ડો. બાબાસાહેબ આંબેડકરનું હૃદય દેશભક્તિથી છલોછલ હતું. ફરી આ દેશ ગુલામ ન થાય એની એમને ચિંતા હતી. આપણે માત્ર ૧૫૦ વર્ષ જ ગુલામ રહ્યા એવી પંડિત નહેરુની માન્યતા ડૉ. બાબાસાહેબને સ્વીકાર્ય નહોતી. બાબાસાહેબ માનતા હતા કે સાતમી સદીમાં મોહમ્મદ બિન કાસીમે ભારત પર પહેલું આક્રમણ કર્યું ત્યારથી આ દેશ ગુલામી તરફ ધકેલાયો. બાબાસાહેબે બંધારણસભામાં આપેલું પ્રવચન દેશભક્તિની પરાકાષ્ઠા જેવું છે. બંધારણસમિતિ સમક્ષ એમણે પોતાનું અભ્યાસપૂર્ણ વક્તવ્ય આપતાં ૨૫ નવેમ્બર, ૧૯૪૭ના રોજ કહ્યું, ‘મારું મન આપણા દેશના ભાવિથી એટલું બધું ભરેલું છે કે આના પર કેટલાક વિચારો આ પ્રસંગે વ્યક્ત કરવા માંગું છું. ૨૬મી જાન્યુઆરી, ૧૯૫૦ના રોજ ભારત સ્વતંત્ર દેશ હશે. એની સ્વતંત્રતાને શું થશે? શું તે પોતાની સ્વતંત્રતા જાળવી રાખશે કે ફરી ગુમાવશે? મારા મનમાં આવતો આ પ્રથમ વિચાર છે. ભારત કદી સ્વતંત્ર દેશ હતો નહીં એવું નથી. મુદ્દો એ છે કે એણે એકવાર પોતાની સ્વતંત્રતા ગુમાવી છે. શું તે બીજીવાર ગુમાવશે? આ જ વિચાર મને ભવિષ્ય માટે અત્યંત ચિંતાતુર બનાવે છે. ભારતે પહેલાં એકવાર પોતાની સ્વતંત્રતા ગુમાવી છે. એટલું જ નહીં, પરંતુ એના પોતાનાં કેટલાંક લોકોની ગદ્દારી અને વિશ્વાસઘાતને લીધે એણે સ્વતંત્રતા ગુમાવી એ હકીકત મને ખૂબ અસ્વસ્થ બનાવે છે. મોહમ્મદ બિન કાસીમે સિંધ પર ચઢાઈ કરી ત્યારે રાજા દાહિરના લશ્કરી સેનાપતિઓએ મોહમ્મદ બિન કાસીમના એજન્ટો પાસેથી લાંચ લીધી અને રાજાના પક્ષે લડવાની ના પાડી. ભારત પર ચઢાઈ કરવા અને પૃથ્વીરાજ સામે લડવા જયચંદે મહંમદ ઘોરીને આમંત્રણ આપ્યું હતું અને એને મદદ કરવા વચન આપ્યું હતું. જ્યારે શિવાજી હિન્દુઓની મુક્તિ માટે લડતા હતા ત્યારે બીજા મરાઠા સરદારો અને રજપૂત રાજાઓ મોગલ શહેનશાહને પક્ષે લડાઈ લડતા હતા. બ્રિટિશરો શીખ શાસકોનો નાશ કરવા પ્રયાસ કરતા હતા ત્યારે એમનો મુખ્ય સેનાપતિ ગુલાબસિંહ શાંત બેસી રહ્યો અને આ લોકોએ રાજ્યને બચાવવા મદદ ન કરી. ૧૮૫૭માં જ્યારે ભારતના મોટા ભાગના વિસ્તારોએ બ્રિટિશરો સામે સ્વતંત્રતા માટે યુદ્ધ જાહેર કર્યું, ત્યારે શીખોએ શાંત પ્રેક્ષકોની જેમ ઊભા રહી તમાશો જોયો.'
This story is from the April 22, 2023 edition of ABHIYAAN.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the April 22, 2023 edition of ABHIYAAN.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
પ્રવાસન
ઓરિસ્સાનું કાશ્મીર: દરિંગબાડી
ચર્નિંગ ઘાટ
નવા વર્ષમાં તંદુરસ્ત થવા શું કરશો?
રાજકાજ
ટ્રમ્પનો વિજય: આંતરરાષ્ટ્રીય સમીકરણોમાં કેવી અસર થશે?
ઉત્સવો આપણને કંઈક કહી ગયા...
કળી કળીના રોમ ચમકતા, અજવાળાં કોઈ ઝીલો જી પાન પાનમાં ગાન છલકતાં, અજવાળાં કોઈ ઝીલો જી - લતા હિરાણી
સંપાદકીય
સ્વાગતમ્ અનલ નામ સંવત્સર
પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું!
અહીં જે વિશ્વાસની વાત કરી છે તે માનવી જીવનમાં શ્રદ્ધાનો જે એક ગોખલો શોધે છે તેની છે. દરેક માણસને પોતાના જીવનમાં આવું પરમ શ્રદ્ધાનું એક સરનામું જોઈતું હોય છે.
પંચામૃત
કેટલાક શ્રદ્ધા ફેલાવે છે, કેટલાક અશ્રદ્ધા!
મોબાઇલ - ઇ-મેઇલ પછી હવે સપનામાં સફળ થઈ સંદેશા મોકલવાની શોધ
દુનિયાની જુદી-જુદી સભ્યતાઓમાં વ્યક્તિને આવતાં સપનાંને લઈને જુદાં-જુદાં અર્થઘટનો કરનારાં શાસ્ત્રો ઉપલબ્ધ છે.
હેન્ડ વોશ વાપરવું જોઈએ કે હેન્ડ સેનિટાઇઝર?
કોવિડ મહામારી દરમિયાન લોકોને હેન્ડ સેનિટાઇઝર વિશે ખ્યાલ આવ્યો.
વિઝા વિમર્શ,
ઇમરજન્સી એપોઇન્ટમેન્ટ