‘એક સમય હતો, જ્યારે અમે ગાયનું દૂધ ઘેર ઘેર વેચવા જતા ત્યારે પૂરતા પૈસા મળતા નહીં અને દૂધ પાતળું આવે છે એવી ફરિયાદ થતી. ગાય લીલી મકાઈ ખાય તો દૂધ પાતળું થઈ જાય એવી અમારી વાત કોઈ સમજવા તૈયાર નહોતું. પછી કંટાળીને દૂધ વેચવાનું બંધ કરી ઘી વેચવાનું ચાલુ કર્યું. આજે કેસર જેવાં હર્બલ દ્રવ્યો નાખીને દેશી ઘી બનાવીએ છીએ, એ
ભારતમાં રૂપિયા ૩૦૦૦થી માંડી ૩૫૦૦નું કિલો અને વિદેશમાં ૧૦ હજારથી વધુ કિંમતે વેચાય છે. આમ નાના પરિવર્તનથી મોટી મૂલ્યવૃદ્ધિ થઈ.’
આ શબ્દો છે સૌરાષ્ટ્રમાં ગોંડલથી ૧૮ કિલોમીટર દૂર આવેલા સાંઢવાયા ગામમાં ગૌશાળાનું સંચાલન કરતા રમેશભાઈ રૂપારેલિયાના. એક સમયે ગાયો ચરાવવાનું કામ કરનારા રમેશભાઈ આજે ૧૨૦થી વધુ દેશોમાં ગૌ આધારિત ઉત્પાદનોની નિકાસ કરે છે. ગૌ આધારિત વ્યવસાયને વિકસાવી પોતે તો સારી કમાણી કરતા જ હોય, સાથે અનેક લોકોને રોજગારી પણ અપાવતા હોય એવા અઢળક દાખલા પણ હવે આપણે ત્યાં જોવા મળે છે. ભારતની કૃષિ આધારિત અર્થવ્યવસ્થામાં ગાયનું મહત્ત્વ કરોડરજ્જુ સમાન છે. દેશમાં છેલ્લાં થોડાં વર્ષોથી ગાય આધારિત અર્થતંત્રનો પ્રભાવ વધી રહ્યો છે. લોકોને હવે ધીરે ધીરે સમજાઈ રહ્યું છે કે ગાયનું માત્ર ધાર્મિક મહત્ત્વ નથી, એનો આર્થિક દૃષ્ટિકોણ પણ વિશેષ મહત્ત્વ ધરાવે છે.
આમ પણ ભારતના ગ્રામ્ય અર્થતંત્રને ધબકતું રાખવામાં ગૌવંશ આધારિત પ્રવૃત્તિનો મોટો હિસ્સો છે. ભારતમાં ગૌવંશના આંકડા પર નજર કરીએ તો કૉર્પોરેટ વર્લ્ડ કરતાં અનેક ગણી રોજગારી આપતું અને ઉત્પાદનોનું આ એક મોટું માર્કેટ છે. ભારતમાં ૩૦ કરોડથી વધુ ગૌવંશ હોવાનું સરકારી આંકડા કહે છે. દૂધના ઉત્પાદનમાં ભારત વિશ્વમાં મોખરે છે. વિશ્વના દૂધના કુલ ઉત્પાદનમાં ભારતનો હિસ્સો આશરે ૨૪ ટકા છે. ભારતમાં દૂધનું ઉત્પાદન થાય છે એમાં ગૌવંશનું પ્રમાણ ૪૮ ટકા જેટલું ઊંચું છે. આના પરથી અંદાજ લગાવી શકાય છે કે ભારતમાં કાઉ બેઝ્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના વિકાસની શક્યતા કેટલી છે, પરંતુ આ દિશામાં જે પ્રયાસ થવા જોઈએ એ અધૂરા છે
This story is from the {{IssueName}} edition of {{MagazineName}}.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the {{IssueName}} edition of {{MagazineName}}.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
ઋતુપલટોઃ ભ્રમ ને ભય ફેલાવવાનું શસ્ત્ર?
જાણકારો કહે છે કે ભારત તથા આફ્રિકન રાષ્ટ્રોને વિકાસની દૃષ્ટિએ પોતાના સમોવડિયા બનતાં રોકવા માટે વિકસિત દેશોનું પાછલાં ૧૦૦ વર્ષનું સૌથી મોટું સૅમ એટલે ક્લાઈમેટ ચેન્જ.
