લિંગ શબ્દ જાણીતો છે. સંસ્કૃતમાં લિંગ ઘણા અર્થમાં વપરાય. જેમ કે શબ્દની જાતિ, જીવની જાતિ, ચિહ્ન, સીમાસ્તંભ, અપરાધનો સજ્જડ પુરાવો, સંજ્ઞા, મુદ્રા, લાંછન, સ્થાન, બિંદુ, લક્ષણ, નિશાની, સંકેત, કારણ, સાબિતી, ગણતરીપૂર્વકનું અનુમાન, ધ્વજા, પ્રતીક, તારણ, નિર્ણય અને એ સિવાય યોનિ, શિશ્ન, પ્રતિમા તેમ જ દૈવી આકાર. સંભવતઃ શિવલિંગ જગતમાં સૌથી પ્રાચીન આકાર કે આકૃતિ હશે જેની પૂજા થાય છે. ઇન્ટરનેટ અને તેમાંય સોશિયલ મીડિયા સાથેનો સંબંધ રોજિંદો થયા પછી લોકો જાણી શક્યા છે કે શિવલિંગ બધી દિશાઓમાં પૂજાતું રહ્યું છે. શિવલિંગના ઘણા પ્રકાર હોય છે, એક કરતાં વધુ રીતે શિવલિંગના પ્રકાર પડી શકે છે. એક ભક્ત માટે કોઈ પણ શિવલિંગ એ શિવ એવમ્ શક્તિનું રૂપ જ રહે, તથાપિ શિવલિંગના વૈવિધ્ય પાછળનાં કારણોમાં કેન્દ્ર સ્થાને ભક્તિ હોય છે. ક્યારેક ભક્તિ જ્ઞાન માર્ગ સાથે જોડાય છે તો ક્યારેક અન્ય પથ સાથે. કહેવાય છે કે શિવજીનો કોઈ આકાર નથી અને શિવજીને કોઈ જાણી ના શકે, કિન્તુ ભક્તને શિવજીનું રૂપ શિવલિંગ ગમે છે અને ઘટેશ્વર શિવજી સાથે ઘટનો નાતો કેળવવા ઘટક જીવ શિવલિંગના ભિન્ન ઘાટ વડે ભક્તિ કરે છે.
મુખલિંગ શિવલિંગનો એક પ્રકાર છે. નામ પ્રમાણે જે લિંગ પર મુખની આકૃતિ હોય કે કોઈ રીતે લિંગનો સ્પષ્ટ સંબંધ મુખ સાથે હોય તે મુખલિંગ. સામાન્ય રીતે લિંગ પર પહેરાવવા માટે કોઈ ધાતુનું કે અન્ય દ્રવ્યનું મુખ હોય છે તેને લઈને પણ મુખલિંગ કહેવાય છે. વિવિધ કાળ કે પર્વ માટે વિભિન્ન મુખ હોઈ શકે છે. મુખલિંગ ક્યારેક સમસ્ત શિવલિંગ એટલે કે યોનિ એવમ પીઠને પણ આચ્છાદન કે આવૃત કરે છે. ધાર્મિક વા તાંત્રિક કારણ સિવાય કવર કે કોશ મૂળ લિંગને ભૌતિક નુકસાન ના થાય તેમ જ અયોગ્ય આધ્યાત્મિક અસરથી દૂર રાખવા પણ ઉપયોગમાં લેવાય છે. વિવિધ દ્રવ્ય વડે કલાત્મક શૃંગાર કરીને પણ શિવલિંગ પર થોડા વખત માટે મુખાકૃતિ સર્જવામાં આવે છે. સિદ્ધજનોના જણાવ્યા મુજબ શિવલિંગ સ્થૂળ હોય એવું જરૂરી નથી અને શિવલિંગનો ખરો પાવર નેચરલી નિરાકાર એટલે કે નિષ્કલ હોય છે. મુખલિંગ સકલ-નિષ્કલ ગણાય છે, લૌકિક વત્તા અલૌકિક. શિવતત્ત્વ હોય કે શિવલિંગ, ભક્તો જાણે છે કે શિવજી કોઈ પણ રૂપ લઈ શકે, એમાં પોતે મનુષ્ય હોઈ શિવજી જો મનુષ્ય જેવું રૂપ લઈ શકે છે એવું આંખને દેખાતું હોય તો ગમે, ફાવે અને વિધિ વગેરેમાં કામમાં આવે.
