માત્ર ૧૮ વર્ષની ઉંમરે એનાં લગ્ન થઈ ગયાં. જો કે ભણવાની એની ઈચ્છા લગ્ન થઈ કે ગજબની. રૂઢિચુસ્ત સમાજ હોવા છતાં એ સ્નાતક થઈ. ગુજરાતી વિષય સાથે બીએ સુધીનો અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યો. બાળપણથી જ પરિવારની દરેક મહિલાને ઘૂંઘટમાં રહેતી જોવા એ ટેવાઈ ગયેલી, છતાં પોતે મર્યાદામાં રહીને નાનપણથી જોયેલાં સપનાં પણ એ સાકાર કરશે એવી આશા એને હતી...
આજે એ યુવતી ગુજરાતમાં ડ્રોન દીદી તરીકે પોતાની આગવી ઓળખ ઊભી કરી રહી છે. કારકિર્દીની હજી શરૂઆત છે, પણ એને વિશ્વાસ છે કે એની કરિયર પણ ઊંચી ઉડાન લેશે. વાત કરીએ છીએ ગુજરાતના બનાસકાંઠા જિલ્લાના રાણપુર આથમણાંવાસમાં રહેતી તેજલ સોલંકીની...
બનાસકાંઠાના કાંટ ગામમાં વીસ વર્ષ પહેલાં એક દીકરો અને દીકરી પછી કમળાબહેન અને ભરતજી ઠાકોરને ત્યાં તેજલનો જન્મ. ઘરમાં સૌથી નાની એટલે બધાની લાડકી તો હતી જ, સાથે એનો શાંત સ્વભાવ આસપાસના લોકોને પણ સ્પર્શે. નાની તેજલ જ્યારે માતાને લાંબા ઘૂંઘટમાં જોવે ત્યારે પૂછે પણ ખરી કે આટલી લાંબી સાડી મોઢા પર કેમ ઢાંકી છે? ત્યારે માતા એટલું જ કહેતી કે તું હજી નાની છે, મોટી થઈશ એટલે સમજાઈ જશે.
જો કે તેજલને એ વાત ગળે ન ઊતરે. એ પિતા ન પાસે દોડે ત્યારે પિતા એની વાતનો જવાબ આપતાં કહેતા કે લાજ તો ઘરના સંસ્કાર અને વડીલોને આદર આપતી પ્રથા છે. આવો જવાબ પણ તેજલના પલ્લે બહુ પડે નહીં, પણ પિતાની વાણીને પથ્થરની લકીર માનીને એ મન મનાવી લેતી.તેજલનાં માતા-પિતા-ભાઈ આમ સ્વતંત્ર વિચારનાં એટલે તેજલને અભ્યાસ કરવામાં કોઈ વાંધો ન આવ્યો. બારમા ધોરણ સુધીનો અભ્યાસ કરી એણે ગુજરાતી વિષય સાથે આર્ટ્સમાં પ્રવેશ મેળવ્યો.
આમ તો ઠાકોરપરિવારમાં દીકરીઓ ખાસ અભ્યાસ કરે નહીં. એમાં પણ તેજલે તો બારમી સુધી ભણી લીધું હતું એટલે સમાજમાંથી લગ્ન માટે માંગાં પણ આવવા લાગ્યાં હતાં, પરંતુ તેજલને આગળ અભ્યાસ કરવો હતો. હવે લગ્ન કરે તો અભ્યાસ અધૂરો રહે અને એ તેજલને મંજૂર નહીં. દીકરી મોટી થઈ ગઈ છતાં લગ્ન ન કરાવે અને એને ભણવા દે તો સમાજને શું જવાબ આપવો એની પરિવારને મૂંઝવણ થાય. અસમંજસની આ સ્થિતિ વચ્ચે કમળાબહેને એક દિવસ તેજલને કહ્યું: આજે તને જોવા માટે છોકરાવાળા આવવાના છે. કૉલેજના બીજા વર્ષમાં અભ્યાસ કરતી તેજલને લાગ્યું કે હવે પત્યું, મારો અભ્યાસ અધૂરો જ રહેશે.
This story is from the March 11, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber ? Sign In
This story is from the March 11, 2024 edition of Chitralekha Gujarati.
Start your 7-day Magzter GOLD free trial to access thousands of curated premium stories, and 9,000+ magazines and newspapers.
Already a subscriber? Sign In
મિડલ ચાઈલ્ડ સિન્ડ્રોમઃ ન અહીંના... ન ત્યાંના
પરિવારના સૌથી મોટા અને સૌથી નાના બાળકને ઘણા ‘વિશેષાધિકાર’ મળે છે, પણ...
