ડિમેન્શિયાઃ યાદ રખોગે કે ભૂલ જાઓગે?

વૃદ્ધાવસ્થા સાથે આવતી વ્યાધિનો કોઈ ઈલાજ નથી. ફક્ત એની વકરવાની ઝડપ ઓછી કરી શકાય છે.

- ડૉ. અપર્ણા દેશમુખ

ધારો કે તમે ટીવી જોતાં બેઠા છો અને તમને તરસ લાગે છે. તમે ઊઠીને રસોડા તરફ જાવ છો. ફ્રિજના દરવાજે હજી તો તમારો હાથ પહોંચે છે ત્યાં તમારો ફોન રણકે છે. થોડી વાર ફોન પર વાત કરી તમે ફરી રસોડામાં જાવ છો અને ફ્રિજ ખોલો છો..

..પણ હવે તમને યાદ નથી આવતું કે તમારે ફ્રિજમાંથી જોઈતું શું હતું.. બોલો, તમારી સાથે આવું બને છે?

હા, આવા કિસ્સા આપણા બધાં સાથે બનતા હોય છે અને આમ ક્યારેક કશુંક ભૂલી જવું તદ્દન નૉર્મલ છે.

આવું કોઈક વખત બને ત્યાં સુધી ઠીક છે, પણ જો આવા બનાવ આપણી સાથે વારંવાર બનવા માંડે કે પછી આપણા દૈનિક જીવન પર એની અસર થાય, એના લીધે મુશ્કેલી થાય તો એ ચિંતાનો વિષય કહેવાય.

ઉંમરની સાથે સાથે મોટા ભાગના લોકોની સ્મરણશક્તિ ઓછી થતી જાય છે. આ એક જીવનસહજ પ્રક્રિયા છે. આપણા મગજના કોષો એટલે કે ન્યુરોન્સ (neurons) (synapses) એકબીજાથી સાઈનેપ્સિસ તરીકે ઓળખાતા કનેક્શનથી જોડાયેલા હોય છે. જેમ ઉંમર વધતી જાય એમ આ સાઈનેપ્સિસ નષ્ટ થતાં જાય અને એની ઘનતામાં ઘટાડો આવે.