ડિયર નૅચર,
કોઈ પણ કચ્છી કચ્છ બહાર ગુજરાતના કોઈ પણ ભાગમાં, મુંબઈમાં કે પછી વિદેશમાં રહેતો હોય એ ચોમાસું શરૂ થાય ત્યારે પોતાના વતનમાં, ગામમાં રહેતાં સગાં-સ્નેહી કે પછી દોસ્તને ફોન જરૂર કરે છે અને પૂછે છેઃ વરસાદ પડ્યો કે..? સામેથી જવાબ મળે કે હા, વરસાદ શરૂ થઈ ગયો છે... તો એ કચ્છી તરત પોરસાઈ જાય છે અને પત્ની કે ઘરનાં મહિલા સભ્યને કહે છે: લાપસી મૂકો, આપણા ગામમાં વરસાદ પડ્યો છે!
આ જ વાત સૌરાષ્ટ્ર બહાર વસતા સૌરાષ્ટ્રના ઘણાખરા લોકોને લાગુ પડે છે. એક વરસાદ માણસને ધરતી સાથે કેવો જોડી દે છે?
સૌરાષ્ટ્ર હોય કે કચ્છ, ગામમાં રહેતા મોટા ભાગના પરિવારો ખેતી સાથે જોડાયેલા હોય છે. ભારતને કૃષિપ્રધાન દેશ આજેય ગણવામાં આવે છે, પણ ખેતીની હાલત આજે એવી થઈ ગઈ છે કે ઘણા ખેડૂત અને ખેતમજૂર ખેતી છોડી રહ્યા છે. શા માટે? કારણ એક નહીં, પણ એકથી વધુ છે. એક તો ખેતી બહુ મહેનત માગી લે છે અને એની સામે મળવું જોઈએ એટલું વળતર મળતું નથી. પાકના ભાવ પૂરા મળે જ એની કોઈ ગૅરન્ટી નથી. સરકાર દ્વારા ખેડૂતની આવક બમણી કરી દેવાનું વચન અપાયું છે એ એક વાત છે અને જમીન પરની હકીકત સાવ જુદી છે.
અને આવક ઓછી થાય છે ને ખેતી હવે કોઈ સારો, સારું વળતર આપતો વ્યવસાય નથી એવીય માનસિકતા બનવા લાગી છે. એમાંથી આર્થિક જ નહીં, પણ સામાજિક સમસ્યા ઊભી થઈ છે. ગામડાંમાં રહી ખેતી કરનારા યુવાનોનાં લગ્ન જલદી થતાં નથી. ઉંમર વધવા લાગે છે અને કેટલાક કિસ્સામાં તો એવું બને છે કે લગ્નની ઉંમર પણ વીતી જાય છે એટલે પરણીને થાળે પડવાની આશા જ એ યુવાન છોડી દે છે.
This story is from the {{IssueName}} edition of {{MagazineName}}.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the {{IssueName}} edition of {{MagazineName}}.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
નવ વર્ષ મેં કંઈ દીકરીનાં લગ્નની ઉંમર છે?
છોકરી શારીરિક અને માનસિક રીતે પરિપક્વ ન થાય ત્યાં સુધી કોઈ પણ સંબંધમાં ‘સલામત અંતર’ રાખવું હિતાવહ છે.
સામતા પર કેમ મેળવશો અંકુશ
તમને કે બીજાને નુકસાન પહોંચાડી શકે એવું વર્તન બદલવા આટલું કરો.
ચોમાસું છે ત્યાં સુધી મકાઈ ખાઈ લો..
આમ તો હવે લગભગ બારે મહિના કૉર્ન મળે છે, પરંતુ વરસાદમાં મસાલેદાર ડૂંડાંની મજા કંઈક વિશેષ છે.
પ્રકૃતિ વચાળે તાજગીનો શ્વાસ લેવા નીકળો છો ને?
