આ ઘા સોયથી ટળ્યો તો ખરો, પણ...
Chitralekha Gujarati|August 05, 2024
જગપ્રસિદ્ધ સૉફ્ટવેર કંપની ‘માઈક્રોસૉફ્ટ'ની સિસ્ટમમાં એક નાનીસરખી બેદરકારી થઈ અને વિશ્વનાં લાખ્ખો કમ્પ્યુટર થોડા સમય માટે નકામાં બની ગયાં. ‘આઈટી મેલ્ટડાઉન’ કે ‘ડિજિટલ પેન્ડેમિક’ તરીકે ઓળખાયેલી આ સમસ્યાથી ઍરપોર્ટથી લઈને બૅન્ક, સ્ટૉક એક્સચેન્જ, સુપર માર્કેટ, ટીવી નેટવર્ક સહિત અનેક વ્યાપારી પેઢીનાં કામકાજ સ્થગિત થયાં. આ ઘાત સોયની જેમ ટળી ગઈ, પણ ભવિષ્યમાં ટેક વર્લ્ડ શૂળીનો ઘા ભોગવવો પડે એવી ધ્રુજારીભરી શક્યતા હવે ભલભલી કૉર્પોરેશન્સ અને સરકારો સુદ્ધાંને સુખેથી સૂવા નહીં દે.
સમીર પાલેજા (મુંબઈ)
આ ઘા સોયથી ટળ્યો તો ખરો, પણ...

૧૯૯૯ના ડિસેમ્બર મહિનામાં ટેક્નોલૉજીની દુનિયામાં કેવો ભય વ્યાપેલો હતો એનો નવી પેઢીના વાચકોને ખયાલ નહીં હોય. એ વખતે એવું કહેવાતું હતું કે કૅલેન્ડરમાં ૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૦૦ની તારીખ અપડેટ થતાંની સાથે જ દુનિયાભરનાં કમ્પ્યુટરો અને નેટવર્ક સિસ્ટમ ખોરવાઈ જશે, કારણ કે કમ્પ્યુટરના આવિષ્કારથી જ એના જન્માક્ષર (ઈનબિલ્ટ કૅલેન્ડર)માં વર્ષ લખવાનાં માત્ર બે જ ખાનાં રખાયાં હતાં, ચાર નહીં, આથી કમ્પ્યુટર ૨૦૦૦ની સાલને ૦૦ ગણી બેસશે એટલે ડિજિટલ દુનિયાના બધા હિસાબકિસાબ ને કારભાર ઠપ. આ સમસ્યાને વાયદ્ગકે (ધ યર ટુ થાઉઝન્ડ) એવું સાંકેતિક નામ આપવામાં આવેલું. એને સોલ્વ કરવા માટે અબજો ડૉલર ખર્ચવા પડ્યા હતા.

વાયટુકેને યાદ કરવાનું કારણ એ કે ગયા અઠવાડિયે ટેક વર્લ્ડમાં અણધારી ઘટના એવી ઘટી કે દુનિયાભરમાં આશરે ૮૫ લાખ કમ્પ્યુટર્સ શરૂ થયાં જ નહીં. કમ્પ્યુટર્સ ઑન કરતાં એમાં માઈક્રોસૉફ્ટની ઑપરેટિંગ સિસ્ટમ બૂટ (કાર્યરત) જ ન થઈ. ટેક્નિકલ ભાષામાં બ્લુ સ્ક્રીન ઑફ ડેથ (બીએસઓડી) તરીકે પડદો ભૂરા રંગે સ્થગિત થઈ ગયો. પછી તો એવી અંધાધૂંધી સર્જાઈ કે વિશ્વભરમાં ઘણી ઍરલાઈન કંપનીઓની સિસ્ટમ મૂંગી થઈ ગઈ. ૪૦૦૦ જેટલી ફ્લાઈટ કૅન્સલ કરવી પડી, ૨૧,૦૦૦થી વધુ ઉડાન વિલંબિત થઈ. ભારતમાં મુંબઈ અને દિલ્હી ઍરપોર્ટ પર ઈન્ડિગો, આકાસા અને સ્પાઈસ જેટ જેવી ઍરલાઈન્સનાં કમ્પ્યુટરો હડતાળ પર ઊતરી જતાં (એટલે કે બગડી જતાં) એમના કર્મચારીઓએ ઉતારુઓને હાથેથી લખેલા બોર્ડિંગ પાસ આપવા પડ્યા.

