હૃદય હચમચાવતી આવી કેટકેટલી કરુણાંતિકા

માનવીની બેદરકારી, લોભ, ભ્રષ્ટાચાર કે પછી અણઆવડતને કારણે સર્જાતી આપત્તિમાં દર વર્ષે સેંકડો લોકો જાન ગુમાવે છે. આવી ઘટના ઘટે ત્યારે સત્તાવાળા સામે સામાન્ય લોકોનો રોષ ભભૂકી ઊઠે છે. એ રોષ ઠંડો પાડવા માટે મૃતક-ઈજાગ્રસ્ત માટે નાણાકીય વળતરની જાહેરાત થાય છે, ઘટનાની તલસ્પર્શી તપાસ કરવા માટે કમિશન નિમાય છે, પણ થોડા દિવસમાં બધું ભુલાઈ જાય છે. જરૂર છે શિસ્ત અને ફરજનિષ્ઠાની.

- સમીર પાલેજા (મુંબઈ)

મોરબીના ઝૂલતા પુલની ટ્રેજેડી હોય કે તાજેતરમાં હેલોવિન ફેસ્ટિવલની ધક્કામક્કીમાં દક્ષિણ કોરિયામાં થયેલાં ૧૫૦ લોકોનાં મોતની ગમખ્વાર ઘટના, આવી માનવસર્જિત હોનારત મોટે ભાગે આગ, ધક્કામુક્કી, અકસ્માત, કશુંક તૂટી પડવું કે પાણીમાં ડૂબી જવા સંબંધી હોય છે, જેમ કે..

૧૯૫૪માં અલાહાબાદના કુંભમેળા વખતે તંત્રની બેદરકારીને લીધે એવી ધક્કામુક્કી સર્જાઈ કે ૮૨૦ લોકોના જીવ ગયા. ૨૦૧૩ના કુંભમેળા વખતે પણ અલાહાબાદ સ્ટેશન પરની ગિરદીમાં ૩૬ યાત્રાળુ ગૂંગળાઈ મર્યા હતા. એ જ રીતે ૨૦૦૫માં મહારાષ્ટ્રના વાઈ શહેરના એક મંદિરમાં થયેલી નાસભાગમાં તો ૩૫૦ ભાવિકોએ જાન ગુમાવેલા.

૨૦૧૩માં મધ્ય પ્રદેશના રત્નગર્ભ મંદિરમાં દર્શનાર્થીઓના જંગી ધસારામાં ૧૧૫ ભક્તો દબાઈ મૂઆ હતા. ૨૦૦૮માં જોધપુરના ચામુંડા મંદિરની તોતિંગ ભીડમાં ૧૨૦ ભક્તોના જીવ ગયા હતા. ૨૦૦૬માં નૈનાદેવી મંદિર (હિમાચલ પ્રદેશ) તથા ૨૦૧૧માં શબરી માલા (કેરળ)માં ભીડ બેકાબૂ બની, એમાં અનુક્રમે ૧૫૦ અને ૧૦૬ લોકોનાં મોત થયાં હતાં.

૨૦૧૪માં દાઉદી વહોરા સંપ્રદાયના વડા સૈયદના સાહેબના મુંબઈસ્થિત નિવાસસ્થાને ધક્કામુક્કી થતાં ૧૮ અનુયાયીએ જાન ગુમાવેલા.

મક્કામાં ઘણી વાર નાસભાગ હજયાત્રીઓનાં મોતનું કારણ બની છે તો શિવાકાશીમાં ફટાકડા ફૅક્ટરીઓની આગ પણ લોકોના જીવ લેતી રહી છે.

મુસ્લિમોના સૌથી પવિત્ર સ્થળ મક્કાની ટનલમાં ૧૯૯૦માં થયેલી નાસભાગે ૧૪૨૬ હજયાત્રીના જાન લીધેલા. એ જ રીતે ૨૦૦૫માં શયતાનને પથ્થર મારવાના વિધિસ્થળે ધક્કામુક્કી થઈ, એમાં ૨૫૧ હાજીઓ જન્નતનશીન થયા હતા. ૨૦૦૬માં એ જ સ્થળે ૬૨ મુસ્લિમો ધસારામાં ગૂંગળાઈ ગયા હતા. ૨૦૧૫ની હજયાત્રા દરમિયાન પણ આવી ટ્રેજેડીમાં ૭૧૭ યાત્રી માર્યા ગયા હતા.