‘આ સાંજ ગોઝારી હશે કોને ખબર? મચ્છુ હજુય ભૂખી હશે કોને ખબર? સલૂણી સંધ્યા કાળજું કંપાવી ગઈ, ઢળતી સાંજ છેલ્લી હશે કોને ખબર?’
મોરબી, મચ્છુ અને માતમ.. ૪૩ વર્ષ બાદ ફરી એક વાર જાણે એ કાળમુખો ઈતિહાસ દોહરાયો. રવિવાર અને છઠપૂજાનો દિવસ હતો. લોકો હજી તહેવારના મૂડમાં હતા. મોરબીમાં ઝૂલતો પુલ ફરવા જવા માટેનું એક જાણીતું સ્થળ હોવાથી સેંકડો લોકો બાળકોને લઈને પુલ પર પહોંચી ગયા, પણ એમને ક્યાં ખબર હતી કે આ ઝૂલતો પુલ એ જિંદગીની આખરી સફર બની જશે.
ફરી એક વાર મચ્છુનાં પાણીએ અનેક પરિવારોનો માળો વેરવિખેર કરી નાખ્યો. આંખના પલકારામાં અનેક જિંદગી મચ્છુનાં પાણીમાં હોમાઈ ગઈ. માત્ર ત્રણ સેકન્ડમાં પુલ તૂટવાની સાથે અનેક લોકો મચ્છુ નદીનાં ઊંડાં પાણીમાં પડ્યા. મંગળવાર, ૧ નવેમ્બરે આ લખાય છે ત્યાં સુધીમાં સત્તાવાર આંક મુજબ ૧૩૫ લોકો મોતને ભેટ્યા છે. ૩૦ ઑક્ટોબરની સાંજે ૬:૩૦ની આસપાસ બનેલી કરુણાંતિકાથી માત્ર મોરબી જ નહીં, આખું ગુજરાત શોકમાં ડૂબ્યું છે. વિધાનસભાની ચૂંટણીના એલાનની રાહ જોતું ગુજરાત મોરબીથી આવેલા માઠા સમાચારથી સ્તબ્ધ થઈ ગયું. કાળજું કંપાવી દેતી મોરબીની આ દુર્ઘટનાએ ૧૧ ઓગસ્ટ, ૧૯૭૯ની જળ હોનારતની યાદ તાજી કરી દીધી જ્યારે મચ્છુ ડેમ તૂટતાં સેંકડો લોકોનો ભોગ લેવાયો હતો.
રવિવારે સાંજે છઠપૂજા નિમિત્તે દેશમાં લાખો લોકો જળની સાક્ષીએ સૂરજની પૂજા કરી રહ્યા હતા ત્યારે મોરબીમાં ઝૂલતો પુલ તૂટતાં અનેક લોકો મચ્છુ નદીનાં પાણીમાં પડીને મૃત્યુ પામ્યા. મૃતકોમાં બાળકોની સંખ્યા વધુ હતી.
મોરબીની સિવિલ હૉસ્પિટલમાં લાશોના ઢગલાને ભીની આંખે નીરખતા વાલજીભાઈ નામના એક વૃદ્ધ કહે છે કે એ જળ હોનારતમાંથી બેઠા થયા હતા ત્યાં ૨૦૦૧નો ભયાનક ભૂકંપ આવ્યો અને મોરબી તહસનહસ થઈ ગયું. એ આઘાતની કળ વળતાં વર્ષો લાગ્યાં અને હવે રાહતનો દમ લીધો હતો ત્યાં ફરી મચ્છુનો પ્રકોપ ઊતર્યો અને હસતી- રમતી અનેક જિંદગી પળવારમાં રોળાઈ ગઈ. તળિયાં (ટાઈલ્સ) અને નળિયાં એ ઘર માટે અતિ જરૂરી એવી બે ચીજ બનાવતા મોરબીમાં અત્યારે અનેક ઘરમાં શોકનું વાતાવરણ છે.
- અને એટલે જ વાલજીભાઈ જેવી વેદના મોરબીમાં અનેક લોકોનાં મોઢે સાંભળવા મળી રહી છે.
શું બન્યું એ રવિવારની સાંજે?
This story is from the November 14, 2022 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the November 14, 2022 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
ઈન્ફોર્મેશન ઈ ઓવરલોડઃ આપણે જાણકાર મૂર્ખ બની રહ્યા છીએ...
સમાચાર ચૅનલો, સોશિયલ મિડિયા, સિરિયલો અને ફિલ્મોનું કામ લોકોને ચોંકાવવાનું છે. લોકો ચોંકે તો એમાં વધુ ચોંટે. લોકો વધુ ચોંટે તો ઍડ્વર્ટાઈઝમેન્ટ્સ વધુ આવે. આપણા ચોંકવા અને ચોંટવા પાછળ અર્થશાસ્ત્ર કામ કરે છે. આપણે ચોંકવાને બદલે વિચાર કરતાં થઈએ એમાં આ ‘અર્થશાસ્ત્રી’ને રસ નથી.