ઍરપોર્ટ ઉપરાંત ઘણી બૅન્ક, સ્ટૉક એક્સચેન્જ, સુપર માર્કેટ, ટીવી નેટવર્ક બધું ડાઉન થઈ ગયેલું. અમેરિકાની સ્કાય ન્યૂઝ ચૅનલે સવારના પ્રસારણમાં એના જીવનમાં કદાચ પહેલી વાર ચુકાવટ કે લિયે ખેદ હૈ... એવું અંગ્રેજીમાં લખવું પડ્યું. લંડન સ્ટૉક એક્સચેન્જ વિલંબથી શરૂ થયું અને બપોર સુધીમાં તો એનો એફટીએસઈ ૧૦૦ ઈન્ડેક્સ ફ્રીઝ થઈ ગયો.

આ ગફલત એટલા માટે થઈ કે માઈક્રોસૉફ્ટની ૩૬૫ ઍપ અને બીજી સેવાઓને સિક્યોરિટી પૂરી પાડતી કંપની ક્રાઉડસ્ટ્રાઈક ક્ષતિગ્રસ્ત અપડેટ રિલીઝ કરી દીધો હતો. ક્રાઉડસ્ટ્રાઈના સૉફ્ટવેરની જટિલતા એવી છે કે ઘણાનાં કમ્પ્યુટર થોડા કલાકમાં ફિક્સ થઈ ગયાં, પણ કેટલાંક કમ્પ્યુટર સપ્તાહો સુધી ચાલુ નહીં થાય. વિદેશમાં તો ક્રાઉડસ્ટ્રાઈક્ની વૅન ઠેર ઠેર ફરીને મૅન્યુઅલી આ પ્રોબ્લેમ ફિક્સ કરતી હતી.

Denne historien er fra August 05, 2024-utgaven av Chitralekha Gujarati.

Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.

Denne historien er fra August 05, 2024-utgaven av Chitralekha Gujarati.

Start din 7-dagers gratis prøveperiode på Magzter GOLD for å få tilgang til tusenvis av utvalgte premiumhistorier og 9000+ magasiner og aviser.

FLERE HISTORIER FRA CHITRALEKHA GUJARATISe alt
નવ વર્ષ મેં કંઈ દીકરીનાં લગ્નની ઉંમર છે?
Chitralekha Gujarati

નવ વર્ષ મેં કંઈ દીકરીનાં લગ્નની ઉંમર છે?

છોકરી શારીરિક અને માનસિક રીતે પરિપક્વ ન થાય ત્યાં સુધી કોઈ પણ સંબંધમાં ‘સલામત અંતર’ રાખવું હિતાવહ છે.

time-read
3 mins  |
September 09, 2024
સામતા પર કેમ મેળવશો અંકુશ
Chitralekha Gujarati

સામતા પર કેમ મેળવશો અંકુશ

તમને કે બીજાને નુકસાન પહોંચાડી શકે એવું વર્તન બદલવા આટલું કરો.

time-read
3 mins  |
September 09, 2024
ચોમાસું છે ત્યાં સુધી મકાઈ ખાઈ લો..
Chitralekha Gujarati

ચોમાસું છે ત્યાં સુધી મકાઈ ખાઈ લો..

આમ તો હવે લગભગ બારે મહિના કૉર્ન મળે છે, પરંતુ વરસાદમાં મસાલેદાર ડૂંડાંની મજા કંઈક વિશેષ છે.

time-read
2 mins  |
September 09, 2024
પ્રકૃતિ વચાળે તાજગીનો શ્વાસ લેવા નીકળો છો ને?
Chitralekha Gujarati

પ્રકૃતિ વચાળે તાજગીનો શ્વાસ લેવા નીકળો છો ને?

મેઘરાજાએ હેત વરસાવ્યા બાદ સૌરાષ્ટ્ર-ગુજરાતના ગ્રામ્યવિસ્તારમાં પ્રકૃતિ સોળે કળાએ ખીલી ઊઠી છે. ધરતીએ લીલીછમ ચાદર ઓઢી હોય એવું દૃશ્ય હરકોઈનું મન મોહી લે છે ત્યારે કૉન્ક્રીટનાં જંગલોથી દૂર જઈને પ્રકૃતિના ખોળે રમવા વધુ ને વધુ લોકો બહાર નીકળી રહ્યા છે.

time-read
4 mins  |
September 09, 2024
જુવાન દીકરીને જોખમ સમયે મદદ કરે એવી કોઈ ઍપ ખરી?
Chitralekha Gujarati

જુવાન દીકરીને જોખમ સમયે મદદ કરે એવી કોઈ ઍપ ખરી?