Esta historia es de la edición Abhiyaan Magazine 17/08/2024 de ABHIYAAN.
Comience su prueba gratuita de Magzter GOLD de 7 días para acceder a miles de historias premium seleccionadas y a más de 9,000 revistas y periódicos.
Ya eres suscriptor ? Conectar
Esta historia es de la edición Abhiyaan Magazine 17/08/2024 de ABHIYAAN.
Comience su prueba gratuita de Magzter GOLD de 7 días para acceder a miles de historias premium seleccionadas y a más de 9,000 revistas y periódicos.
Ya eres suscriptor? Conectar
સંપાદકીય
સ્વાગતમ્ અનલ નામ સંવત્સર
પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું!
અહીં જે વિશ્વાસની વાત કરી છે તે માનવી જીવનમાં શ્રદ્ધાનો જે એક ગોખલો શોધે છે તેની છે. દરેક માણસને પોતાના જીવનમાં આવું પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું જોઈતું હોય છે.
પંચામૃત
કેટલાક શ્રદ્ધા ફેલાવે છે, કેટલાક અશ્રદ્ધા!
મોબાઇલ - ઇ-મેઇલ પછી હવે સપનામાં સફળ થઈ સંદેશા મોકલવાની શોધ
દુનિયાની જુદી-જુદી સભ્યતાઓમાં વ્યક્તિને આવતાં સપનાંને લઈને જુદાં-જુદાં અર્થઘટનો કરનારાં શાસ્ત્રો ઉપલબ્ધ છે.
હેન્ડ વોશ વાપરવું જોઈએ કે હેન્ડ સેનિટાઇઝર?
કોવિડ મહામારી દરમિયાન લોકોને હેન્ડ સેનિટાઇઝર વિશે ખ્યાલ આવ્યો.
વિઝા વિમર્શ,
ઇમરજન્સી એપોઇન્ટમેન્ટ
બિંજ-થિંગ
કામ, જો જો ક્યાંક કરી ન નાખે ‘કામ’ તમામ
મિથુન દાની ‘ગરીબો કા અમિતાભ’થી ‘એ' કેટેગરીના હીરો સુધીની સફર
ફિલ્મ ક્ષેત્રે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદાન બદલ દાદા સાહેબ ફાળકે ઍવૉર્ડ માટે મિથુન ચક્રવર્તીનું નામ જાહેર થયા બાદ તેમણે કહ્યું હતું, ‘હું કોલકાતાની નાની ગલીઓમાંથી આવ્યો છું. મેં ખૂબ જ સંઘર્ષ કર્યો છે. મેં કરેલી અસાધારણ શરૂઆતને હું ક્યારે નહીં ભૂલી શકું. હું મારી જાતને પૂછું છું, શું આ સાચું છે? હું મારી ભાવનાને શબ્દમાં વ્યક્ત નહીં કરી શકું.’ *** રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર મળ્યા બાદ જ્યારે પત્રકાર ઇન્ટરવ્યૂ લેવા માટે આવ્યા ત્યારે મિથુન ચક્રવર્તી ભૂખના કારણે બોલી શકતા નહોતા. તેમણે પત્રકારને કહ્યું કે, પહેલાં તું જમાડ, પછી જ હું ઇન્ટરવ્યૂ આપીશ!
પ્રવાસન રક્ષા ભટ્ટ
રાજી નીશીનીવા પાર્ક, ઉત્તરાખંડ
ગાંધીજીની ખાદી જનસામાન્યની પહોંચથી દૂર
ગાંધીજીની ખાદી આજે માત્ર વારે-તહેવારે, સરકારી કાર્યક્રમોમાં કે ખૂબ પૈસાપાત્ર વ્યક્તિઓ પાસે જ દેખાય છે. ખૂબ મોંઘી ખાદી ખરીદવાનું સામાન્ય લોકોનું ગજું રહ્યું નથી. ખાદી મોંઘી થઈ એ માટે સરકારી અધિકારીઓની અવ્યવહારુ નીતિ જવાબદાર છે. આજે ખાદીના વણાટ સહિતનાં કામો માટે નવી પેઢી આવવા તૈયાર નથી. ઓછું વળતર અને વધુ મહેનતના કારણે કારીગરો ખાદીથી દૂર થઈ રહ્યા છે.