ગુજરાતમાં પણ છે વક્કના વિવાદ
રાજ્યમાં જૂની વર્ક્સ મિલકતોની તકરાર અને નવી વક્ત મિલકત માટે દાવા અચાનક વધ્યા છે. અલ્લાહને સમર્પિત મિલકત માટે નૈતિક અને કાનૂની આચરણ સામે હવે સવાલ કેમ ઊભા થાય છે?
આમ રચાયો પેરિસમાં ઈતિહાસ!
પૅરાલિમ્પિક્સ-૨૦૨૪ ૧૭મા સમર પૅરાલિમ્પિક્સમાં ભારતનું પ્રદર્શન શાનદાર રહ્યું. આ વખતે પૅરાલિમ્પિક્સમાં ૮૪ રમતવીર ગયેલા, જેમણે દેશ માટે સાત ગોલ્ડ સહિત કુલ ૨૯ મેડલ જીત્યા.
કલાઈમેટ ચેન્જ ચૂંટણીનો મુદ્દો બને છે!
પૃથ્વીનો ગોળો ધગધગી રહ્યો છે. વાતાવરણ દિવસે દિવસે બગડી રહ્યું છે. જાગ્રત નાગરિક તરીકે હમણાં લોકસભા ચૂંટણી વખતે ભારતીયોએ આ મુદ્દો રાજકારણીઓ સામે મૂકવાની જરૂર હતી. આપણે તો એ કામ ન કર્યું, પરંતુ અમેરિકામાં ટ્રમ્પ-હેરિસ વચ્ચેના જંગમાં ગ્લોબલ વૉર્મિંગ મામલો ઊખળશે ખરો.
સહાનુભૂતિની પાઠશાળા બીજાના પેંગડામાં પગ ઘાલવો
સંવેદના વ્યક્તિને એની સાથેના પ્રત્યેક માણસ સાથે એક સાર્થક અને વિશ્વાસનો સંબંધ સ્થાપિત કરવામાં મદદ કરે છે. માણસો હોય ત્યાં ગેરસમજ, નારાજગી, ટકરાવ થવાં સહજ છે. એ વખતે જવાબદાર વ્યક્તિ તરીકે તમારે દરેકનાં વિચાર અને લાગણીને સમજીને સંબંધોની નૌકા તોફાનમાં ઊંધી ન વળી જાય એ જોવું પડે. એનું નામ જ સંવેદનશીલ નેતૃત્વ.
મણિપુરને ફરી સળગવા ન દો.
શાંતિ ભ્રામક હોય એમ પૂર્વોત્તરના અતિ સંવેદનશીલ સ્થિતિ ધરાવતા રાજ્યમાં ચરુ પાછો ઊકળ્યો છે. બે વાડામાં વિભાજિત પ્રજા વચ્ચે વધુ ખટરાગ થાય એ આપણી માટે નુકસાનકારક છે અને એટલે જ મામલો વધુ બગડે એ પહેલાં સમાધાન જરૂરી છે.
જસ્ટ, એક મિનિટ...
કુદરતનું કોઈ સર્જન શુકન કે અપશુકન કરાવતું નથી હોતું. એ તો આપણે જેવું વિચારીએ અને જોઈએ એવું આપણને લાગે
કરપીણ, દયનીય, અમાનવીય
ખબર નહોતી કે આપસમાં લડ્યા કરશું ને આખરમાં આ તારું, મારું, સહિયારું બધું આમ જ વીતી જાશે.
વિવાદનું ઈમર્જન્સી હૅન્ડિંગ...
બે સત્ય ઘટનાનો એક ને એ પણ સેમ-ટુ-સેમ વિવાદ... 'ઈમર્જન્સી', 'આઈસી-૮૧૪’.
બૅન્ક ધિરાણ સુવિધા હવે આવશે આંગળીનાં ટેરવે
‘યુપીઆઈ’ને ગ્લોબલ સ્તરે વ્યાપક બનાવવાના લક્ષ્ય બાદ બૅન્કિંગ જગતમાં ‘યુએલઆઈ” નામે ક્રાંતિના શ્રીગણેશ થશે.