ખેતી ને ખાદીના ખંતીલા જીવ

ગુજરાતના વર્તમાન રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રતજી અગાઉ હિમાચલ પ્રદેશમાં ગવર્નર હતા ત્યારે બે વર્ષ સતત ગામડાં ખૂંદીને ૫૦ હજાર ખેડૂતોને એમણે પ્રાકૃતિક ખેતી સાથે જોડ્યા હતા. ગુજરાત આવ્યા પછી એમણે સરકારી, સામાજિક, શૈક્ષણિક સંસ્થાઓમાં પ્રાકૃતિક ખેતી વિશે અનેક પ્રવચનો આપ્યાં. એમની પ્રેરણાથી પ્રાકૃતિક કૃષિના ઉચ્ચ અભ્યાસ માટે ગુજરાતમાં દેશની પ્રથમ યુનિવર્સિટી બની તો એ પોતે ‘પીએચ.ડી.’ અને ‘ડી.લિટ.’ની ત્રણ ડિગ્રી ધરાવે છે.આવી અનેક સિદ્ધિ માટે જાણીતા મહામહિમ રાજ્યપાલશ્રીએ આપી છે ‘ચિત્રલેખા’ને વિશેષ મુલાકાત.

- મહેશ શાહ

દ૨ વર્ષે ૨૬ જાન્યુઆરી અને ૧૫ ઓગસ્ટે દિલ્હીમાં રાષ્ટ્રપતિ ભવન અને વિવિધ રાજ્યોનાં રાજભવન (ગવર્નર હાઉસ)માં ઍટ હોમ તરીકે ઓળખાતો કાર્યક્રમ યોજવાની બ્રિટિશ પરંપરા હજીય છે, જેમાં મુખ્ય મંત્રી ઉપરાંત વિવિધ ક્ષેત્રોના આમંત્રિત મહાનુભાવો અમથા જ ભેગા થાય.  ચા-નાસ્તો ને થોડી ગપસપ કરીને સૌ છૂટા પડે.

ગુજરાતના રાજભવનમાં ગઈ ૧૫ ઓગસ્ટના ઍટ હોમ મેળાવડામાં એક નવતર પ્રયોગ થયો હતો. રાજ્યપાલ આચાર્ય દેવવ્રતે રાજભવનમાં બનાવેલા સ્વામી દયાનંદ સભામંડપનું ઉદ્ઘાટન કર્યું. પછી નવનિર્મિત સભામંડપમાં આમંત્રિત મહાનુભાવો સમક્ષ પ્રાકૃતિક કૃષિ પરિસંવાદમાં પ્રવચન આપ્યું. કેટલાક કલાકારોએ દેશભક્તિનાં ગીતો ગાયાં. સૌને પરંપરામાં આ પરિવર્તન ગમ્યું. ગુજરાતની આ પ્રથમ અને દેશની બીજી ઘટના. પરંપરામાં આવકારદાયક પરિવર્તનની પહેલી ઘટના હિમાચલ માં બની હતી.

ગુજરાત અગાઉ ૨૦૧૫માં આચાર્ય દેવવ્રત હિમાચલ પ્રદેશના રાજ્યપાલ નિમાયા હતા. એ કહે છેઃ ‘હિમાચલમાં ૧૫ ઓગસ્ટે રાજભવન માં ઍટ હોમ કાર્યક્રમમાં મહાનુભાવો ચા-પાણી કરીને જતા રહ્યા ત્યારે જ એ પરંપરામાં ફેરફાર લાવવાનું મેં નક્કી કર્યું હતું. પછી ૨૬ જાન્યુઆરીના ઍટ હોમ મેળાવડામાં અમે દેશભક્તિનાં ગીતોનો કાર્યક્રમ યોજ્યો હતો.'

 જુલાઈ, ૨૦૨૦માં દેવવ્રતજી ગુજરાતના ગવર્નર બન્યા. એ પછી ગાંધીનગર  યોજાતા ઍટ હોમ કાર્યક્રમમાં દેશભક્તિનાં ગીતો ગુંજ્યાં, પ્રાકૃતિક કૃષિ પરિસંવાદ થયો તથા વૃક્ષારોપણ, વ્યસનમુક્તિ, વગેરે વિશે વ્યાખ્યાન પણ યોજાયાં.

રાસાયણિક ખેતીનાં દુષ્પરિણામો વ્યાપક બનતાં હવે જમાનો પ્રાકૃતિક કૃષિનો આવ્યો છે. આ પ્રકારની કૃષિની ઝુંબેશ ચલાવતા આચાર્ય દેવવ્રત દેશના પ્રથમ ગવર્નર છે. આ વિષયના વિશદ્ વાંચન અને ખેતીના અનુભવના આધારે એ તજ્ઞભાવે પ્રાકૃતિક કૃષિની વાતો કરે ત્યારે ખેડૂતો, કૃષિવિજ્ઞાનીઓ, અભ્યાસુઓ બધા દંગ રહી જાય.