દિલ બાગ બાગ કરી દે એવી નગરી બાગેશ્વરના સૌંદર્યને માણવા ચાલો
ABHIYAAN|April 29, 2023
નદીના વહેણ અને પર્વતોની હૂંફમાં સદીઓથી સતત જીવંત રહેલું આ બાગેશ્વર એક જમાનામાં તિબેટ અને કુમાઉ વચ્ચેનું વ્યસ્ત વેપારી કેન્દ્ર હતું. અહીં ઇન્ડો-તિબેટન સરહદ પર રહેતી ભોટિયા પ્રજા, તિબેટન વસ્તુઓના વિનિમયમાં બાગેશ્વરી બિછાત, જાજમ અને ગાલીચાની અદલાબદલી કરતી પરંતુ ઇન્ડો-ચાઇના વૉર પછી આ વેપારવિનિમય બંધ થયા
રક્ષા ભટ્ટ
દિલ બાગ બાગ કરી દે એવી નગરી બાગેશ્વરના સૌંદર્યને માણવા ચાલો

દર ઉનાળે બૃહદ્ હિમાલયના કોઈ અતિ ઠંડા પ્રદેશને અડીને જ ગરવી ગુજરાતમાં પાછા આવવું, એવી નેમ રાખવાની જરૂર નથી. મધ્ય હિમાલયના કેટલાક એવા નયનરમ્ય પ્રદેશો છે જ્યાં ખળખળ વહેતી નદીઓ છે; પર્વતો અને ટેકરીઓથી ઘેરાયેલું રૂપકડું ગામ છે; કહ્યુરી શૈલીનું પ્રાચીન મંદિર છે; હૉમ સ્ટે, ગેસ્ટ હાઉસ-રેસ્ટ હાઉસ, હૉટલ્સ છે અને છે કૅમ્પિંગ અને કમ્ફર્ટ વિથ અ સિનિક વ્યૂ પણ. ઓહો! એક જ સ્થળે આ બધું આવી મળે તો શા માટે દૂરના ડેસ્ટિનેશન્સ પર ખૂબ ખર્ચ કરવો.

સાવ સાચું, એ માટેના અનેક વિકલ્પોમાંનો એક વિકલ્પ છે, ન્યૂ દિલ્હીથી ૪૭૦ કિ.મી. દૂર અને ઉત્તરાખંડની રાજધાની દહેરાદૂનથી ૩૩૨ કિ.મી. દૂર રહેલું બાગેશ્વર. આ બાગેશ્વર દેવભૂમિ ઉત્તરાખંડમાં આવેલો પ્રદેશ છે. આ ઉત્તરાખંડીય પ્રદેશમાં નદીઓ, હિમખંડો, પર્વતમાળાઓ અને લીલાંછમ ખેતરો તો છે જ, પરંતુ તે ઉપરાંત છે હિન્દુ પુરાણોમાં ઉલ્લેખિત પૌરાણિક મંદિરો પણ કે જેને લીધે બાગેશ્વર માત્ર બાગેશ્વર ગામ નથી, પરંતુ બાગેશ્વરધામ છે.

ઉત્તરાખંડના કુમાઉ પૂર્વીય પ્રદેશમાં સ્થિત આ બાગેશ્વર પશ્ચિમ અને ઉત્તર પશ્ચિમે ચમોલી,પૂર્વ અને ઉત્તર પૂર્વે પિથોરાગઢ અને દક્ષિણે અલ્મોડા જિલ્લાથી સીમાબધ્ધ છે. સાતમી સદીમાં કસુરી શાસકોથી શાસિત બાગેશ્વરનું ઐતિહાસિક નામ તો દાનપુર હતું. તેરમી સદીમાં કહ્યુરી રાજ્યના વિઘટન બાદ આ વિસ્તાર બૈજનાથ કહ્યુરના તાબામાં આવ્યો. એ પછી અહીં નેપાળના ગોરખાઓનાં આક્રમણો પણ થયાં અને કુલ ચોવીસ વર્ષ ગોરખાઓએ અહીં રાજ કર્યું. એ પછી ઓગણીસમી સદીના પ્રથમ બે દાયકામાં વળી ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપની પ્રવેશી. એ સમયગાળાની કોઈ સંધિના હિસાબે બાગેશ્વર દાનપુર પરગણાનો એક ભાગ રહ્યું. આ સઘળી પરગણા અને પ્રદેશની વહીવટી આંટીઘૂંટી ૧૯૮૫ સુધી ચાલી અને પછી જઈને દાનપુર પરગણાનો પર્વતોથી ઘેરાયેલો આ સુંદર વિસ્તાર અલગથી બાગેશ્વર જિલ્લા તરીકે ઘોષિત કરાયો.

માત્ર ૩૦૬૮ ફિટની ઊંચાઈ પર સ્થિત આ બાગેશ્વર સરયૂ અને ગોમતી નદીના સંગમ સ્થાન પર સ્થિત છે. તે પૂર્વ-પશ્ચિમે અનુક્રમે ભીલેશ્વર અને નીલેશ્વર પર્વતોથી ઘેરાયેલું છે. તેની ઉત્તરે સૂરજકુંડ પર્વતો છે અને દક્ષિણે અગ્નિકુંડ પર્વતો છે. બાગેશ્વરની આવી ભૌગોલિક સ્થિતિ એવું કહે છે કે બાગેશ્વર તો નદીના કાંઠે અને પર્વતો-ટેકરીઓના ખોળે વસેલું ગામ છે.