આ તો બકરું કાઢતાં ઊંટ પેસી જવાનું છે!
કશ્મીર મુદ્દે ભારતની પડખે ઊભા રહેનારા ગણ્યાગાંઠ્યા મુસ્લિમ દેશોમાંના એક એવા સિરિયામાં સત્તાપલટો થયો છે. વર્ષો સુધી એક પરિવારે એની જોહુકમીથી તાબામાં રાખેલી પ્રજા અત્યારે તો ઉન્માદે ચડી છે, પણ ‘અલ-કાયદા’ જેવી જડ માનસિકતા ધરાવતા સંગઠન પાસેથી સિરિયન નાગરિકો શું અપેક્ષા રાખી શકશે?
જસ્ટ એક મિનિટ...
ખરેખર, આપવાનો આનંદ (joy of giving) એ કોઈ પણ માણસની સર્વશ્રેષ્ઠ અનુભૂતિ છે.
લૂંટવા માટે બધા તૈયાર છે
લૂંટાવે છે બે હાથે, એ ઈશ્વર લૂંટી ગયા અકબંધ રાખી ખોળિયું જીવતર લૂંટી ગયા મારી કને જે કંઈ હતું, મારું સ્વમાન માત્ર વીંટી’તી એક માત્ર એ, ચાદર લૂંટી ગયા.
કેવી હશે અમેરિકાની સંભવિત વેપારનીતિ અને એની અસર?
વરસ ૨૦૨૪ પૂર્ણતાના આરે છે ત્યારે આપણી નજર આવતા વરસ પર હોય એ સહજ છે. એમાંય વિશેષ ધ્યાન અમેરિકા અને પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ પર હશે. આ વખતે ટ્રમ્પ કંઈક વિશેષ આક્રમકતા સાથે સત્તા પર આવ્યા છે અને એમની નવી નીતિની અસર વિશ્વ-વેપાર પર થવાની શક્યતા ઊંચી છે, જેમાં ભારત માટે ક્યાંક ચિંતા અને ક્યાંક રાહતની ધારણા પણ છે.
બિઝનેસમાં સેફ રહેવું હોય તો એક રહો...
પ્રાચીન ભારતમાં શ્રેષ્ઠી તરીકે ઓળખાતા સનાતની વેપારીઓનો વિશ્વ-વેપારમાં ૩૫ ટકા હિસ્સો હતો, જે કાલાંતરે ઘટીને એક ટકો થઈ ગયો. વૈશ્વિક વેપારમાં ચીન છવાતું ગયું અને વેપાર-ધંધા કરતી પરંપરાગત હિંદુ જ્ઞાતિના પ્રતિભાસંપન્ન યુવાનો મલ્ટિનૅશનલ કંપનીઓના કર્મચારી બનવા માંડ્યા. આ વાસ્તવિકતા વચ્ચે ૧૪ વર્ષ પહેલાં સ્થપાયેલી ‘વર્લ્ડ હિંદુ ઈકોનોમિક ફોરમે’ દુનિયાઆખીના હિંદુ ધંધાર્થી, આન્ત્રપ્રેન્યૉર્સ, ઉદ્યોગપતિ વચ્ચે સાથ-સહકાર વધારવાનું કામ સફળતાથી કર્યું છે.
સ્ત્રીને માતા બનાવતા આ કૌભાંડની જાણ છે તમને?
સંતાનવિહોણી મહિલા અપમાનથી બચવા અજાણતાં અંધશ્રદ્ધાનો આશરો લે ત્યારે...
રોનોર્મલ યુટેરાઈન બ્લીડિંગઃ ચાલીસીની સમસ્યા
પંદરથી પચાસ સુધીની કોઈ પણ સ્ત્રીને આ પીડા થઈ શકે, પણ મેનોપોઝ નજીક આવે એમ એની શક્યતા વધે છે.
શિયાળામાં માણો, લાજવાબ સ્વાદની મજા
ઠંડી જામવામાં છે ત્યારે કરકરી લીલવાની કચોરીની લહેજત લેવા જેવી છે.
આ ગુજ઼રાતી અભિનેત્રી તો છે ખરી નીલમ
ફિલ્મકલાકારોની અંગત જિંદગીમાં ડોકિયું કરીએ તો સમજાય કે એમનાં સંઘર્ષ, સપનાં અને આવશ્યકતા આપણા જેવા કૉમન મૅનથી કંઈ બહુ જુદાં હોતાં નથી. અમદાવાદમાં એક વિધવાની ચારમાંથી સૌથી નાની દીકરી જીદ કરીને ઑડિશન આપવા માટે દૂરના સ્થળે ચાલીને ગઈ. કામ મળે તો પરિવારને આર્થિક ટેકો રહે એ ગણતરી. કામ મળ્યું પણ ખરું અને એ દીકરીએ અભિનયની દુનિયામાં નવાં કીર્તિમાન પણ રચ્યાં.
