ઊટી, લવ ઇઝ ઇન ધ એર

તમિલ ભાષામાં બોલાતું ઉદગમંડલમ એટલે ઊટી સબટ્રોપિકલ હાઇલૅન્ડ છે. નીલગિરિ પર્વતમાળાના મંત્રમુગ્ધ કરતા પ્રદેશના ખોળે રહેલા ઊટીની ખરી મજા પર્વતમાળા વચ્ચે ફરતી ટ્રોય ટ્રેનની સફરની છે.

- રક્ષા ભટ્ટ

એક સમય હતો કે કોઈ નવદંપતીને હનીમૂન ડેસ્ટિનેશન બાબતે પૂછો તો જે ચાર-પાંચ નામ બોલાતાં એમાંનું એક ઊટી હતું. હવે તો ટ્રૅન્ડ બદલાયો છે અને બાલી, વિયેટનામ અને શ્રીલંકા જેવા વિદેશી ડેસ્ટિનેશન પર ન્યૂલી વેડ કપલ્સનો ક્રશ વધ્યો છે, પરંતુ તેમ છતાં ઊટી તરફનો રશ તો એવોને એવો જ અકબંધ છે.

‘ક્વીન ઑફ હિલ સ્ટેશન્સ' ગણાતું આ ઊટી તામિલનાડુ રાજ્યના નીલગિરિ જિલ્લાનું હિલ સ્ટેશન હોવા ઉપરાંત પશ્ચિમ ઘાટની નીલગિરિ પર્વતમાળામાં રહેલું એક નગર પણ છે. ઉટાકામન્ડની બદલે ‘ઊટી’ એવા નામે લોકજીભે રમતું આ ગિરિમથક કર્ણાટક અને તામિલનાડુની સરહદ પાસે આવેલું છે.

સત્તાવાર રીતે તામિલ ભાષા બોલતું આ ઉદગમંડલમ એટલે ઊટી સબટ્રોપિકલ હાઇલૅન્ડ છે, જ્યાં ઑક્ટોબરથી ફેબ્રુઆરી સુધી પાંચથી બાવીસ ડિગ્રીનું તાપમાન હોય છે અને માર્ચથી મે મહિનો પંદરથી ત્રીસ ડિગ્રીના ખુશનુમા વાતાવરણમાં પ્રવાસીઓને હૂંફ આપે છે.

૭૩૫૦ ફૂટની ઊંચાઈ પર આવું હિમાલયન ઉષ્ણતામાન ધરાવતું દક્ષિણ ભારતનું ઊટી નીલિંગિર ઘાટ રોડ અને નીલિંગર માઉન્ટેઇન રેલવેથી જોડાયેલું એવું હિલ સ્ટેશન છે જે નીલકુરીન્જી ફૂલોથી છવાયેલા ભૂરા પર્વતોની સમૃદ્ધિ લઈને શ્વસે છે અને અનેક નવદંપતીઓને પણ એકબીજાના શ્વાસમાં ગૂંથે છે.

દાયકાઓથી આવા રોમૅન્ટિક વિવિંગનું હનીમૂન ડેસ્ટિનેશન ગણાતું ઊટી જે પ્રદેશમાં આવ્યું છે તે નીલગિરિ રિજિયન મૂળ બડાગા, તોડા,ઈરુલા અને કુરુમ્બા જેવા વનવાસીઓની ભૂમિ હતી. સાતવાહન, ગંગ, કદંબ અને હોયશાલા જેવા વંશોનો સાક્ષી આ લીલોછમ પ્રદેશ અઢારમી સદીમાં ટીપુ સુલતાન દ્વારા તો કેપ્ચર થયેલો હતો જ, પરંતુ બ્રિટિશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીએ પણ અહીં રાજ કર્યું હતું.

રાજ-પાટની આવી ઐતિહાસિક ઘટનાઓમાં વણાયેલી નીલિંગિર પર્વતમાળાનો મંત્રમુગ્ધ કરતો પ્રદેશ અને તેના ખોળે રહેલા ઊટીની ખરી મજા નીલિંગર પર્વતમાળા વચ્ચે ફરતી મીટરગેજ ટૉય ટ્રેનની સફરની છે. ઊટીથી ઉદગમંડલમ રેલવે સ્ટેશન પહોંચી સવારે સાતથી બપોરે બાર અથવા બપોરે બેથી સાંજે સાડાપાંચમાંથી કોઈ એક સમય પસંદ કરી કુલ ૪૬ કિ.મી.નું લીલુંછમ અંતર એન્જોય કરવાની મજા છે. મેટ્ટુપાલયમથી નીકળી કુન્નુર, કેલર, વેલિંગ્ટન, લવડેલ અને ઉટાકામંડને ક્રોસ કરતાં કરતાં ઊંડી ખીણો, ઊભાં ચઢાણ, વનો-જંગલો અને ચાના બગીચાના ઢાળવાળા લીલાછમ ચોસલાઓ આપણી સામે ખૂલતા જાય અને એમાં વચ્ચે આવતાં જાય ૨૫૦ પુલ અને ૧૬ જેટલી ટનલ્સ.