મેનેજમેન્ટનો ક્લબ સમાસેવાની રાહ પર...

અનેક શૈક્ષણિક સિદ્ધિ, પ્રોફેસર તરીકેની અત્યંત સફળ કારકિર્દી તથા રોકેટની જેમ વધી રહેલા બિઝનેસનાં સંચાલન પછી મુંબઈનાં આ મહિલાને સમાજસેવાનું ઘેલું એવું તો લાગ્યું કે એમણે નબળા વર્ગના યુવાનોને યોગ્ય જૉબ સ્કિલ આપવાનું શરૂ કર્યું. આગળ જતાં ગ્રામીણ વિસ્તારોની જળસમસ્યા અને ખેતીના પ્રશ્નો ઉકેલ્યા તો સાથે વૃક્ષારોપણ ઝુંબેશ અને સ્ત્રીસશક્તિકરણ ક્ષેત્રે પણ પાયાનાં કામ કર્યાં.

- ડૉ. સારિકા કુલકર્ણી સમીર પાલેજા

એમના પતિ આઈઆઈટી-મુંબઈ અને આઈઆઈએમ-અમદાવાદના ડિગ્રીધારી. સાથે ફંડ મૅનેજમેન્ટનો કસદાર વ્યવસાય પણ ખરો. એ માનુની પોતે પણ મૅનેજમેન્ટમાં માસ્ટર્સ અને ડૉક્ટરેટ થઈને મુંબઈની જમનાલાલ બજાજ તથા એસ.પી. જૈન જેવી ખ્યાતનામ મૅનેજમેન્ટ ઈન્સ્ટિટ્યૂટમાં ભણાવે.

એમને એક દીકરી પર દીકરો આવ્યો ત્યારે મૅટરનિટી લીવ દરમિયાન એમણે વિચાર કર્યો કે આન્ત્રપ્રેન્યૉર બનવાની વર્ષો જૂની ઈચ્છા હવે તો પૂરી કરવી જ રહી. અભી નહી તો કભી નહી... રજા લંબાવીને પોતાનો વ્યવસાય શરૂ કરવાની કોશિશ તો કરું. એ નહીં ચાલે તો નોકરી છે જ...

આજે બે દાયકા પછી આ મહિલા એટલે કે ડૉ. સારિકા કુલકર્ણી એક સફળ બિઝનેસવુમન તો ખરાં જ, સોશિયલ આન્ત્રપ્રેન્યૉર પણ છે. આ રોમાંચક પ્રવાસની કથા જણાવતાં સારિકાજી પ્રિયદર્શિનીને કહે છેઃ

બિઝનેસનો કોઈ જોરદાર આઈડિયા મારી પાસે નહોતો એટલે સૌથી સહેલો માર્ગ કોઈના ચાલુ બિઝનેસની ફ્રેન્ચાઈઝી લેવાનો હતો. મેં અમેરિકામાં યોજાતા સેમિનાર્સ-કૉન્ફરન્સનું ટ્રાન્સક્રિપ્શન (ઑડિયો ટુ વર્ડ) કરીને આપવાનું કામ લીધું. અનુભવ નહોતો, પણ અમે ૩૩ કર્મચારી સાથે શરૂ કર્યું. એમાં ઑડિયો સાંભળીને કમ્પ્યુટર પર ઝડપી ટાઈપિંગ કરી આપતા ૧૫ ટ્રાન્સ્ક્રાઈબર હતા. આઠ તો સંપાદક રાખ્યા હતા અને લખાણના ફાઈનલ અપ્રૂવલ માટે બીજા માણસો. બિઝનેસ દોડવા માંડ્યો ત્યારે નોકરીમાંથી રાજીનામું આપ્યું.’

આ એક પ્રકારના બીપીઓ (બિઝનેસ પ્રોસેસ આઉટસોર્સિંગ) દ્વારા સારિકા કુલકર્ણીએ ઘણા ઉતાર-ચઢાવ જોયા. ખાસ તો કોઈ કર્મચારી અચાનક નોકરી છોડી જાય ત્યારે બહુ તકલીફ થતી. જો કે એ કાળે ૨૦૦૪-૨૦૦૫માં વીમેન આન્ત્રપ્રેન્યૉરને પ્રમાણમાં સહેલાઈથી લોન મળતી એટલે ફન્ડિંગના જોરે ગાડું ગબડી જતું. ૨૦૦૬૨૦૦૭માં સારિકાબહેને નોંધ્યું કે એમને ત્યાં નોકરી કરતા કૌશલ્યવાન યુવાનો બીજે હજારેક રૂપિયાનો પગારવધારો મળે તો પણ જૉબ છોડી જાય છે. એના કરતાં નબળા વર્ગના યુવાનોને તૈયાર કરું તો?