પંચગવ્ય પ્રોડક્ટ્સનું શુદ્ધ-દાણેદાર અર્થતંત્ર..
Chitralekha Gujarati|June 05, 2023
ભારતમાં ગાય પૂજનીય ગણાય છે. આ ધાર્મિક માન્યતાની સાથે હવે એના પાલનમાં આર્થિક કારણ ઉમેરાઈ રહ્યાં છે. આજે કાઉ બેઝ્ડ પ્રોડક્ટ્સનું હજારો કરોડ રૂપિયાનું માર્કેટ ઊભું થયું છે. આનો પુરાવો મળે છે રાજકોટમાં યોજાયેલો ગૌ આધારિત અર્થવ્યવસ્થાને પ્રકાશમાં આણતો દેશનો સૌથી વિરાટ ‘ગૌ-ટેક ૨૦૨૩’ એક્સ્પો.
દેવેન્દ્ર જાની (રાજકોટ)
પંચગવ્ય પ્રોડક્ટ્સનું શુદ્ધ-દાણેદાર અર્થતંત્ર..

‘એક સમય હતો, જ્યારે અમે ગાયનું દૂધ ઘેર ઘેર વેચવા જતા ત્યારે પૂરતા પૈસા મળતા નહીં અને દૂધ પાતળું આવે છે એવી ફરિયાદ થતી. ગાય લીલી મકાઈ ખાય તો દૂધ પાતળું થઈ જાય એવી અમારી વાત કોઈ સમજવા તૈયાર નહોતું. પછી કંટાળીને દૂધ વેચવાનું બંધ કરી ઘી વેચવાનું ચાલુ કર્યું. આજે કેસર જેવાં હર્બલ દ્રવ્યો નાખીને દેશી ઘી બનાવીએ છીએ, એ

ભારતમાં રૂપિયા ૩૦૦૦થી માંડી ૩૫૦૦નું કિલો અને વિદેશમાં ૧૦ હજારથી વધુ કિંમતે વેચાય છે. આમ નાના પરિવર્તનથી મોટી મૂલ્યવૃદ્ધિ થઈ.’

આ શબ્દો છે સૌરાષ્ટ્રમાં ગોંડલથી ૧૮ કિલોમીટર દૂર આવેલા સાંઢવાયા ગામમાં ગૌશાળાનું સંચાલન કરતા રમેશભાઈ રૂપારેલિયાના. એક સમયે ગાયો ચરાવવાનું કામ કરનારા રમેશભાઈ આજે ૧૨૦થી વધુ દેશોમાં ગૌ આધારિત ઉત્પાદનોની નિકાસ કરે છે. ગૌ આધારિત વ્યવસાયને વિકસાવી પોતે તો સારી કમાણી કરતા જ હોય, સાથે અનેક લોકોને રોજગારી પણ અપાવતા હોય એવા અઢળક દાખલા પણ હવે આપણે ત્યાં જોવા મળે છે. ભારતની કૃષિ આધારિત અર્થવ્યવસ્થામાં ગાયનું મહત્ત્વ કરોડરજ્જુ સમાન છે. દેશમાં છેલ્લાં થોડાં વર્ષોથી ગાય આધારિત અર્થતંત્રનો પ્રભાવ વધી રહ્યો છે. લોકોને હવે ધીરે ધીરે સમજાઈ રહ્યું છે કે ગાયનું માત્ર ધાર્મિક મહત્ત્વ નથી, એનો આર્થિક દૃષ્ટિકોણ પણ વિશેષ મહત્ત્વ ધરાવે છે.

આમ પણ ભારતના ગ્રામ્ય અર્થતંત્રને ધબકતું રાખવામાં ગૌવંશ આધારિત પ્રવૃત્તિનો મોટો હિસ્સો છે. ભારતમાં ગૌવંશના આંકડા પર નજર કરીએ તો કૉર્પોરેટ વર્લ્ડ કરતાં અનેક ગણી રોજગારી આપતું અને ઉત્પાદનોનું આ એક મોટું માર્કેટ છે. ભારતમાં ૩૦ કરોડથી વધુ ગૌવંશ હોવાનું સરકારી આંકડા કહે છે. દૂધના ઉત્પાદનમાં ભારત વિશ્વમાં મોખરે છે. વિશ્વના દૂધના કુલ ઉત્પાદનમાં ભારતનો હિસ્સો આશરે ૨૪ ટકા છે. ભારતમાં દૂધનું ઉત્પાદન થાય છે એમાં ગૌવંશનું પ્રમાણ ૪૮ ટકા જેટલું ઊંચું છે. આના પરથી અંદાજ લગાવી શકાય છે કે ભારતમાં કાઉ બેઝ્ડ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના વિકાસની શક્યતા કેટલી છે, પરંતુ આ દિશામાં જે પ્રયાસ થવા જોઈએ એ અધૂરા છે

This story is from the June 05, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

This story is from the June 05, 2023 edition of Chitralekha Gujarati.

Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.

MORE STORIES FROM CHITRALEKHA GUJARATIView All
મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.
Chitralekha Gujarati

મન હોય તો માળવે જવાય...અને મેડલ પણ જિતાય.

ઉંમરના છ દાયકા પાર કરી ચૂકેલી આ મહિલાને જીવનમાં કંઈક કરવાનું બાકી હોય એમ લાગ્યા કરતું એટલે એમણે સ્વિમિંગ શીખવાનું શરૂ કર્યું. એટલું જ નહીં, રાજ્ય લેવલે અનેક હરીફાઈમાં ભાગ લઈ વિજયી પણ બન્યાં. એ પછીય કંઈક અધૂરપ લાગતી તો ભરતનાટ્યમ તથા કથક જેવાં ક્લાસિકલ નૃત્ય શીખ્યાં અને એમાં પણ વિશારદ હાંસિલ કરી. એ સાઈકલિંગ કરે, ક્લાસ ચલાવે અને સાથે જીવનથી નિરાશ થયેલી મહિલાઓમાં ઊર્જા ભરવાનું કામ પણ કરે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?
Chitralekha Gujarati

અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવું છે? ...કરવું જોઈએ?