ઘરનાં મહિલા સદસ્યોના ફોનમાં આમાંથી કોઈ એક ઍપ અને આ બન્ને હેલ્પલાઈન નંબર છે કે નહીં એ આજે જ ચેક કરજો...

time-read
3 mins  |
September 09, 2024
હવે પડશે દ્વારકાનો વટ...
Chitralekha Gujarati

હવે પડશે દ્વારકાનો વટ...

પ્રાચીન મંદિરોમાં યાત્રાળુઓને વધુ મોકળાશ, વધુ સુવિધા, વધુ આરામ મળી રહે એ હેતુથી કાશી, મહાકાલ અને અયોધ્યાના કોરિડોર બન્યા છે. એ જ ધોરણે ગુજરાત સરકારે દ્વારકા અને બેટ દ્વારકાની કાયાપલટ કરવાનું આયોજન કર્યું છે. આગામી સમયમાં દ્વારકાધીશની નગરી કદાચ આપણે ઓળખી ન શકીએ એવી બની જાય.

time-read
3 mins  |
September 09, 2024
તીર્થરક્ષા માટે જંગ છેડ્યો એક સાધુ... અને એક સંસારી સ્ત્રીએ
Chitralekha Gujarati

તીર્થરક્ષા માટે જંગ છેડ્યો એક સાધુ... અને એક સંસારી સ્ત્રીએ

પર્યટનસ્થળ તરીકે વિકસાવવાની સાથે આવતી કેટલીક અનીતિથી જૈનોના યાત્રાધામ સમ્મેત શિખરજીને બચાવવાને લગતો કેસ આખરે વીસ વર્ષે સુપ્રીમ કોર્ટમાં ખૂલ્યો છે ત્યારે જોઈએ, આ સંકટ નિવારવા અદાલતની બહાર શું ચાલી રહ્યું છે.

time-read
4 mins  |
September 09, 2024
ભોજનનો બગાડ અટકાવી ભૂખ્યાને ભોજન આપીએ...
Chitralekha Gujarati

ભોજનનો બગાડ અટકાવી ભૂખ્યાને ભોજન આપીએ...

ઘરે કે હોટેલમાં, કોઈ પાર્ટીમાં કે લગ્નસમારંભમાં આપણે કેટલું અન્ન વેડફીએ છીએ એનો કોઈ અંદાજ જ આપણને નથી. કમોસમી વરસાદને કારણે ખેતરમાં પલળીને બગડી જતાં કે ગોદામોમાં સરખી સાચવણને અભાવે સડી જતાં અનાજના જથ્થાના પ્રમાણ વિશે પણ આપણે અજાણ છીએ. આપણે સુધરવાનું નામ ક્યારે લેશું?

time-read
4 mins  |
September 09, 2024
હરિશંકર પરસાઈની વ્યંગની વાંસળી
Chitralekha Gujarati

હરિશંકર પરસાઈની વ્યંગની વાંસળી

ગુજરાતી વાચકોએ હિંદી ભાષાના આ અનન્ય સર્જકનો પરિચય કેળવવા જેવો છે. એમણે ભારતીય સમાજની અને રાજનીતિની એવી સૂક્ષ્મતાઓને ઉજાગર કરી હતી, જે ભાષાની સીમા તોડીને હરેક ભારતીયનાં દિલને સ્પર્શતી હતી. આઝાદી પહેલાંના ભારતને સમજવા માટે પ્રેમચંદને અને આઝાદી પછીની પરિસ્થિતિને સમજવા માટે હરિશંકર પરસાઈને વાંચવા જરૂરી છે.

time-read
5 mins  |
September 09, 2024
સ્ટેજ નું કૅન્સર? ડરવાની નહીં, યોગ્ય સમયે નિષ્ણાત ડોક્ટરો પાસે સારવારની જરૂર છે...
Chitralekha Gujarati

સ્ટેજ નું કૅન્સર? ડરવાની નહીં, યોગ્ય સમયે નિષ્ણાત ડોક્ટરો પાસે સારવારની જરૂર છે...

HIPEC મશીન દ્વારા કીમોથેરેપી સોલ્યુસનથી સારવાર

time-read
3 mins  |
September 09, 2024