મહાન વિજ્ઞાનકથા લેખક આર્થર સી. ક્લાર્કની ચારેક વાર્તાઓના કૉન્સેપ્ટ અને પ્લોટના સંમિશ્રણ પરથી, એવા જ મહાન ફિલ્મસર્જક સ્ટેનલી ક્યૂબ્રિકે ‘૨૦૦૧: ઍ સ્પેસ ઑડિસી' ફિલ્મ બનાવેલી. એમાં શરૂઆતનાં દશ્યોમાં, મનુષ્યો તરીકે હજુ સંપૂર્ણ ઉત્ક્રાંતિ પામ્યા પહેલાંના વાનરોનો સમુદાય એક દિવસ કંઈક અજુગતું જુએ છે. રહસ્યમય રીતે કાળા રંગનો ‘મૉનોલિથ' યાને લંબચોરસ સ્તંભ જેવો પથ્થર ક્યાંકથી પ્રગટ થયો છે. કોઈ અન્ય જ વિશ્વની વસ્તુ જેવા એ ચોસલાથી અંજાઈ ગયેલા વાનરો એની આસપાસ એકઠા થઈ એને જિજ્ઞાસાથી તપાસે છે. મૉનોલિથની અસર એ થાય છે કે વાનરો ઝડપથી ઉત્ક્રાંતિનું આગળનું પગથિયું ચડીને, હાડકાંને હથિયાર તરીકે વાપરવાનું જ્ઞાન મેળવી લે છે.
મહાન ફિલ્મસર્જક સ્લૅનલી ક્યૂબ્રિક
આ મૉનોલિથનો અર્થ શું થાય એના વિશે ૧૯૬૮માં ફિલ્મ રિલીઝ થઈ ત્યારથી લઈ આજ સુધી કેટલીયે ચર્ચાઓ ચાલી છે. એમાંનો એક મત એવું કહેતો હતો કે, સિનેમા મૉનોલિથ હૉલની સ્ક્રીનનું પ્રતીક છે, પણ સ્માર્ટફોનનું આગમન થયા બાદ, એ વિશ્વના મહત્તમ લોકોના હાથમાં પહોંચ્યા બાદ, નવો મત એવો બંધાયો કે મૉનોલિથ ખરેખર તો સ્માર્ટફોનના પ્રતીક તરીકે વધુ બંધ બેસે છે. કેમ કે, ‘૨૦૦૧: ઍ સ્પેસ ઑડિસી’માં જે રીતે મૉનોલિથ વાનરોની ઉત્ક્રાંતિને ધક્કો મારે છે, એ જ રીતે સ્માર્ટફોને પણ ટૅક્નોલૉજીના ક્ષેત્રમાં મનુષ્યોને ધક્કો મારીને થોડાં જ વર્ષોમાં ઘણા આગળ પહોંચાડી દીધા છે. આ થિયરી બંધબેસતી લાગવાનું એક કારણ મૉનોલિથ અને સ્માર્ટફોનના દેખાવમાં રહેલી સમાનતા છે. એકદમ કાળા રંગનો મૉનોલિથ અને કાળી સ્ક્રીન ધરાવતા આજના ઘણા સ્માર્ટફોનમાં ડિઝાઇનની દૃષ્ટિએ ખાસ કશું અંતર દેખાતું નથી. ઉપરાંત, મૉનોલિથની અસર તળે વાનરો જે રીતે હાડકાંનું હથિયાર વાપરી હિંસા આચરે છે, એ જ રીતે સ્માર્ટફોન પણ એના ઘણા ફાયદાઓ હોવા છતાં, અનેક નકારાત્મક પ્રવૃત્તિઓનું પ્રેરક કે જનક સાબિત થયા છે.
Denne historien er fra Abhiyaan Magazine 29/06/2024-utgaven av ABHIYAAN.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent ? Logg på
Denne historien er fra Abhiyaan Magazine 29/06/2024-utgaven av ABHIYAAN.
Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.
Allerede abonnent? Logg på
વિઝા વિમર્શ, ડો.સુધીર શાહ
યુએસએ વિઝા વિન્ડો (૪)
હરીશ રઘુવંશી ‘તુમ કો ના ભૂલ પાયેંગે’
ફિલ્મોના દરેક વિષયો પર ઝીણવટપૂર્વક સંશોધન કરી અત્યંત વિશ્વસનીય અને કડાકૂટવાળું કામ કરનાર હરીશ રઘુવંશી પાસે જે માહિતી હતી, એવી માહિતી નેશનલ આર્ચિવ ઑફ ઇન્ડિયા પાસે પણ નથી.
