ટીપડું

આ મહા મહિનાની અજવાળી બીજે દૂધના ફોદા જેવો કુંવર આવ્યો, પણ ડોશી રાજિયાથી અને એની વહુથી ડરે. બેઉંના એક ઓસરીએ ઘર, પણ ઊભી થઈને ડોશી બાબલાના છોરાનું મોઢું જોઈ આવે એટલી હિંમત નઈ!

- જયેશ રાષ્ટ્રકૂટ

હંધુંય ન્યા દઈ દીધું, તે જાની ન્યા. અમારું ધાન ખૂટવાડસો તી! નખ્ખોદ જજો વેળાવદરવાળાનું, કયાં નરકમાં નખાવી મને! ઈ બાડિયો બાંધી દેહે નનામી હારે, તે.. લેતી જાજે.. દી’ બગાડ્યો.. ભવ બગાડ્યો મારો.. તો!” એવું બોલતી બોલતી રાજુની વહુ સંજવારી કાઢતી, ધીમેથી ડોશીની બજરની ડાબલી લેતી ગઈ. અંદર જઈ બેય દાઢમાં બરાબર ઘહીને પાછી આવી. જેકુરડોશી ઓતરાદું ફરેલાં હતાં. ડાબલી હળવેકથી ટીપડા પર મૂકીને હાલતી થઈ.

ડોશીનો રામ રૂઠ્યો 'તો એટલે જ ત્રણેય છોકરાઓમાંથી કજિયાળા ધણી-ધણિયાણીના ભાગમાં આવી પડી હતી. ઘરડું મન, આમ તો મરકટ જેવું પણ આમ ઠરેલ. બધુંય જુએ, પણ ક્યાં કેટલું કહેવું એ બરાબર હમજે. નેવું વરહે'ય જેકુર ડોશીને માયા નહોતી મુકાતી. આમ તો રાજુ બધાય ભાયુંમાં નાનકો, પણ મોટકાને આંટે એવો. એનેય મનમાં એવું જ કે બાબુભાઈને જેકુરમાએ બધુંય આપી દીધું.

ડોશી એકલી એકલી બબડતી, ‘લીંબુની ફાડ જેવા ડોળા આપ્યા સ. એણે નઈ ભાળ્યું હોય લાખાબાપુને કાલાના હેવા હતા, તો હંધુય કાલાનાં પાણીમાં જ ગ્યું.' 

ડોશીને હમણાં જતાં હાશકારો વળ્યો'તો. બાબલાને ત્યાં છોકરો ધાવણો થયેલો! બાકી બાપુ ગ્યા, ત્યાં સુધી ડોશીએ તો મન વાળી લીધું હતું. બાબલો આમ પણ ઢીલો અને ઉપરથી શેર માટીની ખોટ, પણ એય પૂરી થઈ ગઈ. આ મહા મહિનાની અજવાળી બીજે દૂધના ફોદા જેવો કુંવર આવ્યો, પણ ડોશી રાજિયાથી અને એની વહુથી ડરે. બેઉંના એક ઓસરીએ ઘર, પણ ઊભી થઈને ડોશી બાબલાના છોરાનું મોટું જોઈ આવે એટલી હિંમત નઈ! બે ટંકના ધાન માટે ડોશી ઊભાં થઈને જઈ ન શક્યાં, પણ જેકુર ડોશીનો જીવ તો ત્યાં નો ત્યાં જ. તોરણ હલે તોય ડોશીને એમ કે હમણાં કોઈ તેડીને બહાર આવશે! આખો દી' ઓતાર હું ફરીને તૂટી ગયેલી પાંગતના ખાટલામાં બેઠા હોય. કાનખજૂરો કે કાચિંડો નીકળ્યો હોય તોય ડોશી બોલી ના શકે કે ‘ જાલુવહુ, જોજો હોં, જીવડું આવ્યું સ ઘરમાં.’

રાજિયો તો ગામના ચોરે જઈ બેઠો હોય, કાં તો વાડીયે ગયો હોય, પણ આ મૂઈ ઓઝલમાં બેઠેલી શિકોતરને કોણ પહોંચે?