આપસે ભી ખૂબસૂરત ખ આપકે અંદાજ હૈ...

અઢારમી લોકસભા ચૂંટણી યાદ રહેશે જે રીતે એ લડાઈ, જે રીતે એક્ઝિટ પોલમાં ઓમ ધબાય નમઃ થયું ને જે રીતે ચાર જૂને ટીવીવાળા ભોંઠા પડ્યા એ માટે... કહો કે ઈલેક્શન કરતાં એના તોરતરીકા મજેદાર હતા.

- કેતન મિસ્ત્રી (મુંબઈ)

અઢારમી લોકસભા ચૂંટણીનાં પરિણામના આ વિશેષાંકમાં ઈલેક્શનનું અથથી ઈતિ તથા સેફોલૉજિસ્ટોનું પોલંપોલ, શૅરબજારની આવતી કાલ જેવા રસપ્રદ વિષયના લેખો આપે વાંચ્યા અથવા હવે વાંચશો. હજી ચાર-પાંચ મહિના પહેલાં આ ચૂંટણીનું પરિણામ, આગલાં બે ઈલેક્શનની જેમ હેલોજન લાઈટ જેવું સ્પષ્ટ દેખાતું હતુંઃ ભાજપ તીનસો પાર. પછી શું બન્યું એ આ અંકમાં તમે વાંચશો, પણ એક ધરખમ ફેરફાર આ ચૂંટણીમાં જોવા મળ્યોઃ જે રીતે ન્યૂઝ ટીવીચૅનલોએ એમની કામગીરી બજાવી એ અચંબિત કરી મૂકે એવી હતી. એમાંય અમુક હિંદી ટીવીચૅનલોની સંચાલિકાઓ, સંચાલકો તો જાણે ઘરમાં લગ્ન લેવાયાં હોય એ રીતે ઠેકડા મારી મારીને દર્શકો સામે પેશ આવતાં હતાં. એ પછી આવી ચાર જૂન. અચાનક બધાં ઠાવકાં બની ગયાં. અચાનક એમને ભાન થયું કે યાર, આપણે પત્રકાર છીએ. આપણું કામ તો સમાચાર આપવાનું છે.

આ સમયે મને, તારક મેહતા કા ઉલ્ટા ચશ્માવાળા આત્મારામ તુકારામ ભીડેના શબ્દોમાં કહીએ તો, અમારા જમાનાનાં ચૂંટણીપરિણામના દિવસો યાદ આવી ગયા. સમજ પહેલવહેલી ચૂંટણી યાદ આવે છે તે ૧૯૭૭ની લોકસભા ચૂંટણી. અમે સ્કૂલમાં હતા. જનતા પક્ષવાળું એ લોકસભા ઈલેક્શન હતું. મને બરાબર એ યાદ છે, તે વખતે મતગણતરી બેએક દિવસ ચાલતી. દૂરદર્શન પરથી બે દિવસ ચાર-પાંચ હિંદી ફિલ્મો પ્રસારિત થતી ને વચ્ચે વચ્ચે ચૂંટણીનાં પરિણામ બતાવવામાં આવતાં અથવા ચૂંટણીનાં પરિણામની વચ્ચે વચ્ચે ફિલ્મ બતાવવામાં આવતી. જેમ માનવું હોય એમ... બમ્બઈ મેં જનતા પક્ષ કી સ્પ્રિનાલ ગોરે આગે ચલ રહી હૈ (ગોરે ચૂંટણી જીતી ગયેલાં). પોતાના મતવિસ્તારમાં પીવાનાં શુદ્ધ જળ વિશે જબરી લડત ચલાવનારાં મૃણાલ ગોરે પાની વાલી બિનધાસ્ત બાઈ તરીકે ઓળખાતાં. મને યાદ છે, તે વખતે એક સૂત્ર વહેતું થયેલુંઃ પાની વાલી બાઈ દિલ્હી ... દિલ્હી વાલી બાઈ પાની મે. દિલ્હીવાળી બાઈ એટલે ઈન્દિરા ગાંધી.