ફેમિલી ઝોન નવી ક્ષિતિજ,
આહારવિજ્ઞાન સાથે જોડાયેલું પ્રોફેશન - ડાયેટિશિયન
નાયકોના નાયક એવા વિનાયક ભારતીય સમાજવ્યવસ્થાનું પ્રાચીન પ્રતીક છે
ગણેશજીની જે દેહાકૃતિ છે, એમનું જે ડિવાઇનફોર્મ છે, એ આપણા લોકસમુદાયને એટલું હૃદયસ્થ છે કે ગણેશજીના સ્વરૂપને લઈને જેટલી કલાત્મકતા થાય છે, એટલી કલાત્મકતા કદાચ બીજી કોઈ ભારતીય આકૃતિને લઈને નથી થતી.
ચાલો, ફરી શેરીઓમાં રમીએ
આજે બાળકો મોબાઇલમાં ગૂંથાયેલાં જોવા મળે છે. મોબાઇલ ગેમ પાછળ બાળકો, કિશોરો પોતાનો સમય વ્યતીત કરીને આરોગ્યને પણ હાનિ પહોંચાડે છે. મોબાઇલ અને ટીવીના યુગની પહેલાંનાં બાળકો મેદાની રમતો ખૂબ રમતાં, અત્યારે જાણે દેશી શેરી રમતો તદ્દન ભુલાઈ ગઈ છે. જે રમતોથી શારીરિકની સાથે-સાથે માનસિક શક્તિનો પણ વિકાસ થતો હતો, તેને પુનર્જીવિત કરવાની જરૂર છે.
આ મેઘરાજાની મહેર કે કહેર?
સામાન્ય રીતે શ્રાવણ માસમાં સરવરિયો વરસાદ થતો હોય છે, એમાં પણ જો મઘા નક્ષત્ર હોય તો વરસાદના એંધાણ નહીં બરાબર હોય છે. કુદરતની આ ચાલ ચાલુ સિઝનમાં બદલાઈ ગઈ છે. સમગ્ર ગુજરાતમાં સાર્વત્રિક મેઘ મહેર નહીં, પરંતુ કહેર વરસી રહ્યો છે.
પ્રવાસન.
મોતી ડુંગરી ગણેશ મંદિર : જયપુર
સબૉટેજ : આતંકનું આસુરી અત્ર
*સબૉટેજ યાને અસંતુષ્ટો અથવા શત્રુઓ દ્વારા જાણીજોઈને કરાતી વિધ્વંસ કે ભાંગફોડની પ્રવૃત્તિ. *૧૮૯૪ની ઘટના, ૧૯૦૭ની નવલકથા ધ સિક્રેટ એજન્ટ’ અને ૧૯૩૬ની આલ્ફ્રેડ હિચકોકની ફિલ્મ ‘સબૉટેજ’. * સિસ્ટમ, સમાજ કે દેશની સુરક્ષાને સબૉટેજ કરવાનાં કાવતરાંઓ નવા સ્વરૂપના આતંકવાદ તરીકે સામે આવ્યા છે.
ડિમાન્ડ, કમ્પ્લેન, પ્રાર્થના
*માનવી પોતાના આગવા ડેટા-સ્ટોર, સ્મૃતિ પર આધાર રાખે છે. સ્મૃતિમાં જે આવ્યું હોય તે પોતાના પરસેપ્શનના ફિલ્ટરમાંથી આવ્યું હોય. *ભગવાન પર ભરોસો છે, એવું ક્યારે કહેવાય? જ્યારે કોઈ ડિમાન્ડ ના હોય, કોઈ કમ્પ્લેન ના હોય. * આપણે ગૅરંટી આપીએ છીએ કે આપણી ડિમાન્ડ કે પ્રાર્થના ફળશે, પૂર્ણ થશે, પછી આપણે કોઈ કમ્પ્લેન નહીં કરીએ?
એનાલિસિસ.
શું બળાત્કારની સમસ્યાનો ભારતમાં કોઈ જ ઉકેલ નથી?