શું તમે જાણો છો, હવે અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સમાં રોકાણનો ટ્રેન્ડ વધી રહ્યો છે... આવા સ્ટૉક્સમાં રોકાણ કરવાનાં કારણ અને રીત શું હોય છે? આ રોકાણ કરવું જોઈએ ખરું? ચાલો સમજીએ, અનલિસ્ટેડ સ્ટૉક્સની નાની માર્કેટને, જે ધીમે ધીમે મોટી થતી જાય છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.
Chitralekha Gujarati

ટ્રમ્પના વિજયનું ભારત કનેક્શન જાણવા જેવું છે.

રસાકસીની ધારણાવાળી અમેરિકન પ્રમુખપદની ચૂંટણીમાં ભૂતપૂર્વ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે એકતરફી જીત મેળવીને વિશ્વઆખાને સ્તબ્ધ કરી દીધું. ટ્રમ્પના આ ભવ્ય વિજય પાછળ ઘણા ઈન્ડિયન અમેરિકન્સની પણ મહેનત છે. હવે એમના પ્રધાનમંડળમાં ભારતીય કે હિંદુ કનેક્શન્સ ધરાવતા રાજકારણીઓને સ્થાન મળશે કે નહીં એની ચર્ચા છે.

time-read
4 mins  |
November 25, 2024
ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!
Chitralekha Gujarati

ગુજરાતમાં હવે ડૉગ પકડશે દારૂ!

ચોરી, લૂંટ કે મર્ડરની ઘટનાના આરોપી સુધી પહોંચવા પોલીસજવાનોની સાથે ડૉગ સ્ક્વૉડ જોવા મળે એ કોઈ નવી વાત નથી. દાયકાઓથી પોલીસતંત્ર શ્વાનને એવી તાલીમ આપે છે કે જે ગુનેગારના સગડ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. ગુજરાત પોલીસે હવે ડૉગને તાલીમ આપવામાં એક ડગલું આગળ વધીને ક્યાંય દારૂ સંતાડવામાં આવ્યો હોય એ શોધી શકે એ માટે ખાસ બે ‘આલ્કોહોલ ડિટેક્શન ડૉગ’ તૈયાર કર્યા છે.

time-read
3 mins  |
November 25, 2024
લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?
Chitralekha Gujarati

લગ્ન પછી સ્ત્રીએ કેમ નોકરી છોડવી પડે છે?

આને ‘પરણવાની સજા’ કહો કે બીજું કંઈ, આ છે તો હકીકત અને આંકડા પણ એમ જ બોલે છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ
Chitralekha Gujarati

અવગણવા જેવી નથી આ વ્યાધિ

ગર્ભાવસ્થામાં એનિમિયા સ્ત્રી ઉપરાંત ગર્ભસ્થ શિશુના સ્વાસ્થ્ય સામે જોખમ ઊભું થાય એ પહેલાં ચેતી જાવ...

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની
Chitralekha Gujarati

મહેમાનો માટે બનાવો ટાફ્ટ બ્સ્ટેિબલ બિરયાની

દિવાળીમાં બહારના નાસ્તા અને તેલવાળો ખોરાક ખાઈને કંટાળી ગયા છો?

time-read
2 mins  |
November 18, 2024
પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!
Chitralekha Gujarati

પોતાના ઘરમાં જ નહીં, અન્ય હિલાનાં જીવનમાં પણ ફેલાવી... સફળતાની મીઠાશ!

સ્વભાવે અંતર્મુખી એ મહિલા ઈન્ટિરિયર ડિઝાઈનર તો બની, પરંતુ લોકોનાં ઘરને સજાવવાને બદલે ઘરેથી રસોઈકળાથી નાની સ્ટાર્ટ-અપ કંપની શરૂ કરી અન્ય મહિલાનાં જીવન સજાવ્યાં. આ અમદાવાદી માનુનીની ચૉકલેટ્સનો સ્વાદ દેશ-વિદેશની દાઢે વળગ્યો છે.

time-read
3 mins  |
November 18, 2024
વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ
Chitralekha Gujarati

વીરપુરથી કોચી સુધી જલારામજયંતીની ધૂમ

ખાસ્સી ગુજરાતી વસતિ ધરાવતા કોચીના ‘મિની હરિદ્વાર' સમા મટનચેરી વિસ્તારનું જલારામ ધામ.

time-read
1 min  |
November 18, 2024
હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...
Chitralekha Gujarati

હાથી આપણો મિત્ર છે, આપણેય એના સાથી બનવું પડશે...

વનવગડામાં પણ માણસજાતનો કોઈ એક દોસ્ત વસતો હોય તો એ છે ગજરાજ. જંગલી જીવોમાં સૌથી વધુ સમજદાર અને સૌથી વધુ સંવેદનશીલ એવા હાથીભાઈ સાથે માણસોનો નાતો આમ તો બહુ જૂનો છે, આપણે હાથીની પૂજા પણ કરીએ છીએ, પરંતુ હમણાં હમણાં હાથી અને માનવ વચ્ચે ઘર્ષણના અનેક કિસ્સા બની રહ્યા છે.

time-read
5 mins  |
November 18, 2024