Denne historien er fra April 29, 2023-utgaven av ABHIYAAN.

Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.

Denne historien er fra April 29, 2023-utgaven av ABHIYAAN.

Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.

FLERE HISTORIER FRA ABHIYAANSe alt
સંપાદકીય
ABHIYAAN

સંપાદકીય

સ્વાગતમ્ અનલ નામ સંવત્સર

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 02/11/2024
પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું!
ABHIYAAN

પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું!

અહીં જે વિશ્વાસની વાત કરી છે તે માનવી જીવનમાં શ્રદ્ધાનો જે એક ગોખલો શોધે છે તેની છે. દરેક માણસને પોતાના જીવનમાં આવું પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું જોઈતું હોય છે.

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 02/11/2024
પંચામૃત
ABHIYAAN

પંચામૃત

કેટલાક શ્રદ્ધા ફેલાવે છે, કેટલાક અશ્રદ્ધા!

time-read
2 mins  |
Abhiyaan Magazine 02/11/2024
મોબાઇલ - ઇ-મેઇલ પછી હવે સપનામાં સફળ થઈ સંદેશા મોકલવાની શોધ
ABHIYAAN

મોબાઇલ - ઇ-મેઇલ પછી હવે સપનામાં સફળ થઈ સંદેશા મોકલવાની શોધ

દુનિયાની જુદી-જુદી સભ્યતાઓમાં વ્યક્તિને આવતાં સપનાંને લઈને જુદાં-જુદાં અર્થઘટનો કરનારાં શાસ્ત્રો ઉપલબ્ધ છે.

time-read
1 min  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024
હેન્ડ વોશ વાપરવું જોઈએ કે હેન્ડ સેનિટાઇઝર?
ABHIYAAN

હેન્ડ વોશ વાપરવું જોઈએ કે હેન્ડ સેનિટાઇઝર?

કોવિડ મહામારી દરમિયાન લોકોને હેન્ડ સેનિટાઇઝર વિશે ખ્યાલ આવ્યો.

time-read
1 min  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024
વિઝા વિમર્શ,
ABHIYAAN

વિઝા વિમર્શ,

ઇમરજન્સી એપોઇન્ટમેન્ટ

time-read
3 mins  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024
બિંજ-થિંગ
ABHIYAAN

બિંજ-થિંગ

કામ, જો જો ક્યાંક કરી ન નાખે ‘કામ’ તમામ

time-read
6 mins  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024
મિથુન દાની ‘ગરીબો કા અમિતાભ’થી ‘એ' કેટેગરીના હીરો સુધીની સફર
ABHIYAAN

મિથુન દાની ‘ગરીબો કા અમિતાભ’થી ‘એ' કેટેગરીના હીરો સુધીની સફર

ફિલ્મ ક્ષેત્રે ઉત્કૃષ્ટ પ્રદાન બદલ દાદા સાહેબ ફાળકે ઍવૉર્ડ માટે મિથુન ચક્રવર્તીનું નામ જાહેર થયા બાદ તેમણે કહ્યું હતું, ‘હું કોલકાતાની નાની ગલીઓમાંથી આવ્યો છું. મેં ખૂબ જ સંઘર્ષ કર્યો છે. મેં કરેલી અસાધારણ શરૂઆતને હું ક્યારે નહીં ભૂલી શકું. હું મારી જાતને પૂછું છું, શું આ સાચું છે? હું મારી ભાવનાને શબ્દમાં વ્યક્ત નહીં કરી શકું.’ *** રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર મળ્યા બાદ જ્યારે પત્રકાર ઇન્ટરવ્યૂ લેવા માટે આવ્યા ત્યારે મિથુન ચક્રવર્તી ભૂખના કારણે બોલી શકતા નહોતા. તેમણે પત્રકારને કહ્યું કે, પહેલાં તું જમાડ, પછી જ હું ઇન્ટરવ્યૂ આપીશ!

time-read
3 mins  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024
પ્રવાસન રક્ષા ભટ્ટ
ABHIYAAN

પ્રવાસન રક્ષા ભટ્ટ

રાજી નીશીનીવા પાર્ક, ઉત્તરાખંડ

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024
ગાંધીજીની ખાદી જનસામાન્યની પહોંચથી દૂર
ABHIYAAN

ગાંધીજીની ખાદી જનસામાન્યની પહોંચથી દૂર

ગાંધીજીની ખાદી આજે માત્ર વારે-તહેવારે, સરકારી કાર્યક્રમોમાં કે ખૂબ પૈસાપાત્ર વ્યક્તિઓ પાસે જ દેખાય છે. ખૂબ મોંઘી ખાદી ખરીદવાનું સામાન્ય લોકોનું ગજું રહ્યું નથી. ખાદી મોંઘી થઈ એ માટે સરકારી અધિકારીઓની અવ્યવહારુ નીતિ જવાબદાર છે. આજે ખાદીના વણાટ સહિતનાં કામો માટે નવી પેઢી આવવા તૈયાર નથી. ઓછું વળતર અને વધુ મહેનતના કારણે કારીગરો ખાદીથી દૂર થઈ રહ્યા છે.

time-read
5 mins  |
Abhiyaan Magazine 26/10/2024