મેઘરાજાએ હેત વરસાવ્યા બાદ સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતના ગ્રામ્યવિસ્તારમાં પ્રકૃતિ સોળે કળાએ ખીલી ઊઠી છે. ધરતીએ લીલીછમ ચાદર ઓઢી હોય એવું દૃશ્ય હરકોઈનું મન મોહી લે છે ત્યારે કૉન્ક્રીટનાં જંગલોથી દૂર જઈને પ્રકૃતિના ખોળે રમવા વધુ ને વધુ લોકો બહાર નીકળી રહ્યા છે.
જુવાન દીકરીને જોખમ સમયે મદદ કરે એવી કોઈ ઍપ ખરી?
ઘરનાં મહિલા સદસ્યોના ફોનમાં આમાંથી કોઈ એક ઍપ અને આ બન્ને હેલ્પલાઈન નંબર છે કે નહીં એ આજે જ ચેક કરજો...
હવે પડશે દ્વારકાનો વટ...
પ્રાચીન મંદિરોમાં યાત્રાળુઓને વધુ મોકળાશ, વધુ સુવિધા, વધુ આરામ મળી રહે એ હેતુથી કાશી, મહાકાલ અને અયોધ્યાના કોરિડોર બન્યા છે. એ જ ધોરણે ગુજરાત સરકારે દ્વારકા અને બેટ દ્વારકાની કાયાપલટ કરવાનું આયોજન કર્યું છે. આગામી સમયમાં દ્વારકાધીશની નગરી કદાચ આપણે ઓળખી ન શકીએ એવી બની જાય.
તીર્થરક્ષા માટે જંગ છેડ્યો એક સાધુ... અને એક સંસારી સ્ત્રીએ
પર્યટનસ્થળ તરીકે વિકસાવવાની સાથે આવતી કેટલીક અનીતિથી જૈનોના યાત્રાધામ સમ્મેત શિખરજીને બચાવવાને લગતો કેસ આખરે વીસ વર્ષે સુપ્રીમ કોર્ટમાં ખૂલ્યો છે ત્યારે જોઈએ, આ સંકટ નિવારવા અદાલતની બહાર શું ચાલી રહ્યું છે.
ભોજનનો બગાડ અટકાવી ભૂખ્યાને ભોજન આપીએ...
ઘરે કે હોટેલમાં, કોઈ પાર્ટીમાં કે લગ્નસમારંભમાં આપણે કેટલું અન્ન વેડફીએ છીએ એનો કોઈ અંદાજ જ આપણને નથી. કમોસમી વરસાદને કારણે ખેતરમાં પલળીને બગડી જતાં કે ગોદામોમાં સરખી સાચવણને અભાવે સડી જતાં અનાજના જથ્થાના પ્રમાણ વિશે પણ આપણે અજાણ છીએ. આપણે સુધરવાનું નામ ક્યારે લેશું?
હરિશંકર પરસાઈની વ્યંગની વાંસળી
ગુજરાતી વાચકોએ હિંદી ભાષાના આ અનન્ય સર્જકનો પરિચય કેળવવા જેવો છે. એમણે ભારતીય સમાજની અને રાજનીતિની એવી સૂક્ષ્મતાઓને ઉજાગર કરી હતી, જે ભાષાની સીમા તોડીને હરેક ભારતીયનાં દિલને સ્પર્શતી હતી. આઝાદી પહેલાંના ભારતને સમજવા માટે પ્રેમચંદને અને આઝાદી પછીની પરિસ્થિતિને સમજવા માટે હરિશંકર પરસાઈને વાંચવા જરૂરી છે.
સ્ટેજ નું કૅન્સર? ડરવાની નહીં, યોગ્ય સમયે નિષ્ણાત ડોક્ટરો પાસે સારવારની જરૂર છે...
HIPEC મશીન દ્વારા કીમોથેરેપી સોલ્યુસનથી સારવાર