિશે એમણે ન તો ઘરમાં કોઈને જાણ કરેલી કે ન પોલીસ કમ્પ્લેન. મૃત્યુ બાદ એમના મોબાઈલ પર જ પૈસાના તકાદા થવા લાગ્યા, એ પછી પરિવારે પોલીસ કમ્પ્લેન નોંધાવી.