નવું વર્ષ... નવી શરૂઆાત
બીજાનું જોઈ જોઈને સંકલ્પ લેતાં હો તો પણ કમ સે કમ જાત માટે લીધેલાં વચન પૂરાં કરો... કોઈ ભાર રાખ્યા વગર
ગરમાવો અને બાર ર્માહનાની ઊર્જા મેળવવી છે?
શિયાળામાં શરીરને નીરોગી રાખે છે આ પાક અને વસાણાં.
પારાવાર સંઘર્ષ બન્યો અખૂટ શક્તિનો સ્રોત!
જન્મથી જ નિઃસહાય આ મહિલા બીજાનો સહારો બનવાનો નિશ્ચય કરીને બેઠી. શરીરથી દિવ્યાંગ, પણ મનથી મક્કમ એવાં ૬૨ વર્ષનાં આ સન્નારી અન્યોનાં સપનાં સાકાર કરવા જહેમત ઉઠાવી રહ્યાં છે.
જડીબુટ્ટીના જાણતલ કરે છે ઉપચાર
જંગલની કીમતી વનસ્પતિથી પ્રાચીન પદ્ધતિએ આરોગ્ય સારવાર કરતા આદિવાસી વૈદું ભગતનાં નામ-કામ બહુ અજાણ્યાં નથી.એમની સસ્તી અને કારગત ઔષધિય ચિકિત્સાકળાને હવે સરકારી પીઠબળ પણ મળી રહ્યું છે.
ત્રીજી રાજકીય ઈનિંગ્સમાં બાપુ કેટલા સફળ થશે?
૮૪ વર્ષના શંકરસિંહ વાઘેલા હવે ‘પ્રજાશક્તિ ડેમોક્રેટિક પાર્ટી' નામે નવો રાજકીય પક્ષ લઈને ફરી વાર ગુજરાતના રાજકીય રણમેદાનમાં કૂદ્યા છે. બાપુનો આ રાજકીય દાવ ખરેખર છે શું?
લેભાગુ ભૂવા-તાંત્રિક હજી કેટલાને ખુવાર કરશે?
ચમત્કાર અને પરચાની વાતો પ્રસરાવી પૈસા, પદ, પ્રતિષ્ઠા અપાવવાનો તથા અસાધ્ય બીમારીની સારવાર કરી આપવાનો દાવો કરતા તાંત્રિક અને ભૂવા ગુજરાતમાં વધતા જાય છે. આવી અંધશ્રદ્ધા ડામવા કાયદો છે, તેમ છતાંય લોકો એમની જાળમાં ફસાયા જ કરે છે. હદ તો એ છે કે હમણાં આવો એક ભૂવો અમદાવાદની હૉસ્પિટલમાં એક દરદીના ‘ઈલાજ’ માટે પહોંચી ગયો!
પાનખરનું પ્લાનિંગ અને એકલતાના કિનારા
આપણે ત્યાં વૃદ્ધોની વસતિ સામાન્ય રીતે મોટી છે અને આરોગ્યસંભાળ ને સુવિધાને કારણે એમાં ઉમેરો થઈ રહ્યો છે. લોકોની આવરદા તો વધી છે, પરંતુ અનેક શારીરિક, મનોવૈજ્ઞાનિક અને સામાજિક પરિવર્તનોનો સામનો કરવો પડતો હોવાથી બધા પોતાની ભાવના અને ખુશીથી જીવી શકતા નથી. એમાંના ઘણા લોકો વૃદ્ધાવસ્થામાં એકલતા અને હતાશાનો અનુભવ કરે છે.
માનું દૂધ પણ અમૃત સમાન રહ્યું નથી!
નવજાત શિશુનો પહેલો આહાર એટલે એની જનેતાનું દૂધ. એ દૂધ જે બાળક માટે અનેક વ્યાધિ સામેનું ટૉનિક પણ છે. જો કે હવે એવો દાવો કરી શકાય એમ નથી. હવા અને પાણીમાં ઠલવાતાં વિષારી તત્ત્વો તથા કેમિકલ્સ કોઈ ને કોઈ રીતે આપણા શરીરમાં પહોંચે છે. એ પ્રમાણ એટલું વધી ગયું છે કે એનાથી તો હવે માતાનું દૂધ સુદ્ધાં અભડાઈ ગયું છે.
સંવેદનશીલ સાહિત્યકારના મનોજગતમાં ડોકિયું
સામાજિક નિસબત સાથે લલિત સાહિત્યનું સંતુલન જાળવી સાતત્યથી સર્જન કરતાં હિમાંશી શેલતને પ્રતિષ્ઠિત ‘કુવેમ્પૂ રાષ્ટ્રીય પુરસ્કાર' જાહેર થયો છે ત્યારે આ...